Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΧΡΗΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΥΘΙΑΣ

ΠΥΘΑΓΟΡΟΥ ΧΡΥΣΑ ΕΠΗ

Αθανάτους μεν πρώτα θεούς τίμα, ως είναι καθιερωμένον υπό του νόμου και σέβου τον όρκον, έπειτα, την τάξιν των πεφωτισμένων ηρώων και τους επί της γης διαμένοντας Δαίμονας σέβου, πράττων τα νόμιμα, και τους γονείς σου τίμα και τους πλησιεστάτους συγγενείς, εκ δε των άλλων ανθρώπων κάνε φίλον τον άριστον εις την αρετήν. Πράους πρόφερε λόγους (προς τον φίλον σου) και έργα επωφελή πράττε (εις αυτόν), μηδέ μισήσεις τον φίλον σου διά μικρόν αυτού παράπτωμα, εφ’ όσον δύνα­σαι διότι η δύναμις κατοικεί πλησίον της ανάγκης.

Γνώριζε μεν ότι ταύτα ούτως έχουσιν συνήθιζε δε να καταστέλεις των ακολούθων την άμετρον τάσιν: πρωτίστως μεν της κοιλίας, του ύπνου, της λαγνείας και του θυμού. Ποτέ δε να μην πράξεις κάτι αισχρόν μήτε μετ’ άλλου, μήτε κατ’ ιδίαν μάλιστα, πάντων των άλλων τον εαυτόν σου εντρέπου.

Έπειτα, την δικαιοσύνην να ασκείς και έργω και λόγω, συνήθιζε δε να μην λέγεις και να μην πράττεις απερισκέπτως τίποτε και γνώριζε ότι είναι πεπρωμένον άπαντες να αποθάνουν, τα δε χρήματα, άλλοτε αποκτώνται, άλλοτε χάνονται.

Εκ των δεινών δε των οποίων οι άνθρωποι έχουσιν εκ της θείας Ειμαρμένης, όσο μέρος εκ τούτων έχεις, υπόφερε το και μην αγανάκτει, πρέπει δε να θεραπεύεις αυτά τα δεινά, καθ’ όσον δύνασαι και να λες εις τον εαυτό σου ότι η μοίρα εις τους εναρέτους δεν δίδει πολύ μέρος εκ τούτων των δεινών.

Εις την πορείαν του βίου σου θα ακούσεις να λέγουν λόγους πολλούς, καλούς και κακούς, τους οποίους μήτε μετά θαυμασμού να αποδέχεσαι μήτε χωρίς κρίσιν να απορρίπτεις, ψεύδος δε τι αν λέγεται, μετά πραότητος να ακούεις, πάντοτε δε απαρεγκλίτως να εφαρμόζεις αυτό που θα σου είπω: πρόσεχε, ποτέ κανείς να μην σε παραπείσει είτε διά λόγων είτε δι’ έργων να πράξεις ή να ειπείς τι, το όποιον δεν θα είναι ωφέλιμον εις εσέ.

Και σκέπτου, προ πάσης δε πράξεως σου σκέπτου, ίνα μηδεμία σου πράξις γίνεται ανοήτως, άφρονος και δύστυχους ανθρώπου ίδιον είναι να πράττει και να λέγει ανόητα αλλά να εκτελείς αυτά, τα οποία, κατόπιν, λύπην δεν θα σου προξενή­σουν. Να μην πράττεις δε τίποτα, του οποίου δεν έχεις επίγνωση, αλλά να διδάσκεσαι όσα έχεις καθήκον να γνωρίζει.; και μ’ αυτόν τον τρόπο θα διάγεις βίον τερπνότατον.

Δεν πρέπει δε να αμελείς την υγείαν του σώματος σου, αλλά και του ποτού και του φαγητού και της γυμναστικής να κάνεις χρήση με μέτρον. Μέτρον εννοώ εκείνο, το όποιον δεν θα σε βλάψει. Συνήθιζε δε να έχεις βίον αγνόν και λιτόν, όσα δε φθόνον και μίσος γεννούν απόφευγε να πράττεις μη δαπανών ασκόπως, όπως πράττουν οι αγνοούντες τα αγαθά, μηδέ φιλάργυρος να είσαι, το μέτρον εις τα πάντα είναι το άριστον.

Πράττε δε μόνον όσα δεν θα σε βλάψουν και σκέπτου, προ πάσης πράξεως σου σκέπτου.

Αφού εγερθείς εκ του ύπνου με μελίφρονα διάθεσην σπεύσε να οργανώ­σεις, όσα πρόκειται να εκτελέσεις κατά την διάρκειαν της ημέρας.

Μηδέ τον γλυκόν ύπνον να δέχεσαι εις τους οφθαλμούς σου, πριν των ημερινών σου έργων το καθένα, τρείς φορές εξετάσεις:

τι κακό έπραξα;

τί καλό έπραξα;

ποίον καθήκον μου παραμέλησα;

Ξεκινώντας δε από το πρώτον έργον σου, εξέταζε διεξοδικά και έπειτα διά μεν τας αφρόνους πράξεις σου επέπληξε τον εαυτόν σου, διά δε τας χρηστάς τέρπου. Εις αυτά να ασκείσαι, αυτά να μελετάς, προς αυτά πρέπει να έχεις ερωτά αυτά θα σε θέσουν εις τα ίχνη της θείας αρετής ναι μα τον παραδόν τα εις την ψυχήν ημών την θείαν   τετρακτύν, την πηγήν της αενάου φύσεως.

Προχώρησε, λοιπόν, επί το έργον σου, αφού, πρώτον, επικαλεστείς την ενίσχυσιν των θεών για να το φέρεις εις αίσιον πέρας. Εάν κυριαρχήσεις επί των ανωτέρω, θα γνωρίσεις την σύστασιν των αθανάτων θεών και των θνητών ανθρώπων, πως δηλαδή τα πάντα χωρίζονται και πως τα πάντα ενούνται, θα γνωρίσεις επίσης, όσον σου είναι θεμιτόν. ότι ή φύσις εν παντί είναι όμοια προς εαυτήν, ώστε ούτε τα ανέλπιστα να ελπίζεις, ούτε και τίποτε να σου διαφεύγει εκ των όντων θα γνωρίσεις δε ακόμη ότι οι άνθρωποι έχουν συμφορές, τας όποιας οι ίδιοι έχουν εκλέξει για τους εαυτούς τους, οι ταλαίπωροι, οι οποίοι, ενώ τα αγαθά είναι πλησίον τους, ούτε τα βλέπουν ούτε τα ακούουν, ελάχιστοι δε άνθρωποι γνωρίζουν τον τρόπον λυτρώσεως εκ τούτων των δεινών. Τοιαύτη μοίρα βλάπτει τας φρένας τους. Ως κύλινδροι δε κυλίονται άλλοτε εδώ και άλλοτε εκεί, απείρους συμφοράς έχοντες διότι η ολεθρία Έρις, η προσκεκολλημένη εις αυτούς, συνοδεύουσα βλάπτει αυτούς χωρίς να το διακρίνουν. Την Έριδα δε, δεν πρέπει να την προκαλούμε, αλλά υποχωρούντες σκοπίμως να την αποφεύγωμεν.

Ζευ πάτερ, αναμφιβόλως, ημπορείς να λυτρώσεις απαντάς τους ανθρώπους από τα δεινά τους, αν τους δείξεις ποίον θείον δαίμονα έχουν εντός των. Άλλα εσύ έχε θάρρος, αφού το θείον γένος ενυπάρχει εις τους ανθρώπους, προς τους οποίους η ιερά φύσις αποκαλυπτόμενη, παρέχει αφθόνως την σοφίαν της. Αν δε καταστείς κοινωνός των φυσικών νόμων, θα κυριαρχήσεις εις όσα σε προτρέπω, και εξαγνίζοντας την ψυχήν σου, θα την σώσεις εκ των δεινών.

Άπεχε, λοιπόν των τροφών, περί ων είπομεν, με κρίση εκτελώντας όσα συντελούν εις την κάθαρσιν και την απελευθέρωσιν της ψυχής και σκέπτου περί εκάστου, εγκαθιστώντας ως ηνίοχον υπεράνω όλων την αρίστην γνώμην.

Όταν δε εγκαταλείψεις το σώμα σου εις την Γην και έλθεις εις τον ελεύθερον αιθέρα, τότε θα είσαι αθάνατος, θεός άφθαρτος, ουχί δε πλέον θνητός.

ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

ΔΕΛΦΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ Ή ΠΥΘΙΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΑ

 Τα παρακάτω 147 ηθικά Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα, ήταν εντοιχισμένα στον πρόναο του Ναού του Απόλλωνος στους Δελφούς, για τα οποία ο Παυσανίας στα «Φωκικά» του λέει: «Εν δε τω προνάω τα εν Δελφοίς γεγραμμένα εστίν ωφελήματα ανθρώποις εις βίον». ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ – (ΕΙ) – ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ – ΕΓΓΥΑ, ΠΑΡΑ Δ’ ΑΤΑ

1.       Έπου Θεώ.

2.       Νόμω πείθου.

3.       Θεούς σέβου.

4.      Γονείς σέβου.

5.      Ηττώ υπέρ δικαίου.

6.      Γνώθι μαθών (εκ πείρας γνώριζε).

7.      Ακούσας νόει (νοέω, -ω: αντιλαμβάνομαι διά των οφθαλμών του νου).

8.      Σαυτόν ίσχε (Ίσχω: κρατώ, εμποδίζω).

9.      Φρόνει θνητά.

10.   Εστίαν τίμα.

11.   Άρχε σεαυτού.

12.   Φίλοις βοήθει.

13.   Θύμου κράτει.

14.   Φρόνησιν άσκει.

15.   Πρόνοιαν τίμα.

16.   Όρκω μη χρω (χράω-χρω: παρέχω, δίνω κάτι πρός χρήσιν).

17.   Φιλίαν αγάπα.

18.   Παιδείας αντέχου.

19.   Δόξαν δίωκε.

20.   Σοφίαν ζήτει.

21.   Καλόν ευ λέγε (ευ: ορθό, δίκαιο).

22.   Ψέγε μηδένα.

23.   Επαίνει Αρετήν.

24.   Πράττε δίκαια.

25.   Φίλοις ευνόει.

26.   Εχθρούς αμύνου.

27.   Ευγένειαν άσκει.

28.   Κακίας απέχου.

29.   Κοινός γίνου.

30.   Ίδια φύλαττε.

31.   Αλλοτρίων απέχου.

32.   Εύφημος ίσθι (να είσαι ήπιος, μαλακός).

33.   Άκουε πάντα.

34.   Φίλω χαρίζου.

35.   Χρόνου φείδου.

36.   Όρα το μέλλον.

37.   Ύβριν μίσει.

38.   Ικέτας αίδου (ο από κάθε αισχρό ηθικός φόβος, ντροπή, συστολή κ.λπ.)

39.   Υιούς παίδευε.

40.   Έχων χαρίζου.

41.   Δόλου φόβου.

42.   Ευλόγει πάντας.

43.   Φιλόσοφος γίνου.

44.   Όσια κρίνε.

45.   Γνούς πράττε.

46.   Φόνου απέχου.

47.   Εύχου δυνατά (ισχυρίζομαι, βεβαιώνω).

48.   Σοφοίς χρώ (δίνω για χρήσι).

49.   Ήθος δοκίμαζε (αν καλό ή κακό).

50.   Λαβών απόδος.

51.   Υφορώ μηδένα (υποβλέπω).

52.   Τέχνη χρώ (δίνω πρός χρήσι).

53.   Ό μέλλεις δός.

54.   Ευεργεσίας τίμα.

55.   Φθόνει μηδενί.

56.   Φυλακήν πρόσεχε.

57.   Ομοίοις χρώ(δίνω πρός χρήσι).

58.   Διαβόλήν μίσει.

59.   Δικαίως κτώ.

60.   Αγαθούς τίμα.

61.   Κριτήν γνώθι.

62.   Γάμους κράτει.

63.   Τύχην νόμιζε.

64.   Εγγύην φεύγε.

65.   Πάσι διαλέγου.

66.   Ελπίδα αίνει.

67.   Δαπανών άρχου.

68.   Κτώμενος ήδου.

69.   Αισχύνην σέβου.

70.   Χάριν εκτέλει.

71.   Ευτυχίαν εύχου.

72.   Τύχην στέργε.

73.   Ακούων όρα.

74.   Εργάζου κτητά.

75.   Έριν μίσει.

76.   Όνειδος έχθαιρε.

77.   Γλωσσαν ίσχε (κράτησε).

78.   Ύβριν αμύνου.

79.   Κρίνε δίκαια.

80.   Χρώ χρήμασι.

81.   Αδωροδόκητος δοκίμαζε.

82.   Αιτιώ παρόντα.

83.   Λέγε ειδώς.

84.   Βίας μή έχου.

85.   Αλύπως βίου.

86.   Ομίλει πράως.

87.   Φιλοφρόνει πάσιν.

88.   Υιοίς μή καταθάρρει.

89.   Γλώττης άρχε.

90.   Σεαυτόν ευ ποίει.

91.   Ευπροσήγορος γίνου.

92.   Αποκρίνου εν καιρώ.

93.   Πόνει μετά δικαίου.

94.   Πράττε αμετανοήτως.

95.   Αμαρτάνων μετανόει.

96.   Οφθαλμού κράτει.

97.   Βολεύου χρήσιμα.

98.   Επιτέλει συντόμως.

99.   Φιλίαν φύλαττε.

100.          Ευγνώμων γίνου.

101.          Ομόνοιαν δίωκε (επιδίωκε).

102.          Άρρητα μη λέγε.

103.          Τό κράτουν φόβου.

104.          Καιρόν προσδέχου (νά δέχεσαι).

105.          Έχθρας διάλυε.

106.          Γήρας προσδέχου (νά δέχεσαι).

107.          Επί ρώμη μή καύχω.

108.          Ευφημίαν άσκει.

109.          Απέχθειαν φεύγε.

110.          Πλούτει δικαίως.

111.          Δόξαν μή λείπε.

112.          Κακίαν μίσει.

113.          Κινδύνευε φρονίμως.

114.          Χρησμούς θαύμαζε.

115.          Ούς τρέφεις αγάπα.

116.          Απόντι μή μάχου.

117.          Πρεσβύτερον αίδου (νά είσαι συνεσταλμένος μπροστά στόν μεγαλύτερο).

118.          Νεώτερον δίδασκε.

119.          Πλούτω απίστει.

120.          Σεαυτόν αίδου (συστολή, σεμνότητα).

121.          Μή άρχε υβρίζων.

122.          Προγόνους στεφάνου.

123.          Επί νεκρώ μή γέλα.

124.          Ατυχούντι συνάχθου.

125.          Χαρίζου ευλαβώς.

126.          Έξ ευγενών γέννα.

127.          Επαγγέλου μηδενί.

128.          Τύχη μή πίστευε.

129.          Τελεύτα άλυπος.

130.          Μέτρον άριστον.

131.          Αδικίαν μισείν.

132.          Ευσέβειαν φυλάσσειν.

133.          Ηδονής κρατείν.

134.          Βία μηδέν πράττειν.

135.          Τέκνα παιδεύειν.

136.          Μή  θρασύνου.

137.          Νόμοις πείθου.

138.          Μελέτει το πάν.

139.          Γαμείν μέλλον καιρόν γνώθι (η κατάλληλη στιγμή).

140.          Μή επί παντί λυπού.

141.          Πίνων άρμοζε.

142.         Πέρας επιτέλει μή αποδειλιών.

143.         Τό συμφέρον θηρώ.

144.         Θνήσκε υπέρ Πατρίδος.

145.         Τώ βίω μάχου.

146.         Ευ πάσχε ώς θνητός.

147.        Παίς ών κόσμιος ίσθι (να είσαι), ηβών εγκρατής, μέσος δίκαιος, πρεσβύτερος εύλογος.

(Αντιγραφή – μεταφορά στο ΜΟΝΟΤΟΝΙΚΟ! – εκ του υπ’ αριθμόν 44 τεύχους – Οκτώβριος 2000 – της εφημερίδος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ)

Η υπέρτατη αλήθεια

Σχετικά με την Υπέρτατη Αλήθεια θα παρατεθεί κατωτέρω απόσπασμα αρχαίου κειμένου σε σύγχρονη απόδοση:

–        Η νύχτα σκόρπιζε τη γαλήνη της πάνω στην πόλη των Αθηνών. Μόνο ο νεαρός Διοκλής αγρυπνούσε. Πλανιότανε ανήσυχος στους κήπους του Ακάδημου, στάθηκε μπρος στο άγαλμα της Παλλάδος Αθηνάς, και  ψιθύρισε: Δέσποινά μου γνώρισε μου την ύπατη Αλήθεια, την αλήθεια των αλη­θειών, την ψυχή κάθε πράγματος για να προσφέρω σ’ αυ­τήν θυσία την Ζωή μου. Απ’ την ψυχή του σε κατάσταση έκ­στασης ανέβαινε η ικεσία του.  Και ακούστηκε η απάντηση:

–        Διοκλή, Διοκλή, θέλεις να γνωρίσεις την υπέρτατη αλή­θεια, την μόνη εκείνη που είναι η ψυχή του κόσμου και η ουσία όλων των πραγμάτων. Μάθε πως ως τώρα κανείς από τους απόγονους του Δευκαλίωνα δεν την είδε χωρίς τους πέπλους που την κρύβουν αιωνίως απ’ τα μά­τια των ανθρώπων. Ίσως πληρώσεις ακριβά την παράτολμη επιθυμία σου. Είμαι πρόθυμη να σε βοηθήσω, αν χάριν της Αλή­θειας απαρνηθείς τα πάντα, κι αυτή τη δόξα που είναι το υπέρτατο δώρο των Θεών.

–        Δέχομαι  είπε ο Διοκλής.

–        Όμως δεν θα την δεις αμέσως. Κάθε τόσο, μια νύχτα σαν την σημερινή θα σε φέρνω κοντά της. Σε κάθε εμφάνιση της θ’ αφαιρείς έναν πέπλο της και θα το ρίχνεις πίσω σου.

–        Έτσι κι’ έγινε. Μια νύχτα πήρε η θεά της σοφίας τον Διοκλή και πέταξε πάνω σ’ ένα άγνωστο βουνό που  άγγιζε τον ουρανό. Στην κορυφή του διέκρινε ο Διοκλής μια μορφή σκεπασμένη με τόσο πολλούς και πυκνούς πέπλους ώστε δεν διακρινόταν καθόλου. Μόνο μια αλλό­κοτη και μυ­στηριώδης λάμψη ακτινοβολούσε ελαφρά γύρω της.

–        Να η Αλήθεια, είπε η Αθηνά. Βλέπεις ότι οι ακτίνες της χύ­νουν φως και  μέσα απ’ τους πέπλους της. Την ασθενή αυτή λάμψη της  ατενίζουν στη γη τα μάτια των σοφών…….

–        Με την προτροπή της Θεάς ο Διοκλής τράβηξε ένα πέπλο και τον έριξε πίσω του. Περισσότερο φως ακτινοβόλησε στα μάτια του.  Κι’ άλλη μια τέτοια νύχτα, άλλος πέπλος ξέ­φυγε απ’ τα χέρια του, ενώ η αλήθεια φωτίστηκε λαμπρό­τερη μπροστά του. Κι’ άλλες φορές, άλλους πέπλους, ατενίζο­ντας την Αλήθεια, τράβηξε απ’ το σώμα της. 0 Διοκλής γερνούσε και γινότανε όλο και σοφότερος. Τον θαύμαζαν οι συμπολίτες του. Του πρότειναν να γίνει στρατηγός τους να τους προστατεύει απ’ τους εχθρούς τους.  Δεν δέχθηκε και  είπε: « ο  πιο επίμονος εχθρός σας είναι ο εαυτός σας, (ο εγωισμός μας και οι πλάνες μας). Ήρθε τέλος η νύχτα που η Θεά τον πήρε για τελευ­ταία φορά στο βουνό και τον απόθεσε αντίκρυ στην Αλήθεια.

–        Κοίταξε, του είπε, οι πέπλοι που πετούσες πίσω σου, ήταν οι πόθοι κι οι ελπίδες σου που φεύ­γανε.

–        Πλησίασε ο Διοκλής την ακτινοβόλα μορφή. Η λάμψη της έκανε να τρέμουν τα βλέφαρα του. Με τα γεροντικά του χέρια τράβηξε τον τελευταίο πέπλο. Σαν από κεραυνό κτυπή­θηκαν τα μάτια του γέροντα.

–        Αθηνά, Αθηνά. Τίποτα δεν  είναι, κάτω απ’ τον πέπλο και δεν βλέπω πια!

–        Κι’ η Θεά απάντησε:

–        Η λάμψη της σου τύφλωσε τα μάτια και η τελευταία πλάνη σου ότι θνητός άνθρωπος μπορεί ν’ ατε­νίσει την αλήθεια γυμνή πέταξε μακριά.

–        Δέσποινα, αφού πια δεν θα μπορέσω να  ατενίσω την υπέρτατη αλήθεια, στείλε μου τουλάχιστον τον ελευθερωτή θά­νατο.

–        Τον ευσπλαχνίστηκε η Θεά και του είπε με γλυκύτητα.

–        Σου τον στέλνω Διοκλή και μαζί του σου στέλνω μια τελευ­ταία ελπίδα. Όταν ο θάνατος σου φέρει την γαλήνη, θα μπορέσεις να  ατενίσεις τη λάμψη εκείνη που τύφλωσε τα μάτια σου όταν ζούσες.

Το πιο πάνω θαυμάσιο κείμενο αποδεικνύει περίτρανα πως οι πέπλοι που σκοτίζουν την Αλή­θεια είναι οι πλάνες μας, δηλαδή οι ψευδείς δοξα­σίες και τα πάθη μας. Αυτά μας εμποδίζουν να μπούμε στο ιερό της Αληθείας και να αντικρίσουμε το άπλετο φως Της.

Είθε φίλοι μου να απαλλαγούμε από αυτά τα καλύμματα (τις πλάνες μας) και να αντικρί­σουμε το ΦΩΣ της υπέρτατης αληθείας!

Τα κείμενα των αρχαίων μας προγόνων είναι ένας αστείρευτος θησαυρός γνώσης που η ορθοδο­ξία κατέκαψε, για να απογυμνώσει την έγγραφη ελληνική παράδοση και να καταστήσει ως μοναδική πηγή  «σοφίας» την εβραϊκή παράδοση και τα κεί­μενα του ιερατείου. Αν είχε διασωθεί η ελληνική γραμματεία, τα εβραιοχριστιανικά κείμενα θα ωχριούσαν μπροστά στην αλήθεια της. Βεβαίως θα αντιτείνει κανείς πως διασώθηκαν σχεδόν όλα τα έργα του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα. Οι μεγάλοι διανοητές μέσα σε αυτά τα κείμενα αναφέρουν την λέξη «ο Θεός», εννοώντας το θείον. Οι χριστιανοί εξέλαβαν το σημείο αυτό ως ένδειξη μονοθεϊσμού των συγγραφέων. Ευτυχώς, εξαιτίας αυτής της πα­ρανόησης, τα θαυμάσια κείμενα γλίτωσαν  την πυρά και σήμερα αποτελούν περίλαμπρο κτήμα της ανθρωπότητας. Ποιο άραγε θα ήταν το πνευματικό επίπεδο την ανθρωπότητας αν είχαν διασωθεί όλα τα φιλοσοφικά και τα επιστημονικά κείμενα της ελ­ληνικής γραμματείας;…..

ΔΙΟΚΛΗΣ, Περίφημος γιατρός από την Κάρυστο. Έζησε τον 4ο π.Χ. αιώνα και ήταν γιος του γιατρού Αρχίδαμου. Ο Πλίνιος τον αναφέρει ως έναν από τους θεμελιωτές της ιατρικής, αμέσως μετά τον Ιπποκράτη. Επηρεάστηκε από τη θεωρία της Σικελικής ιατρικής σχολής για την πνοή. Ο Διοκλής είναι ο πρώτος γιατρός που έγραψε στην αττική διάλεκτο, πράγμα που σημαίνει ότι με την μορφή των δημοσιευμάτων του είχε ανώτερες επιδιώξεις. Έγραψε πολλά συγγράμματα ανατομίας, δηλητηριάσεων, γυναικείων νόσων, πυρετών, πέψης, ιατρικών βοτάνων, επιδέσμων, πυρός και αέρος και για άλλα θεατρικά θέματα. Κύρια έργα του αναφέρονται τα «Υγιεινά προς Πλείσταρχον» και ένα θεραπευτικό έργο «Πάθος, αίτια, θεραπεία». Το «περί ανατομικής» βιβλίο του θεωρείται το παλιότερο ελληνικό έργο περί ανατομίας. Θεωρείται, επίσης εφευρέτης μηχανήματος, γνωστό ως «κυαθίσκος του Διοκλέους» κατάλληλο για την εξαγωγή βελών από το ανθρώπινο σώμα.