Η ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗ

Ο θάνατος προβλημάτισε και προβληματίζει το ανθρώπινο γένος από την αυγή της ανθρωπότητας. Ως αδυσώπητος καταλύτης της ανθρώπινης ευτυχίας παραμονεύει σε κάθε βήμα, από την στιγμή της γεννήσεως μας και μας καθιστά φοβισμένους αλλά και αδύναμους μπροστά στην ακατάλυτη παντοδυναμία του. Η ιδέα της μετενσαρκώσεως προέκυψε από τον φόβο του θανάτου καθώς και από τον, συνεπεία αυτού, φόβο της ολικής και οριστικής εκμηδενίσεως της προσωπικότητας του ανθρώπου.

Ως μετενσάρκωση της ψυχής του ανθρώπου θεωρούμε την, μετά τον θάνατο, επαναφορά του στην ζωή με έναν νέο οργανισμό. Αν αυτός ο νέος οργανισμός είναι οργανισμός ανθρώπου ή ζώου ή ακόμα και φυτού, τότε μιλάμε για μετεμψύχωση, αν όμως είναι μόνον οργανισμός ανθρώπου τότε μιλάμε για μετενσάρκωση.

Η μετενσάρκωση της ψυχής του ανθρώπου έχει άμεση σύνδεση με τον νόμο της εξελίξεως, γιατί μέσω της διαδικασίας των πολλών ενσαρκώσεων η ψυχή εξελίσσεται από την κατωτέρα ζωική μορφή στον άνθρωπο (για το περιβάλλον της Γης), αλλά και πέραν του ανθρωπίνου επιπέδου χωρίς πέρας.

Ο θάνατος αποτέλεσε το αίτιο εμφανίσεως όλων σχεδόν των θρησκειών και των σωτηριολογικών τους δογμάτων. Οι βιβλικές θρησκείες διδάσκουν τους οπαδούς τους ότι η πίστη καθώς και η τήρηση των κανόνων που αυτές διδάσκουν εγγυώνται την συνέχεια της προσωπικότητάς τους στον «παράδεισο», δηλαδή σε έναν χώρο μη δυνάμενο να εντοπιστεί από τους εν ζωή ευρισκομένους, για την ύπαρξη του οποίου η μόνη αψευδής απόδειξη είναι η «πίστη» και το κύρος αυτών που «αποκαλύπτουν» την ύπαρξή του. Ο Αποκρυφισμός αλλά και πολλές θρησκείες στον φόβο της ολικής και οριστικής εκμηδενίσεως της προσωπικότητας του ανθρώπου λόγω του θανάτου, αντιτάσσουν την άποψη της Μετενσαρκώσεως ή Μετεμψυχώσεως, δηλαδή την άποψη των διαδοχικών επιβιώσεων (ενσαρκώσεων) επάνω στη γη, με αποτέλεσμα το εγώ κάθε ανθρώπου με έναν νέο οργανισμό (σαν ένα νέο ένδυμα) να επανέρχεται πάνω στην γη και ζει μια νέα ζωή με νέο οργανισμό.

Στις μυστηριακές παραδόσεις της Ινδίας, της Αιγύπτου και της αρχαίας Ελλάδας αποτελούσε τον πυρήνα κάθε διδασκαλίας. Με την μετενσάρκωση ασχολήθηκε ιδιαίτερα ο Πλάτων αλλά οι βάσεις της προέρχονται από τους Πυθαγορείους και τους Ορφικούς. Η ιδέα αυτή είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σήμερα στον Ινδουισμό και τον Βουδισμό και αποτελεί το βασικό πιστεύω των θεοσοφιστών, ενώ ο χριστιανισμός την αποκρούει. Η Μπαγκαβάντ Γκιτά, το ιερό βιβλίο των Βραχμάνων, αναφέρει: «Εκείνου που γεννιέται είναι βέβαιος ο θάνατος, καθώς και εκείνου που πεθαίνει, η γέννηση». Και συνεχίζει: «Όπως ο άνθρωπος πετάει τα παλιά του ρούχα για να φορέσει αλλά καινούργια, έτσι και ή ψυχή εγκαταλείπει τα παλιά σώματα, για να πάρει αλλά νεώτερα».

Μετενσάρκωση και μετεμψύχωση

Οι δεχόμενοι την έννοια της μετεμψυχώσεως θεωρούν ότι μια ψυχική ατομικότητα εξελίσσεται μέσω όλων των ζωικών μορφών, ξεκινώντας απ’ τους οργανισμούς των φυτών, συνεχίζοντας σε οργανισμούς ζώων και όταν η εξέλιξή της ψυχικής αυτής ατομικότητας ξεπεράσει κάποιο όριο τότε ενσαρκώνεται σε οργανισμούς ανθρώπων. Όμως αν οι πράξεις της ψυχικής αυτής ατομικότητας δεν συνάδουν με τον ανθρώπινο οργανισμό, τότε σε επόμενη ενσάρκωση λαμβάνει οργανισμό ζώου ή φυτού. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε παλινδρόμηση της πορείας της ψυχής και σε κατώτερους οργανισμούς.

Οι δεχόμενοι την έννοια της μετενσαρκώσεως θεωρούν ότι μια ψυχική ατομικότητα εξελίσσεται μέσω όλων των ζωικών μορφών. Σχετικά υπάρχουν δυο υποπεριπτώσεις:

 α) Κάθε ψυχική ατομικότητα αρχικά εξελίσσεται μέσω οργανισμών φυτών, κατόπιν ζώων και όταν η εξέλιξή της ψυχικής αυτής ατομικότητας ξεπεράσει κάποιο όριο τότε ενσαρκώνεται μόνον σε οργανισμούς ανθρώπων, διότι σε αυτή την πορεία της ψυχής δεν υπάρχει οπισθοδρόμηση σε κατώτερους οργανισμούς, αλλά μια διαρκής προς τα πρόσω πορεία.

β) Κάθε ψυχική ατομικότητα αρχικά εξελίσσεται μέσω ζώων και όταν η εξέλιξή της ξεπεράσει κάποιο όριο τότε ενσαρκώνεται μόνον σε οργανισμούς ανθρώπων. Η θεώρηση αυτή δεν δέχεται ότι υπάρχει διέλευση μέσω οργανισμών φυτών και υποστηρίζει ότι τα φυτά εξαρτώνται από την ψυχή της Φύσεως. Βεβαίως δεν είμεθα σε θέση να αποδείξουμε την ορθότητα της μια ή της άλλης υποπερίπτωσης. Την αποδοχή της μιας ή της άλλης εκδοχής θα την επιλέξει καθένας μόνος του.

Συνεπώς η βασική διαφορά μεταξύ μετενσαρκώσεως και μετεμψυχώσεως είναι η θεώρηση της πρώτης ότι η μετενσάρκωση είναι αποτέλεσμα και μόνον του Νόμου της Εξελίξεως και η πίστη στην προς τα πρόσω πορεία των πάντων.

Αποδείξεις της μετενσαρκώσεως.

Το θέμα της αποδοχής ή μη της εννοίας της μετενσαρκώσεως μπορεί να αντιμετωπιστεί τόσο με άμεσες αποδείξεις όσο και με έμμεσες. Στην Καινή Διαθήκη γίνεται μνεία στην μετενσάρκωση, η οποία θεωρείται ως αυτονόητη από μαθητές του Ιησού (βλέπε κατά Ματθαίο κεφ. ΙΑ παρ. 9-15, κεφ. ΙΣΤ παρ. 13-17, κεφ. ΙΖ παρ. 10-13  κατά Μάρκο κεφ. Η παρ. 27-30, κεφ. Θ παρ. 11-13,  Κατά Λουκά κεφ. Θ παρ. 18-20, κατά Ιωάννη κεφ. Θ παρ. 2) .Όμως ο Χριστιανισμός, όπως τον διαμόρφωσε το ιερατείο, την απορρίπτει. Περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να βρείτε σε άρθρο του Παν. Αναγνώστου που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Ιλισός τόμος 1981 σελ. 213.

ΑΜΕΣΕΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ (ή κατ’ άλλους ενδείξεις) α) Οι αναδρομές σε προηγούμενες ενσαρκώσεις, στις οποίες μπορεί να οδηγηθεί ο ενδιαφερόμενος από ορισμένους ψυχοερευνητές με την μέθοδο του υπνωτισμού. Με τις αναδρομές μπορούν οι περισσότεροι άνθρωποι να οδηγηθούν σε προηγούμενες επιβιώσεις κατά τρόπο απλό και με τις προδρομές σε επόμενες και β) Οι αναμνήσεις από προηγούμενες ενσαρκώσεις που έχουν ορισμένοι άνθρωποι για τις οποίες υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία.

ΕΜΜΕΣΕΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ έχουμε όλοι από την πείρα της ζωής. Άλλοι άνθρωποι είναι αρτιμελείς και υγιείς, ενώ άλλοι σωματικά δύσμορφοι ή με σοβαρές διαταραχές της υγείας, κάποιες φορές μάλιστα από την παιδική τους ηλικία. Άλλοι γεννιούνται σε πλούσιες οικογένειες και έχουν εξασφαλισμένη άνετη οικονομική διαβίωση, ενώ άλλοι αντιμετωπίζουν το φάσμα της φτώχειας και της ανέχειας σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Αυτές οι ανισότητες είναι ακατανόητες γι’ αυτούς που πιστεύουν στην ύπαρξη ενός Θεού δίκαιου και πανάγαθου (Εβραίοι, Χριστιανοί, Μωαμεθανοί). Η μόνη εξήγηση που μπορεί να δοθεί είναι ότι οι ανισότητες αυτές είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής του Νόμου της Ειμαρμένης.

Η μετενσάρκωση εξηγεί με λογικό τρόπο τις τεράστιες διαφορές πού παρουσιάζουν οι άνθρωποι στην ηθική και πνευματική ανάπτυξη τους, ενώ βιολογικώς λειτουργούν ομοιότυπα. Ποια άβυσσος χωρίζει έναν πρωτόγονο άνθρωπο, με ζωώδη αισθήματα και ασθενική διάνοια ή έναν συνειδητό κακούργο, από έναν εξελιγμένο άνθρωπο με ανεπτυγμένη ηθική συνείδηση και αγνό χαρακτήρα, που έμφυτα αποστρέφεται το κακό; Η κολοσσιαία αυτή διαφορά μπορεί να εξηγηθεί μόνον με την διαφορετική ηλικία των ψυχών και το πλήθος των ενσαρκώσεων. Οι θεωρίες της κληρονομικότητας και της επιδράσεως του περιβάλλοντος δεν αρκούν για να εξηγήσουν τις ψυχικές και πνευματικές διαφορές, όταν είναι τόσο μεγάλες και μάλιστα όταν παρουσιάζονται μεταξύ αδελφών πού ανατράφηκαν μαζί. Τέλος, πώς αλλιώς μπορούν να εξηγηθούν οι καταπληκτικές κλίσεις και ικανότητες ορισμένων, με επιδόσεις που ξεφεύγουν από τις αντίστοιχες των μέσων ανθρώπων (όπως παιδιά-θαύματα σαν τον Μότσαρτ) χωρίς την αποδοχή της Μετενσάρκωσης;

Δεν είναι λοιπόν η κληρονομικότητα και το περιβάλλον πού διαμορφώνουν τον ένα σε κακούργο και τον άλλο σε εξελιγμένο άνθρωπο! Είναι διαφορά πνευματικής ηλικίας, διαφορά βαθμού εξελίξεως, διαφορά αριθμού ενσαρκώσεων.

Η μνήμη των προηγούμενων ενσαρκώσεων

Οι απορρίπτοντες την θεωρία της μετενσαρκώσεως έχουν (δικαιολογημένα) ως βασικό επιχείρημα την έλλειψη ανάμνησης των προηγουμένων ενσαρκώσεων. Συνεπώς είναι αναγκαίο να δούμε που βρίσκονται αποθηκευμένα τα γεγονότα των προηγουμένων ενσαρκώσεων, που αποθηκεύονται το γεγονότα της ζωής μας κατά την διάρκεια της ενσαρκώσεως και πότε μπορούμε να γνωρίσουμε τα γεγονότα των προηγουμένων ενσαρκώσεων.

Η κάθε ψυχική ατομικότητα έχει κέντρο και περιφέρεια. Στο κέντρο της αποθηκεύονται τα γεγονότα των προηγουμένων ενσαρκώσεων (δηλαδή εδώ υπάρχει η μνήμη των προηγουμένων ενσαρκώσεων) ενώ στην περιφέρεια, η οποία συνδέεται με τον εγκέφαλο του φυσικού σώματος και αποτελεί την διάνοια του ανθρώπου, αποθηκεύονται όλα τα γεγονότα της τρέχουσας ενσαρκώσεως. Η σύνδεση του κέντρου με την περιφέρεια της ψυχής γίνεται μέσω της συνεχούς ουσίας. Η σύνδεση αυτή στους συνηθισμένους ανθρώπους είναι ατελής. Έτσι από την περιφέρεια έρχονται προς το κέντρο τα διάφορα γεγονότα που αποθηκεύονται και προκαλούν την εκδήλωση των αληθών ΙΔΕΩΝ, ενώ από το κέντρο της ψυχής, στο οποίο είναι αποθηκευμένα τα γεγονότα των προηγουμένων ενσαρκώσεων, έρχονται προς την περιφέρεια μόνον οι «τάσεις» οι οποίες αποτελούν το καταστάλαγμα της πείρας που αποκτήθηκε κατά τις προηγούμενες ενσαρκώσεις.

Η διαμόρφωση της προσωπικότητας.

Η διαμόρφωση της προσωπικότητας του κάθε ανθρώπου στην κάθε ενσάρκωσή της επηρεάζεται α) από το εξωτερικό κοινωνικό και οικογενειακό περιβάλλον που ζει, β) από την εκπαίδευση και γενικά τις γνώσεις που έχει αποκτήσει αλλά και τα γεγονότα της ζωής του και γ) (και σπουδαιότερο) από τις «τάσεις» που προέρχονται από το κέντρο της ψυχής του και οι οποίες  είναι αποτέλεσμα των ιδεών, των αισθημάτων και των συναισθημάτων που έχουν αναπτυχθεί στο κέντρο της ψυχικής αυτής ατομικότητας σε προηγούμενες ενσαρκώσεις. Συνεπώς κατά την διάρκεια που η ψυχή έχει οργανισμό (δηλαδή βρίσκεται «εν ζωή») συγκεντρώνει την πείρα που αποκτάει η προσωπικότητα και αυτή η πείρα σχηματίζει τον χαρακτήρα του ανθρώπου η οποία τελικά αποθηκεύεται στο κέντρο της ψυχής με αποτέλεσμα να επηρεάσει τον σχηματισμό της νέας του προσωπικότητας στις προσεχείς του νέες ενσαρκώσεις. Η μνήμη όμως των προηγουμένων ενσαρκώσεων υπάρχει καταγεγραμμένη στο κέντρο της ψυχικής ατομικότητας και γίνεται προσιτή στην διάνοια του ανθρώπου μόνον όταν γίνει πλήρης σύνδεση του κέντρου της ψυχής με την περιφέρεια αυτής που αποτελεί την διάνοια.

Έτσι η προσωπικότητα του ανθρώπου δεν γνωρίζει τίποτε από τις προηγούμενες ενσαρκώσεις γιατί δεν έχει παρελθόν για να έχει μνήμη αυτού του παρελθόντος, ζει μια καινούργια ζωή και κατόπιν τερματίζει την ύπαρξη της. Η λειτουργία της μνήμης της προσωπικότητας διαρκεί όσο και η ζωή του υλικού σώματος και τελειώνει με τη διάλυσή του στο τέλος της ενσαρκώσεως. Συνεπώς ο άνθρωπος ξαναγυρίζοντας στη Γη με μια νέα ενσάρκωση, έχει μια καινούργια προσωπικότητα και είναι ελεύθερος από το φορτίο της μνήμης των προηγουμένων ενσαρκώσεων, οι οποίες θα του δημιουργούσαν προβλήματα ηθικής τάξεως και συμπεριφοράς, εάν ενθυμείτο τις αποτυχίες του και τα σφάλματά του. Όμως η προσωπικότητα επηρεάζεται από το περιεχόμενο της ψυχής του με αποτέλεσμα η γενικότερη συμπεριφορά της νέας προσωπικότητας του ανθρώπου να εμφανίζει το εξελικτικό του επίπεδο, αυτό που σχετίζεται με την ψυχική του προϊστορία. Έτσι η προσωπικότητα του ανθρώπου φέρνει έμφυτα έναν χαρακτήρα, μία ψυχοσύνθεση, που είναι αποτέλεσμα της πείρας που συγκέντρωσε στις προηγούμενες ενσαρκώσεις, χωρίς να έχει γνώση των γεγονότων που προκάλεσαν αυτή την πείρα, αφού δεν έχει καμία μνήμη αυτών των γεγονότων.

Ο νόμος της περιοδικότητος (σε πρώτη προσέγγιση).

Η μετενσάρκωση ακολουθεί τον νόμο της περιοδικότητας. Έτσι, σύμφωνα με τον νόμο αυτόν, την ημέρα διαδέχεται η νύχτα και την νύχτα η ημέρα, το καλοκαίρι το διαδέχεται το φθινόπωρο, ο χειμώνας και η άνοιξη και κατόπιν έρχεται πάλι το καλοκαίρι. Τα δένδρα ανθοφορούν, καρποφορούν και κατόπιν πέφτουν τα φύλλα τους, για να επαναλάβουν την ίδια διαδικασία τον άλλο χρόνο. Τον ίδιο νόμο ακολουθεί και η ζωή την οποία διαδέχεται θάνατος και τον θάνατον και πάλι ζωή. Το ίδιο, σε μικρογραφία, επαναλαμβάνεται καθημερινά στην ζωή μας κατά την διάρκεια μιας ημέρας όπου την εγρήγορση την διαδέχεται ο ύπνος και τον ύπνο το ξύπνημα, με την εγρήγορση και τις δραστηριότητες της καινούργιας ημέρας.

Έτσι την ημέρα της ζωής διαδέχεται η νύκτα του θανάτου κατά την οποία η ψυχή αναπαύεται και προετοιμάζεται για την καινούργια ημέρα, την νέα της ενσάρκωση, πλουτισμένη όμως με την πείρα όλων των προηγουμένων ενσαρκώσεων. Συνεπώς είναι συνέχεια των προηγουμένων ενσαρκώσεων και η συνέχεια αυτή προσδιορίζει τις ικανότητες της νέας προσωπικότητας πού γεννιέται. Οι ικανότητες αυτές είναι η ποιότητα και δύναμη της νοήσεως, η λεπτότητα και ένταση του συναισθηματικού κόσμου, η κατάσταση του φυσικού σώματος κλπ. Έτσι έχουμε μεν μια νέα προσωπικότητα η οποία έρχεται στον κόσμο, αλλά πίσω από τη νέα αυτή προσωπικότητα υπάρχει πάντοτε η ίδια ψυχική ατομικότητα η οποία ζει μια καινούργια ημέρα της ζωής της, για να πλουτισθεί με καινούργια πείρα και  να προσθέσει νέες ιδέες και συναισθήματα στην ύπαρξη της.

Εξελικτικά επίπεδα της ψυχής

Όλες οι ανθρώπινες ψυχές βαδίζουν προς την τελειότητα ακολουθώντας μια ανοδική εξέλιξη. Αλλά δεν βρίσκονται όλες μαζί στο ίδιο επίπεδο της ατέλειωτης κλίμακας της εξελίξεως.

Οι ψυχές πού βρίσκονται στην αρχή της εξελίξεως τους ενσαρκώνονται σε σώματα αγρίων ή σε καθυστερημένα άτομα των πολιτισμένων κοινωνιών. Οι νοητικές τους λειτουργίες είναι υποτυπώδεις, οι επιθυμίες τους βίαιες και πρωτόγονες. Χρειάζονται πολλές ενσαρκώσεις για να πραγματοποιήσει η ψυχή μια μικρή πρόοδο στην εξέλιξή της.

Οι κάπως περισσότερο εξελιγμένες ψυχές είναι και αυτές με μικρή ηθική ανάπτυξη, με κατώτερη νοητική ικανότητα, δεν έχουν φαντασία και πρωτοβουλία. Χρειάζονται πολλές ακόμη ενσαρκώσεις για να σημειωθεί μία αισθητή εξέλιξή τους. Σε αυτήν την βαθμίδα εξελίξεως βρίσκονται τα εννέα δέκατα των ανθρώπων. Το γεγονός αυτό εξηγεί τους πολέμους και την κατάσταση αγριότητας και βαρβαρότητας που επικρατεί, καθώς οι άνθρωποι αυτής της βαθμίδας είναι σκληροί και ανάλγητοι για τον πόνο των συνανθρώπων τους, συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στη συσσώρευση αγαθών (τα οποία όμως δεν μπορούν να διαρκέσουν περισσότερο από μια ενσάρκωση) και αδιαφορούν για τα πνευματικά αγαθά πού διαρκούν για πολλές ενσαρκώσεις και είναι εκείνα πού χρησιμεύουν στην ψυχή και όχι στην πρόσκαιρη προσωπικότητα.

Οι περισσότερο εξελιγμένες ψυχές αποτελούν τη μικρή μειονότητα των ανθρώπων, οι οποίοι έχουν εκδηλώσει πολλές ιδέες και πλούτο συναισθημάτων. Σ’ αυτούς η ηθική συνείδηση είναι ανεπτυγμένη και ο διανοητικός ορίζοντας απλώνεται μακριά. Δεν ασχολούνται αποκλειστικά με τον εαυτό τους και το ενδιαφέρον τους στρέφεται σε ζητήματα που απασχολούν μεγάλες ομάδες ανθρώπων και το φυσικό περιβάλλον. Είναι φυσιολάτρες και σε καμιά περίπτωση δεν είναι σκληροί με τους άλλους. Συμμετέχουν αυθόρμητα στον πόνο των συνανθρώπων τους και αποβλέπουν σε μια ιδανική τελειότητα που προσπαθούν να την πραγματοποιήσουν. Τους ανθρώπους αυτούς τους βλέπουμε είτε ως μεγάλους επιστήμονες είτε ως ανθρωπιστές είτε ως φιλοσόφους είτε ως μεγάλους καλλιτέχνες είτε τέλος ως απλούς ανθρώπους με αλτρουιστικές τάσεις που διάγουν μια ήρεμη και καθαρή ζωή. Χρησιμοποιούν επωφελώς κάθε ενσάρκωση, αποκομίζοντας απ’ αυτήν πολύτιμη πείρα, που τους επιτρέπει να πραγματοποιήσουν αισθητή πρόοδο στην εξέλιξη τους.

Τέλος, οι ψυχές που πλησιάζουν στο τέρμα της εξελίξεως στο ανθρώπινο επίπεδο είναι εκείνες πού αντελήφθησαν βαθιά ότι σκοπός της επίγειας ζωής δεν είναι η μάταιη συσσώρευση πρόσκαιρων αγαθών, αλλά ο αγώνας και η αυτοθυσία για τους άλλους, η απρόσωπη και ανιδιοτελής αγάπη προς όλους και η αφιέρωση στην αναζήτηση της Αλήθειας και στην υπηρεσία της ανθρωπότητας. Ενσαρκώνονται σε εξαιρετικά άτομα πού ξεχωρίζουν όχι από τη φανταχτερή προσωπικότητα τους, αλλά από την εσωτερική ευγένεια τους, από τα μεγάλα τους έργα, από την απέραντη αγάπη τους, από τις αυθόρμητες πράξεις αυτοθυσίας πού πρόθυμα εκτελούν. Αυτοί έχουν φθάσει πλέον στο τέρμα της εξελίξεως τους στο ανθρώπινο επίπεδο όπου εκλείπει  η αναγκαιότητα των περαιτέρω ενσαρκώσεων (μία τέτοια ύπαρξη υπήρξε ο αείμνηστος Σπυρίδων Νάγος).

Ομιλία γενομένη στην ΘΕΟΣΟΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ (στοά Αθηνά) στις 23.11.2009

ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΤΑΚΑΣ, φυσικός και πτυχιούχος της νομικής

ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΣ ΑΡΙΘΜΟΛΟΓΙΑ

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΕΥΑΝΔΡΟΣ οδός Ακαδημίας 88, οροφος 5ος πλησίων της πλατείας Κάνιγγος

Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει μια εκτεταμένη ανάλυση ενός πολύ σημαντικού θέματος, την Πυθαγόρειο Αριθμολογία σύμφωνα με τις απόψεις του πυθαγορείου φιλοσόφου Σπυρίδωνος Νά­γου (τα κείμενα του Νάγου παραθέτονται με πλάγιους χαρακτήρες). Ο Σπυρίδων Νάγος (κατά τον μαθητή του Ιωάννη Βασιλή) μπορεί να ειπωθεί αδίσταχτα ότι, ζωντάνεψε την αρχαία Ελληνική σκέψη και φιλοσοφία. Ανέσυρε από τα βάθη των αιώνων και από τα άδυτα των αρχαίων Μυστηρίων αλήθειες, τις ανασύνθεσε και παρουσίασε πλήρες φιλοσοφικό και βιονομικό σύστημα, με το οποίο εξηγούσε όλα τα αινίγματα της Φύσης και του πνεύματος και ικανοποιούσε την πιο ανήσυχη και απαιτητική σύγχρονη σκέψη. Τις αρχές αυτού του συστήματος πρώτος αυτός εφάρμοζε με αυστηρότητα σαν κανόνες του καθημερινού του βίου και καλούσε τους μαθητές του και τους ακροατές του να τις ακολουθήσουν.

Για την Πυθαγόρεια αριθμολογία([1]) έχουν γραφή πολλά βιβλία. Το βιβλίο όμως αυτό περιλαμβάνει απόψεις που για πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας και μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι αποτελεί την γνήσια Πυθαγόρεια Αριθμολογία, καθώς όλες οι άλλες απόψεις είναι επηρεασμένες από την Καββαλά και γενικά από την εβραϊκή βιβλική παράδοση και θεωρούν ως «ιερούς» αριθμούς π.χ. τον αριθμό 7 (γιατί ο Γιαχβέ δημιούργησε τον κόσμο σε 7 ημέρες), τον αριθμό 12 (γιατί οι φυλές του Ισραήλ ήταν 12) κλπ, πράγμα που κατά την γνώμη μου είναι ή απλώς αυθαίρετο ή, τουλάχιστον,  καθαρά βιβλικό.  Ομοίως,  ορισμένα από αυτά τα βιβλία, σχετίζονται με τους λεγομένους λεξαρίθμους([2]) που επίσης κατά την γνώμη μου είναι αυθαίρετο.

Η Αριθμολογία είναι επιστήμη του εσωτερισμού. Εκ της επιστήμης της Αριθμολογίας προήλθε η μαθηματική επιστήμη, για την οποία σημασία έχει μόνον το πλήθος και η συμπλοκή των αριθμών δια των διαφόρων πράξεων, αναφερομένων πάντοτε στην έννοια της ποσότητας και των σχέσεων αυτών προς άλλους αριθμούς. Την επιστήμη της Αριθμολογίας, την οποίαν χρησιμοποιούσε ο εσωτερισμός, πρώτος ο Πυθαγόρας εκ των ένδον αυτού έφερε στην επιφάνεια της ανθρώπινης σκέψεως, χωρίς όμως να έχει κατανοηθεί επαρκώς μέχρι τώρα απ’ τους ανθρώπους. Γι’ αυτόν τον λόγο καταβάλλεται δια του βιβλίου προσπάθεια ώστε να γίνει κατανοητή η αριθμολογία και παράλληλα να δειχθεί, ότι οι απόψεις του Πυθαγόρα που διατυπώθηκαν πριν 2500 χρόνια είναι όχι μόνον σύμφωνες με τις απόψεις της σύγχρονης επιστήμης, αλλά περιλαμβάνονται και θέματα που δεν έχουν ακόμα ανακαλυφθεί από την επιστήμη και θα αποτελέσουν αντικείμενο των μελλοντικών ανακαλύψεων.

Η αριθμολογία αναφέρεται στις ουσίες και στις μορφές της Φύσεως, γιατί οι μορφές της Φύσεως δεν είναι παρά αριθμοί και οι σχηματιζόμενες περί αυτών έννοιες από τον ανθρώπινο νου μόνον με τις έννοιες των αριθμών μπορούν να παρασταθούν. Το άπειρο πλήθος των μορφών της Φύσεως και η ακατάπαυστη μεταμόρφωσή τους δεν είναι παρά έννοιες αριθμών. Οι αριθμοί χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες όπως στους περιττούς και στους άρτιους, στους απλούς και στους σύνθετους κλπ. Η διάκριση των αριθμών σε περιττούς και άρτιους έχει μεγάλη σημασία γιατί συσχετίζεται, όπως θα δούμε σ’ αυτό το βιβλίο, με τις δυο κοσμογονικές ουσίες της Φύσεως, την Μεριστή και την Αμέριστη. Επίσης και η διάκριση των αριθμών σε απλούς και σε σύνθετους έχει επίσης μεγάλη σημασία γιατί συσχετίζεται, όπως θα δούμε, με τις εξελικτικές βαθμίδες του πνεύματος.

Κατά τον Νάγο «Η Αριθμολογία, αποτελεί το μέσο με το οποίο συνεννοούνται οι Θεοί δηλαδή αποτελεί την γλώσσα των Θεών([3]), η οποία δεν έχει περιορισμούς στην έκταση της και είναι άπειρη όπως άπειρη είναι η έννοια των αριθμών, ενώ αντίστοιχα η γλώσσα των ανθρώπων είναι πεπερασμένη. Η αριθμολογία είναι η γλώσσα των Θεών γιατί η έννοια των αριθμών αναφέρεται: α) Σ’ όλες τις σχέσεις της λειτουργίας των κόσμων, στους νόμους εκείνους οι οποίοι προκαλούν αυτές τις λειτουργίες και στα επακόλουθα τους [και] β) σ’ όλες τις εμφανίσεις του Πνεύματος, στις σχέσεις του Πνεύματος προς τις λειτουργίες των κόσμων, στις ενεργητικές δυνάμεις του πνεύματος και στους Νόμους εκείνους οι οποίοι το εξελίσσουν απείρως».

Ο πνευματικός κόσμος (οι Θεοί) χρησιμοποιούν γλώσσα που βασίζεται στην αριθμολογία, γιατί μια τέτοια γλώσσα «δεν έχει περιορισμούς στην έκταση της και είναι άπειρη όπως άπειρη είναι η επέκταση των αριθμών». Οι άνθρωποι δεν μπορούν ούτε καν να φανταστούν πως μπορεί να είναι συγκροτημένη «η γλώσσα των Θεών». Στο σημείο αυτό πρέπει να θυμηθούμε ότι η εσωτερική «γλώσσα» για την λειτουργία των ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι οποίοι είναι δημιούργημα του ανθρώπου, είναι γλώσσα αριθμητική (δυαδικός κώδικας) και η καταγραφή όλων των πληροφοριών στην μνήμη τους (είτε πρόκειται για κείμενο είτε πρόκειται για εικόνα είτε πρόκειται για ήχους) γίνεται με τον δυαδικό κώδικα.

Επίσης, όπως γνωρίζουμε από την Αστροφυσική, όλες οι λειτουργίες των κόσμων περιγράφονται με μαθηματικές εξισώσεις. Με βάση αυτές τις εξισώσεις οι αστροφυσικοί μπορούν σήμερα να υπολογίζουν τις κινήσεις των αστέρων και τις σχέσεις και αλληλεπιδράσεις τους, καθώς και τους νόμους που διέπουν τις κινήσεις τους. Οι μηχανικοί με βάση μαθηματικές εξισώσεις μπορούν να υπολογίζουν όλες τις λειτουργίες των μηχανισμών που επινοούν και εξυπηρετούν τις καθημερινές μας ανάγκες κλπ. Όλα αυτά δείχνουν την δύναμη των αριθμών στην περιγραφή της Φύσεως.

Πέραν αυτών, που σε γενικές γραμμές μας είναι σε μεγάλο βαθμό γνωστά, αν θέλαμε να δημιουργήσουμε μια νέα γλώσσα, που να μην έχει τους περιορισμούς των σύγχρονων γλωσσών αναφορικά με το πλήθος των λέξεων και την λεπτότητα των εννοιών που πρέπει να εκφράζουν ώστε α) να αποδίδονται όλες οι έννοιες με λέξεις και όχι με τον περιφραστικό τρόπο, όπως συμβαίνει σήμερα και β) να είναι εύπλαστη και εξελίξιμη ώστε εκ των ήδη υπαρχουσών λέξεων να μπορούμε να δημιουργήσουμε νέες λέξεις, οι οποίες να περιγράφουν κάθε νέα έννοια που ο άνθρωπος θα ανακάλυπτε, τότε μόνον τα μαθηματικά θα μας εξασφάλιζαν αυτήν την δυνατότητα.

Ένα άλλο άγνωστο μέχρι τώρα θέμα είναι ότι οι αριθμοί εκτός από την ποσοτική τους έννοια έχουν και ποιοτική και με την ποιοτική τους έννοια χαρακτηρίζονται ως Μονάδες. Στο βιβλίο αυτό, εξετάζονται ο σκοπός, η δράση και η συνεργασία αυτών των Μονάδων, οι οποίες, όπως θα δούμε, είναι οι Νόμοι της λειτουργούσης θείας Φύσεως και αναφέρεται, όπου απαιτείται, η θέση της επιστήμης. Η ανάλυση αυτή γίνεται πάντα σύμφωνα με προσωπικές μου απόψεις, όπως εμπεριέχονται σε άλλα κείμενα, ώστε να γίνουν εύκολα κατανοητά ακόμα και από αναγνώστες που για πρώτη φορά ασχολούνται με τέτοιου είδους φιλοσοφικά θέματα.

Για την κατανόηση αυτού του βιβλίου επομένως θεωρώ ότι πρέπει να προηγηθεί απαραίτητα η μελέτη του έτερου βιβλίου μου «Ο ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΣΜΟΣ», στον οποίο βασίζονται πολλά από τα θέματα που στην Πυθαγόρειο Αριθμολογία πραγματεύομαι.

Ελπίζω να προβληματίσω τον αναγνώστη αυτού του βιβλίου ώστε να ασχοληθεί ευρύτερα με το θέμα της αριθμολογίας το οποίο είναι ουσιώδες για κάθε άνθρωπο. Και αυτό γιατί δεν αρκεί η αρετή για την πνευματική μας αναβάθμιση. Χρειάζεται και η γνώση.

Στυλιανός Τάκας

Πτυχιούχος Φυσικής και της Νομικής σχολής

---

[1] Για την διδασκαλία του Πυθαγόρα δεν έχουν διασωθεί βιβλία του ιδίου του Πυθαγόρα ούτε των αμέσων μαθητών του πλην του  Φιλολάου, ο οποίος, λέγεται, ότι ήταν από τους «ακουσματικούς» του μαθητές δηλαδή από μαθητές που δεν είχαν εισδύσει στα ενδότερα της Πυθαγορείου διδασκαλίας. Αυτό οφείλεται κυρίως στην σιωπή επί των διδασκαλιών που είχε επιβληθεί από τον ίδιο τον Πυθαγόρα για τα λεγόμενα και τα δρώμενα στους ενδότερους κύκλους του συστήματός του. Αυτά που γνωρίζουμε σήμερα προέρχονται από πολύ μεταγενεστέρους (μαθητές μαθητών του κλπ) με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουμε τι είναι ορθό και τι παραποιημένο.

[2] Βλ. σχετικά στον δικτυότοπο http://www.schizas.com/lexarithmos/index.php?

[3] βλ. στο βιβλίο μου «ο Πυθαγόρειος εσωτερισμός» κεφ. 8.1.

ΓΙΑ ΕΝΑ ΚΛΑΔΙ ΕΛΙΑΣ

Το βιβλίο «ΓΙΑ ΕΝΑ ΚΛΑΔΙ ΕΛΙΑΣ», του Κωνσταντίνου Κωνσταντινίδη (Αμφικτύωνα), αναφέρεται στους ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ από την Προϊστορία ως σήμερον και είναι μοναδικό στο είδος του.  

Μπορείτε να το βρείτε στις εκδόσεις ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ, Αγγέλου Σιδεράτου, Αμυκλών 19, 15231 Χαλάνδρι, Τηλ: 210 6755890, Fax: 210 6711004, e-mail  a-siderat@otenet.gr.

      Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο χώρο της Ολυμπίας στην Ηλεία της Πελοποννήσου χρονολογούνται πολλές χιλιάδες χρόνια πριν. Λαθεμένα ορίζουν οι νεώτεροι ιστορικοί το 776 π.Χ σαν έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων. Το 776 π.Χ έγινε επανέναρξη των Αγώνων λόγω διακοπής των κατά την άδηλη εποχή, δηλαδή από τους Ομηρικούς χρόνους και μετά.  Eπικρατεί δηλαδή η εντύπωση ότι κάποιοι ξαφνικά το 776 π. Χ έστησαν το σκηνικό των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ολυμπία, όπως λ. χ στήνει κάποιος   πλανόδιος θίασος μιά θεατρική παράσταση. Και δυστυχώς χωρίς καν να σκεφτούμε ότι επί χρόνια τώρα μας εξαπατούν τούτο έγινε πιστευτό. Ώσπου όταν μεγαλώσαμε και μελετήσαμε την Ελληνική  Αρχαιολογία, αποκαλύψαμε  το μέγα ψεύδος. Η τραγικότητα  της εποχής μας έγκειται εις το ότι η απάτη αυτή δεν περιορίζεται μόνον στην  ημερομηνία ενάρξεως  των Ολυμπιακών Αγώνων , αλλά το ίδιο ψεύδος επεκτείνεται και στις Επιστήμες, και στις Τέχνες και  στο Λόγο και σε όλες τις εκφάνσεις της  ζωής μας .

        Η πρώτη   γενεσιουργός εξαπάτηση ξεκινά απο τα δογματικά θεοκρατικά βιβλία, τα οποία θέλουν  ως  ημερομηνία γενέσεως του κόσμου,   6.000 περίπου χρόνια προ εποχής μας (Π.Ε) . Με τον τρόπο αυτό η διεθνής εξουσία κατορθώνει να κυβερνά τον κόσμο εδώ και 17 αιώνες, από τότε δηλαδή που με βίαια μέσα προσπάθησαν να σβήσουν το Ελληνικό Πνεύμα. Όμως το Ελληνικό Πνεύμα ζει. Δεν καταστρέφεται , δεν δολοφονείται , δεν εξαφανίζεται , δεν  φυλακίζεται. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα.  Η απόκρυψη  όμως του παρελθόντος οδηγεί τον κόσμο σε επισφαλή και επικίνδυνη πορεία , γιατί το παρελθόν αποτελεί τον καθρέπτη του παρόντος και το παρόν σηματοδοτεί την πορεία του μέλλοντος.

Η Αρχή των Αγώνων στην Ηρωική Εποχή

          Αγνοείται   ακριβώς τις ήτον ο πρώτος ευρετής των αγώνων, πλην εις την Ελλάδα φαίνεται η αρχή αυτών  κατά τον Ηρωικό αιώνα. Ο Υγίνος αριθμεί δεκαπέντε τοιούτους μέχρι του Αινείου, αλλ’ οι τέσσαρες πρώτοι δεν σώζονται και έτσι αρχίζουμε από τον πέμπτον. 

Πέμπτον,  λέγει  τον Δαναό, όστις   κατέστησεν αγώνα εις τους γάμους των θυγατέρων αυτού.

Έκτον, δε λέγει τον Λυγκέα γαμβρόν του Δαναού, όστις κατέστησεν άλλον εις το Αργος της Αργείας Ηρας. 

Έβδομον, τον Περσέα, όστις εώρτασεν αγώνα επιτάφιον του Πολυδέκτους

Όγδοον, δε λέγει τον Ηρακλέα, όστις κατέστησεν τον Ολυμπιακόν αγώνα , εις τιμήν του Πέλοπος.

Ένατον  δε λέγει τον Νεμεακόν, ον κατέστησαν οι επτά ηγεμόνες, επιτάφιον του Αρχεμόρου.

Δέκατον, δε τον Ισμιακόν, ον κατέσησεν ο Ερατοκλής , ή ο Θησεύς.

Ενδέκατον , δε των Αργοναυτών επιτάφιον του Κυζίκου.

Δωδέκατον, δε του Ακάστου επιτάφιον του Πελίου.

Δέκατον τρίτον, εώρτασεν ο Πρίαμος εις τιμήν του Πάριδος επιτάφιον. 

Δέκατον τέταρτον, δε τον Αχιλλέα , όστις εώρτασεν εν τω Τρωικώ πολέμω επιτάφιον αγώνα του Πατρόκλου.

Δέκατον πέμπτον, και τελευταίον λέγει τον Αινείαν, ότι εώρτασεν αγώνα του πατρός αυτού Αγχίσου. Δεν αναφέρει όμως τον Πυθιακό τον αρχαίοτατον όντα και εκείνον, και άλλους τινάς, και ίσως ανέφερεν τούτους εις την αρχήν του κεφαλαίου τούτου , όπερ απώλετο.(Διόδωρ. Μυθ. 273)

 Ο Ηρακλής Ιδρυτής των  Αγώνων της Ολυμπίας

 Κατά την Μυθολογία ο Ηρακλής και τα   αδέλφια του ήλθαν   από την Κρήτη στην Αρχαία Ολυμπία. Καθώς έπαιζαν κάποια μέρα στην  αλάνα, ο Ηρακλής, που ήτο  ο μεγαλύτερος αδελφός , πρότεινε στα αδέλφια του (τους Ιδαίους Δακτύλους) να αγωνισθούν στο τρέξιμο, ποιός θα  βγεί πρώτος. Και τον κότινο της νίκης κέρδισε ο Ηρακλής. Έτσι απλά άρχισαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες σε αμνημονεύτους χρόνους  προ 45.000 ετών περίπου  Π. Ε. Σημειωτέον ότι στους Ολυμπιακούς Αγώνες αγωνίσθηκαν και  ανεδείχθησαν    Ολυμπιονίκες ο Ζευς , ο Απόλλων  και άλλοι θεοί και ημίθεοι του Ελληνικού πανθέου αλλά και ήρωες, βασιλείς  και ηγέτες ικανοί.

 Μετά την Μινωική και Μυκηναϊκή εποχή η  Ελλάδα γύρω στο 800 π. Χ  μπήκε στην Άδηλη Εποχή, ένα είδος Μεσαίωνα και παρακμής. Κατά την εποχή εκείνη είχαν σταματήσει οι Ολυμπιακοί Αγώνες.  Δοκίμασαν τα πάντα για να βγει ο τόπος από   την παρακμή: Νόμοι, Σχολεία, Δικαστές , Φύλακες, Ναοί κ. α, αλλά τίποτα δεν έγινε. Επιστρατεύθηκαν άνθρωποι της Γνώσης και της Τέχνης, αλλά εις μάτην και πάλι.

Η Αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων

 Απογοητευμένοι τότε ρώτησαν  το Μαντείο των Δελφών πως θα σταματήσει η παρακμή: Όμως αυτό έδινε στερεότυπα τον ίδιο πάντα χρησμό, που όμως δεν άλλαζε την κατάσταση. Τότε οι τρεις βασιλείς, Ιφιτος της Ηλιδος , Κλεοσθένης της Πίσσης και Λυκούργος της Σπάρτης συνελθόντες ζήτησαν και πάλι το χρησμό της Πυθίας. Και αυτή τους έστειλε τον αλλόκοτο χρησμό:

 «ΑΡΧΙΣΤΕ ΠΑΛΙ ΤΟΥΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ  ΑΓΩΝΕΣ»

Μα το πρόβλημα για αυτούς ήτο πως θα σταματήσουν τους πολέμους, τις αρρώστειες, την πανουργία, το μίσος , την μήνιν, την αυτοδικία, το άδικο και την παρακμή .  Οι αγώνες θα ξανάφερναν την Αρετή ; Και σαν να μην πίστεψαν την Πυθία επανήλθαν στον θεό Απόλλωνα και πήραν τα ίδια στερεότυπα λόγια:

«Κάντε αθλητικούς αγώνες τώρα αμέσως»

 Έτσι ξανάρχισαν πάνω σε νέα βάση τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 776 π. Χ. Από την ημερομηνία αυτή αρχίζει η μέτρηση των Ολυμπιακών Αγώνων, αφού από την χρονολογία αυτή αρχίζει και ο κατάλογος των ολυμπιονικών . Η μαρμάρινη πλάκα που βρέθηκε στην Ολυμπία με γράμματα της κλασσικής εποχής αναφέρει πως ο Κόρυβος νίκησε στον αγώνα του απλού σταδίου και πήρε στεφάνι. Από τότε οι αρχαίοι Έλληνες μετρούσαν τα χρόνια με βάση αυτή την Ολυμπιάδα, η οποία ονομάσθηκε   ‘Κορυβιάς’ προς  τιμήν του Κορύβου

Οι Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες

Η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 στην Αθήνα υπήρξε ένα σημαντικό παγκόσμιο γεγονός , όμως έγινε πάνω σε σαθρές βάσεις. Οι νεώτεροι Ολυμπιακοί  αγώνες έχουν   εκφυλισθεί και κατά την ομολογία όλων βρίσκονται σε μεγίστη  παρακμή . Ο κλάδος ελαίας αντικατεστάθη με τον κλάδον χρυσού. Ο πρωταθλητισμός  πάει να καταστρέψει τον αθλητισμό με την  επιστράτευση  της βιοχημείας στην προετοιμασία των αθλητών. Οι αθλητές σήμερα  καταπίνουν τεράστιες ποσότητες χαπιών  και χημικών παρασκευασμάτων , που επιφέρουν την αύξηση της σωματικής τους επίδοσης και μυϊκής δύναμης, με δυσάρεστες επιπτώσεις  στους ίδιους και στην αθλητική ιδέα. Από το 1960 μέχρι το 1976 καταχωρίσθηκαν 30 θανατηφόρα κρούσματα αθλητών( «Σιτιους, Αλτιους , Φορτιους» , Χρίστος Μότσιας , Αθήνα, 1984) Όμως δεν είναι μόνον οι αγώνες που είναι σε παρακμή, αλλά και ο κόσμος ολόκληρος  που    παραπαίει μέσα στην ηθική σήψη, τον υλιστικό ευδαιμονισμό , τη βία και την οικολογική καταστροφή. Θέλησα λοιπόν να αποσπάσω ένα νέο χρησμό από την Πυθία για το πώς θα βγάλουμε  τους σύγχρονους αγώνες από το τέλμα των αναβολικών, του χρηματισμού και της εμπορευματοποιήσεως . Επειδή  αποφεύγει εδώ και 17 αιώνες να δέχεται τα στίφη των  βέβηλων ανθρώπων  στους Δελφούς, την συνήντησα νοερά μέσα στους βυθούς  της σκέψεως και μου εκμυστηριεύθηκε  τούτον τον   χρησμό για να σωθούν οι Αγώνες και για να βγει ο κόσμος ολόκληρος από το τέλμα και την παρακμή :

«ΑΝΑΒΙΩΣΤΕ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕ ΝΕΟ ΤΡΟΠΟ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗΣ»

 Με το χρησμό της αυτό η Πυθία  με έβαλε σε βαθιές σκέψεις.  Tί θέλει άραγε να πει με τα λόγια αυτά; Έτσι άρχισα να ερευνώ το θέμα ‘Ολυμπιακοί Αγώνες’ από την προϊστορία ως σήμερα. Διεπίστωσα ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν είναι απλό πράγμα, αλλά  η συνισταμένη της ζωής. Είναι δηλαδή η προάσκηση της νέας γενιάς για τον στίβο της κοινωνίας. Τρεις κυρίως   είναι   οι λόγοι που με έκαναν  να γράψω   το βιβλίο  “ ΓΙΑ ΕΝΑ ΚΛΑΔΙ ΕΛΙΑΣ”:

Πρώτον, για να αποκαλυφθεί το μέγα ψεύδος της διεθνούς εξουσίας, σε βάρος της ιστορικής Αλήθειας   αναφορικά με την ημερομηνία ενάρξεως των Ολυμπιακών Αγώνων. Αυτή δεν είναι το 776 π. Χ  ,  αλλά ανάγεται στην πρώιμη προϊστορία των Ελλήνων, ίσως και 45.000 ετών Π. Ε

Δεύτερον, για να συμβάλλουμε με ιδέες και προτάσεις  στην αρτιότερη και λαμπρότερη διοργάνωση  και εκτέλεση   των Ολυμπιακών Αγώνων στην χώρα μας το 2004. [Δυστυχώς το βιβλίο τούτο για λόγους άσχετους προς  τις βουλές του συγγραφέως δεν κατέστη δυνατόν να εκδοθεί προ των αξέχαστων Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004]

Όμως κάλλιο αργά παρά ποτέ. Εξ άλλου το 2008  έρχεται και  οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Πεκίνο ετοιμάζονται πυρετωδώς για να δεχθούν την Ολυμπιακή Φλόγα. Πάντα ένα τέτοιο  γεγονός είναι επίκαιρο όσο επίκαιρος είναι και ο αγώνας της ζωής.  Και δεν εννοώ μόνον την απαιτουμένη υλικοτεχνική υποδομή για την καλή διεξαγωγή των Αγώνων , που φυσικά είναι απαραίτητη για ένα τόσο κολοσσιαίο εγχείρημα, αλλά περισσότερο τα νέα μηνύματα και τις αξίες που πρέπει να εκπηγάσουν μέσα από τους Αγώνες  του Πεκίνου. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες σε οποιοδήποτε μέρος κι’ αν διεξαχθούν είναι ένα άριστο βήμα να μεταδώσουμε τα  διαχρονικά   μηνύματα του Ελληνικού Πνεύματος,  που   θα βγάλουν τον κόσμο από την σημερινή  παρακμή και θα τον βάλουν   στην «Κοινωνία της Γνώσεως». 

Τρίτον, για να συμβάλλουμε στο μέτρον του δυνατού στην αντιστροφή  του κλίματος της σήψεως,  διαφθοράς και των αδιεξόδων  της εποχής μας,   ώστε  να ξαναβρεί η χώρα μας και ο κόσμος ολόκληρος τον σωστό δρόμο που χάραξαν οι αρχαίοι πρόγονοι μας.

Γράφαμε τότε ότι : «Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας 2004 πρέπει να  είναι  σταθμός για την στροφή του κόσμου προς την Ελληνική Κοσμοθέαση, την Ελληνική Εκεχειρία, την Ειρήνη, την Δημοκρατία  και  την επιστροφή στην  «Εποχή του Πολιτισμού» Εμείς οι Έλληνες έχουμε ιερό καθήκον να επαναπατρίσουμε   τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην αρχαία τους κατοικία, στο λίκνο τους στην Ολυμπία.   

 Σκοπός του Βιβλίου είναι:

α/  Να δώσει μια ολοκληρωμένη  εξιστόρηση  του πανάρχαιου   θεσμού των  Αθλητικών Αγώνων.

β/  Να    καταρρίψει τις ανακρίβειες και τα ψεύδη σχετικά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

γ/ Να αναδιφήσει στην Ελληνική Αρχαιολογία, την λεγομένη και Μυθολογία, ώστε να γίνει η σύνδεση του θεσμού με το απώτατο παρελθόν του. Αν πέτυχε του σκοπού του εσείς θα το κρίνετε.

Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΘΕΩΝ

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΑΥΤΟ ΜΑΣ ΔΙΝΕΙ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, ΑΓΝΩΣΤΗ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ

Η ΘΑΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ

ΠΟΛΛΟΙ ΘΑ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΡΩΤΗΘΕΙ: ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΟΙ ΝΑΟΙ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, ΑΦΟΥ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΤΙ ΥΠΗΡΧΕ ΠΛΗΘΩΡΑ ΝΑΩΝ.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΑΥΤΟ ΘΑ ΜΑΣ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΤΩΡΑ!

Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟ ΒΙΟ ΣΤΗΝ ΥΣΤΕΡΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

Η μελέτη του δρ. Κωνασταντίνου Μαντά για τη θέση της γυναίκας στην ύστερη αρχαιότητα αντλεί το υλικό της  από τις σωζόμενες φιλολογικές πηγές της περιόδου από τον 1^ο π.Χ – 3^ο μ.Χ  αιώνα, δηλ. από τα έργα των εκπροσώπων της Δεύτερης Σοφιστικής  (Δίων Χρυσόστομος, Αίλιος Αριστείδης, Πλούταρχος, Λουκιανός) και από τα σωζόμενα «ελληνικά μυθιστορήματα». Όμως βάση του έργου είναι το πλούσιο επιγραφικό υλικό από τη Μ. Ασία, τα νησιά του Αιγαίου και από την κυρίως Ελλάδα καθώς οι επιγραφές μας αποκαλύπτουν τα ονόματα και την κοινωνική, οικονομική και – έμμεσα-  πολιτική δράση των πολλών γυναικών των τοπικών ελίτ σε αντίθεση με τα κείμενα των φιλολογικών πηγών τα οποία σιωπούν για τις σύγχρονές τους γυναίκες με εξαίρεση τις συζύγους και τις κόρες κάποιων αυτοκρατόρων….

Τιμή: 15,00 € , ISBN 978-960-6712-42-5 , Σελίδες: 204 , Εκδόσεις: «ΒΕΡΕΤΤΑ»

85100 ΚΟΣΚΙΝΟΥ – ΡΟΔΟΣ  Τηλ: 2241072648  www.verettas.gr

ΕΓΩ Ο ΗΝΙΟΧΟΣ

Φυλαγμένο βαθιά εις την αγκάλην τους, τα χώματα ετούτα με κράτησαν αθάνατον! έως ότου νους και χείρες βροτών αγαπημένων εις το φως με ανέσυραν.

Λαμπρότατον ήμαρ. Αναπνέω, ακούω αγναντεύω…. Αλίμονον, χαμένα μου όλα. Βωμοί, Εστίες, Όνομα. Και καθώς ηνία μονάχα εις το χέρι εκρατούσα, με ονόμασαν Ηνίοχον!

Εγώ, ο Ηνίοχος, νικητής εις τα στάδια των ευγενών αγώνων, γεννημένος από τον υπερτέλειον γάμον της παρθενικής ταύτης γης της Ελλάδος, με τον υπέρτατον voυ, πες τον αιθέρα η λογισμό, εσαεί παραμένω στοχαστικός και ένθεος των γεννητόρων μου λάτρης. Ακαταπόνητος ηγωνίσθην και αγωνισθήσομαι, έως ότου πληρωθή πάσα ψυχή αγάπης και πάσα γη, αξίων και ωραίων ανθρώπων, βροτών, που ελεύθεροι θα ζουν, αναπνέοντες δικαιοσύνην, κάλλος, έρωτα.

Ω πάγκαλος, Ελληνική, παγκοσμία Ψυχή! Άφθαρτος φύτρα υψηλών λογισμών, ευγενών πόθων, ακοιμήτων στοχασμών δια το ωραίον, το αληθές, το αγαθόν. Ίσταμαι επί της αθανάτου της Ελλάδος γαίας, άφθαρτος, εις των αιώνων το πέρασμα.

Εγώ, ο Ηνίοχος, που με ερήμαζαν τόσους αιώνας, τώρα εγείρομαι απαλά δια να με εύρη και εμένα, κατά σένα γερμένον η ψυχή σου, που γέρνει προς εμέ. Παρόμοια συγκλίνοντας, εγείραμε και οι δυο μας προς τα μέσα. Έε! θέλω να ζήσης αιώνια! Τρέφοντας παντοτινώς τας αισθήσεις σου όλας, με ουσίας εκπηγαζούσας εκ του Θείου. Ορώ τον Απόλλωνα φύλακά μου, να ευλογή την βούλησίν μου ταύτην προς εσέ.

Εγώ, ο Ηνίοχος, γνωρίζω, ναι σου λέω, γνωρίζω και πίστεψέ το βαθιά. Ζουν οι Θεοί και τα ιερά τους! Καίει ακόμα φωτιά. Πυρώνει το άγιον ύδωρ του Μαντείου. Ιδές την δάφνην, αχνίζει εις τα τρίσβαθα της ψυχής μου, της ψυχής σου, και όλων των αληθινών Ελλήνων, που, κινούμενοι από το αείρροον νάμα του κόλπου των Φαιδριάδων, επιστρέφομεν ένθεοι εις το αιώνιον παρελθόν, δια να βιώσωμεν όμοια αιώνιον το παρόν και τρισαιώνιον το πέπλον της ζωής.

Μη φοβού, ψυχή εκλεκτή, μη φοβού τον πόνον. Βύζαξε ηδονικά την ουσίαν του έρωτος, και θα πλημμυρίση η γεύσις σου και ολόκληρος της υπάρξεώς σου η γιγαντιαία σφαίρα από τον υπερούσιον χυμόν του σπέρματος της χαράς, που ευρίσκεται εις τον πόνον βαθειά κρυμμένος. Μη φοβού, ψυχή ακατάλυτος.

Γνώρισε τον έαυτον σου και θα αισθάνεσαι εκάστην ημέραν και επ’ ολίγον, εκάστην ημέραν περισσότερον, εκάστην ημέραν και πλέον αφθόνως, πλούτη χρωμάτων, συγκινήσεων δονήσεις, εκάστην ημέραν περισσήν έκστασιν να εισδύη εις το αχανές των εγκάτων σου η μαγεία των υπερτάτων ηδονών του Έρωτος προς τους Έλληνας Θεούς, Ήρωας, φιλοσόφους και μοναδικούς ημετέρους προπάτορας. Έπαθλον δίκαιον αγώνων ευγενών.

Εγώ ο Ηνίοχος, βυθίζοντας εντός σου το βλέμμα των ακοιμήτων οφθαλμών μου, ορώ τας λάμψεις της ψυχής σου, ακολουθώ τα βήματα του στοχασμού σου, των αισθημάτων σου τας καμπύλας, καθώς ήρχισες, όπως τοτε -ενθυμείσαι;- να λούεσαι εις τα ιερά της Κασταλίας κρήνης νάματα. Χαίρω δια την κάθαρσίν σου. Αγάλλομαι δια την καθαγίασίν σου.

Εγώ, ο Ηνίοχος, λατρευτικά καθώς με θωπεύει της ψυχής σου η λάμψις χαίρω, Απόλλων, πόσο χαίρω το θρομβοστάλαγμα των οφθαλμών της, έπαθλον δίκαιον αγώνων παλαιών.

Ευχαριστώ σε!

Από την Καρδιά του Απόλλωνος, στον Ήλιον της Καρδιάς σου!

Α. Αναστασάκης

(“Αιώνιος Ηνίοχος” Γ. Καζάζογλου διασκευή) Από την θεατρική παράσταση του Ιδεοθεάτρου “Έρωτος Μυστηρια”

ΤΑ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΑ ΚΑΛΑΝΤΑ

Οι πρόγονοί μας κατά την χειμερινή τροπή του Ηλίου (γεννηση Ηρακλέους, Διονύσου κλπ) εψαλαν κάλαντα τα οποία τότε ονόμαζαν «ειρισιώνη». Αλλά ας δούμε το κείμενο που μου έδωσε κάποιος φίλος:

Τα αρχαιότερα γιορτινά κάλαντα που έχουν διασωθεί μέχρι τις μέρες μας είναι αυτά που σύμφωνα με την παράδοση έψαλλε ο ίδιος ο ποιητής Όμηρος στην Σάμο. Τα κάλαντα αυτά, που και σήμερα είναι επίκαιρα μετά από τόσους αιώνες, δηλώνουν τη συνέχεια της Ελληνικής παράδοσης και του Ελληνικού πολιτισμού που μεταφέροντα ι μέσα από το πέρασμα του χρόνου χωρίς αλλαγές μέχρι τις μέρες μας. Εκφράζουν το ίδιο νόημα, περιέχουν δηλ. κατά κανόνα επαίνους για τον νοικοκύρη ,και την οικογένεια του, ευχές για αφθονία εισοδημάτων και τέλος προτροπές για να φανούν γενναιόδωροι και να φιλέψουν την συντροφιά που τα λέει με πολλά δώρα. Τα αρχαία κάλαντα ονομάζονταν «ειρισιώνη» και αξίζει πραγματικά να τα διαβάζετε όπως τα δημοσιεύουμε παρακάτω.

Δώμα προσετραπόμεσθ’ ανδρός μέγα δυναμένοιο, ός μέγα μεν δύναται, μέγα δε βρέμει, όλβιος αεί. αύται άνακλίνεσθαι θύρα ι πλούτος γάρ έσεισι πολλός, σύν πλούτω δέ καί ευφροσύνη τεθαλυϊα, ειρήνη τ ‘άγαθή. Όσα δ άγγεα, μεστά μέν εϊη κυρβαίη δ ‘άεί κατά καρδόπου έρποι μάζα, νυν μέν κριθαίην εύώπιδα σησαμόεσσαν…

Σ’ αρχοντικό μπήκαμε μεγάλου νοικοκύρη, με λόγο πού έχει πέραση και μ αγαθά περίσσια. Ανοίξτε πόρτες διάπλατα να μπουν μεγάλα πλούτη, μαζί και ή θαλερή χαρά κι ή βλογημένη ειρήνη. Γιομάτοι να είναι οι πόθοι σας, πολλά τα ζυμωτά σας, κι ο κριθαρένιος ό χυλός με το πολύ σουσάμι. Νύφη για το μοναχογιό να κάτσει τραγουδώντας στο αμάξι πού το σέρνουνε τα δυνατά μουλάρια, να έρθει σ’ αυτό το σπιτικό, να φαίνεται προικιά της. Κάθε χρονιά θενά έρχομαι κι εγώ σαν χελιδόνι. Μα φέρε γρήγορα λοιπόν ότι είναι να μας δώσεις, Γιατί αλλιώς θα φύγουμε, δεν θα ξημερωθούμε!

ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΑ ΤΑΓΜΑΤΑ

1.  Τα ελληνικά μυστήρια της αρχαιότητος

Τα Ελληνικά μυστήρια της αρχαιότητος απεκάλυπτον ότι μετά την διαμόρφωσιν της μητρός Γης, των κινήσεων της και την σύστασιν των μορφών της επιφανείας της, παρήχθη τη συνδρομή των ακτίνων του Θείου Ηλίου η ψυχή αυτής. Η ψυχή της Γης υπήρξεν ο συντελεστής των ζωϊκών μορφών και δι’ αυτής εξειλίχθησαν μέχρι της συστάσεως του ανθρωπίνου όντος.

 Η ψυχή του ανθρώπου έχει μητέρα την Γην και Πατέρα τον Ήλιον. Aι ακτίνες του Θείου Ηλίου μετέδωσαν εις την μητέραν Γηv το σπέρμα της ανθρωπίνης μορφής και αφού αύτη διέθρεψεν αυτό εν τη γαστρί της, το εξεδήλωσεν ως ανθρώπινον ον. Αναγκαίως η ψυχή από της συστάσεώς της μέχρι της αφίξεώς της επί του ανθρωπίνου οργανισμού ηκολούθησε την αυτήν μεταμόρφωσιν ην ηκολούθησεν και η μήτηρ Γη μέχρι της τελείας διαμορφώσεώς της. Τέσσαρας καταστάσεις αναγκαίως διήλθεν μέχρις ου διαμορφωθή εις ον διανοούμενον και δυνάμενον να εκδηλοί πλήρη αισθήματα. Ηκολούθησε δηλαδή την αρχήν της καλλιεργείας προς γονιμοποίησιν ιδεών, την εκδήλωσιν των ιδεών τούτων, την εναρμόνισιν προς αυτάς των ιδεών τούτων και την μεταμόρφωσιν αυτών εις καρπούς δυναμένους να διατηρήσουν τον τύπον του ανθρωπίνου οργανισμού. Διά την ανέλιξιν της ψυχής υπήρξαν σταθμοί ανάλογοι προς τα διαλαμβανόμενα κατά τας εποχάς Φθινοπώρου, Χειμώνος, Έαρος και Θέρους διότι τα ίδια γεγονότα απαντώνται εις την Φύσιν με τας αυτάς αναλογίας αλλ’ επί διαφορετικών επιπέδων. Αλλά ας έλθωμεν τώρα εις το ουσιωδέστερον ζήτημα της ανθρωπίνης ψυχής μέχρι του σημείου της αποθεώσεως αυτής. Ας ακούσωμεν κατά πρώτον τα περί τελετών των Αρχαίων Μυστηρίων.

Οι Ορφικοί

Oι Ορφικοί ετέλουν τέσσαρας μυήσεις κατ’ έτος και τας ετέλουν κατά τας τέσσαρας εποχάς.

Η πρώτη μύησις ελάμβανε χώραν αμέσως μετά την Φθινοπωρινήν Ισημερίαν. Η μύησις αυτή αφεώρα τους κατά πρώτον εισερχομένους. Κατά τηv μύησιν ταύτην απεκαλύπτοντο τα περί συστάσεως της μητρός Γης. Ο χρόνος από της ημέρας της μυήσεως ταύτης μέχρι της επομένης εθεωρείτο ως χρόνος καθ’ ον έπρεπε η ψυχή του μυουμένου να καταστεί ικανή προς γονιμοποίησιν της Ορφικής ιδεολογίας.

Η δευτέρα μύησις των Ορφικών εγένετο μετά την ημέραν της χειμερινής Τροπής του  Ηλίου ή κατ’ αυτήν ταύτην.  Ο χρόνος από της μυήσεως ταύτης μέχρι της επομένης εθεωρείτο ως χρόνος καθ’ ον έπρεπε να εκδηλώσει ο μυούμενος τον ριφθέντα εν τη διανοία αυτού σπόρον της Ορφικής ιδεολογίας.

Η τρίτη μύησις εγένετο κατά την εαρινήν Ισημερίαν και έπρεπε από της ημέρας ταύτης μέχρι της επομένης μυήσεως ήτις εγένετο κατά την θερινήν Τροπήν του Ηλίου, ο μυούμενος να εκδηλώσει τοιαύτην αρμονικήν ιδεολογίαν, ως είναι εκδεδηλωμένα αρμονικώς τα χρώματα των ανθέων της εποχής ταύτης και τοιαύτην αρμονικήν αισθηματολογίαν, ως είναι αρμονικά τα αρώματα των ανθέων του έαρος. Τα χρώματα και τα αρώματα του έαρος κατά τους Ορφικούς, αναπαριστούν την βαίνουσαν προς αποθέωσιν ανθρωπίνην ψυχήν, τον μύστην από την ψυχήν του οποίου εξηφανίσθη το έρεβος και όστις προωρίσθη εις θείαν πνευματικήν ανάστασιν. Ο βαθμός ούτος των Ορφικών αντιστοιχεί προς τον βαθμόν του Διδασκάλου του ημετέρου τάγματος. Δεν είμαι όμως αρμόδιος να είπω, αν μεταξύ των δύο τούτων υπάρχει και αναλογία ιδεολογική και αισθηματική.

Η τελευταία μύησις των Ορφικών εγένετο κατά την θερινήν Τροπήν του  Ηλίου. Aι ακτίνες του φωτός είναι ζωηρότεραι κατά την εποχήν ταύτην και οι καρποί ωριμάζουν. Η θερμότης των Ηλιακών ακτίνων αναπαριστά το φωτοβόλον των σκέψεων των τελείων μυστών και το γόνιμον πλέον του καρπού της Θείας ιδεολογίας, ην οι ιεροφάνται των Αρχαίων μυστηρίων εκληροδότουν προς τους διαδόχους αυτών.

Εις τα Ελευσίνια Μυστήρια

Aι αυταί αναλογίαι απαντώνται και εις τα Ελευσίνια Μυστήρια.

Και εκεί η είσοδος των προς μύησιν εγένετο μετά την εξωτερικήν τελετήν ήτις ελάμβανε χώραν μετά τας πρώτας ημέρας της Φθινοπωρινής Ισημερίας. Κατά την εισαγωγήν εις τα Ελευσίνια μυστήρια ελάμβανε χώρα μακρά τελετή εις δόξαν Κόρης της Πρωτογόνης. Κόρη Πρωτογόνη δεν ήτο ως νομίζουν τινές η Περσεφόνη, αλλά η ψυχή της Φύσεως. Διά της τελετής αυτής απέδιδον ευγνωμοσύνην προς την θείαν Φύσιν οι μύσται της Ελευσίνος, διότι εξ αυτής εξεπορεύθησαν αι ψυχαί. Τα Αττικά μυστήρια ελειτούργησαν κατά πρώτον εις τον Υμηττόν. Μεταξύ δε των εκεί υπαρχόντων Ναών και Βωμών, υπήρχεν και Ναός Κόρης της Πρωτογόνης. Εχαιρέτων δε οι μύσται της Ελευσίνος δι’ αυτής της εορτής την Θείαν Φύσιν, διότι αυτή έφερεν εις το είναι αυτών το ψυχικόν Είναι πάσης οντότητος του περιβάλλοντός μας. Οι μύσται ως πρώτον αντικείμενον είχον να εξετάσουν ποία ήτο η Κόρη η Πρωτογόνη πως δηλαδή ενεφανίσθη η ψυχή της Φύσεως. Τούτο εξετάζει και ο Πλάτων εις τον Τίμαιον.

Δευτέρα κατά σειράν φυσική εορτή την οποίαν εώρταζαν οι μύσται είναι η της Χειμερινής Τροπής του  Ηλίου. Η Χειμερινή Τροπή του Ηλίου ήτο αντικείμενον εορτασμού των μυστών, διότι αλληγορικώς τα φαινόμενα της εποχής ταύτης έπρεπε να είναι και φαινόμενα εκδηλώσεων των ψυχών των. Από της Χειμερινής Τροπής η ημέρα αυξάνει. Η ημέρα εικονίζει το Φως, η δε νυξ το σκότος, έλεγον οι μύσται. Και οι Τέκτονες το ιδιο εικονίζουν λέγοντες, ότι εκ δυσμών βαίνομεν προς ανατολάς. Ωσαύτως και αι ψυχαί ανελίσσονται εκ του σκότους προς το Φως. Οι Ελευσίνιοι έλεγον, ότι μόνον των μεμυημένων αι ψυχαί οδεύουν εκ του σκότους προς το Φως. Αι των αμυήτων παραμένουν εις το σκότος. Την προς το Φως πορείαν της ψυχής του μύστου εώρταζον διά της Χειμερινής Τροπής.

Η Εαρινή Ισημερία απετέλει μεγίστην εορτήν των μυστών εσωτερικώς της οποίας δεν δύναμαι να γνωρίζω περισσοτέρας λεπτομερείας.

Κατά την Θερινήν Τροπήν του  Ηλίου εώρταζαν την διαρκή ΗΜΕΡΑΝ εν τη ψυχή του μύστου, η οποία έφθασεν εις την κατάστασιν του διαρκούς Φωτός αποβαλούσα τα ανθρώπινα πάθη και ελευθερωθείσα του περιβάλλοντός μας εισήλθεν εις νέαν ζωήν.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ Αλλ’ εκτός της εσωτερικής ταύτης εορτής ετελείτο και η εξωτερική των Παναθηναίων κατά τας αρχάς του έαρος. H μεγίστη και από Θείας εννοίας μεστή τελετή αύτη, προδίδει το μεγαλείο του πνεύματος των συνθετών αυτής αρχαίων μυστών. Θα περιγράψω λεπτομερείας αυτής και θα ερμηνεύσω εννοίας αυτής τινάς, διά να δυνηθήτε να υπολογίσητε το ύψος και το κάλλος της. Κατά τας αρχάς του Φθινοπώρου ήρχοντο και παρέμεναν εις τον παρακείμενον Ναόν του Παρθενώνος αγναί παρθένοι εκ της πόλεως των Αθηνών και ύφαινον τον πέπλον της Θεάς της Σοφίας. Aι παρθένοι αύται έμεναν εκεί επί εξ περίπου μήνας διά να κατασκευάσουν το έργον τούτο υπό την επιτήρησιν Ιερειών του Ναού της Ελευσίνος. Κατά την εορτήν ο πέπλος ούτος προσεφέρετο εις την Θεάν της Σοφίας. Παραλείπω τα της πομπής γεγονότα διότι ταύτα δεν έχουν να μας προσθέσουν τι. Aι παρθένοι αλληγόρουν την αγνότητα της ψυχής, η οποία κατά τους μήνας του Φθινοπώρου και του χειμώνος θα δεχθεί το σπέρμα της Θείας ιδεολογίας, θα καλλιεργήσει και θα εκδηλώσει τούτο και τα αποτελέσματα αυτού, θα υφάνει ως τα πολύχρωμα και ευώδη άνθη του έαρος, πέπλον με τον οποίον περιβαλλομένη θ’ αναγορευθεί ως θυγάτηρ της Σοφίας. Η μεγαλυτέρα προσφορά προς την Θεάν της Σοφίας την οποίαν έχει να προσφέρει η ψυχή του ανθρώπου, είναι η αρμονική και πλουσίως ιδεολογική και αισθηματική κατάστασίς της. Ψυχή φέρουσα την τοιαύτην κατάστασιν ανίσταται εκ του ερέβους και βαίνει προς τας χώρας της αιωνίου γαλήνης. Η εορτή των Παναθηναίων υπήρξεν η εγερτήριος σάλπιγξ η ηχήσασα στεντορείως προς τας ψυχάς της Γης. «Αφυπνισθήτε και προχωρήσατε προς τας χώρας του αίωνίου φωτός, όπου ο Θρόνος του πατρός σας Θεού».

Αλλά oι μύσται της Ελευσίνος ετέλουν και εορτήν κατά την Θερινήν τροπήν του  Ηλίου εις δόξαν και ανάστασιν της Κόρης Περσεφόνης και εις δόξαν Διονύσου του Ελευθερέως. Η Περσεφόνη είναι αυτό τούτο η ψυχή της Γης. Η ψυχή της Γης διήλθε δι’ όλων των καταστάσεων των τεσσάρων εποχών και μετά ταύτας ήλθε προς τον Όλυμπον, προς την χώραν της αιωνίου ζωής του Πνεύματος. Προτού να έλθει προς την χώραν της αιωνίας ζωής συνεζεύχθη Διόνυσον τον Ελευθερέα και ούτω θα ζήσει μετ’ αυτού την αιωνίαν νεότητα και ευθυμίαν. Ιδού ο κλήρος της ψυχής των Θείων Μυστών ποίος είναι! Σαφώς τον απεκάλυψαν οι Θείοι της Ελευσίνος μύσται.

Περί του Διονύσου του Ελευθερέως έχομεν εκ της  Αρχαιότητος, και άλλας ενδείξεις. Ετελείτο και εξωτερικώς εν Αθήναις τελεί εις δόξαν αυτού. Τελετή η οποία εκάλει εις συναίσθησιν τους αμυήτους και προεκάλει τους συνετωτέρους αυτών να προσέξουν επί των Ιερών της Ελευσίνος. Περί τας εορτάς ταύτης δεν δύναμαι κατά την στιγμήν ταύτην να προσθέσω περισσότερα, εκτός του ότι, ετελείτο αυτή κατά την ημέραν της θερινής Τροπής του Ηλίου.

Οι Πυθαγόρειοι

Και οι Πυθαγόρειοι, διά τους αυτούς λόγους ετέλουν τέσσαρας εορτάς το έτος κατά τας Ισημερίας και τας Τροπάς, εις εκδήλωσιν λατρείας προς την Φύσιν, πιστεύοντες ότι η προς την Φύσιν λατρεία είναι πασών Θειοτέρα. Ο Πυθαγόρας προσέθετεν «Η προς την Φύσιν λατρεία περιλαμβάνει και τα κατά μέρος αυτής και το πνεύμα αυτής. Αντιθέτως λατρεία προς πρόσωπον χωρίζει αυτό της Φύσεως και το μειώνει. Λατρεύομεν τους Θεούς ως κυρίους των δυνάμεων της Φύσεως και ουχί ως ατομικά αυτής εγώ. Τα ατομικά εγώ της Φύσεως τιμώμεν μόνον διά τα έργα αυτών».

2.  Τα σύγχρονα μυσταγωγικά τάγματα

Τα σύγχρονα μυσταγωγικά τάγματα ακολουθούν εορτάζουν την χειμερινήν Τροπήν του  Ηλίου εις ένδειξιν λατρείας προς την Θείαν Φύσιν, εις ένδειξιν τιμής και δόξης των συνθετών αυτών και προς ανάμνησιν του έργου το οποίον έχουν να τελέσουν οι μαθηταί αυτών, όπως μεταφέρουν τας ψυχάς αυτών προς το Θείον έαρ, διά του οποίου θα εξασφαλισθεί η πνευματική των ανάστασις. Και θα εορτάζουν κατά τας θερινάς Τροπάς του Ηλίου, διά να εκδηλούται υπό των διδασκάλων του περισσοτέρα προς τον Θείον Ήλιον αγάπη και υπενθυμίζεται εις αυτούς ποίους πρέπει να μεταδώσουν καρπούς, προς τας επερχομένας γενεάς των ανθρώπων, διά να φωτίζωνται αυταί εις τα έργα αυτών και ελευθερούνται. Τοιαύτης υψίστης σημασίας είναι οι λόγοι οι υπαγορεύσαντες τας εορτάς των Τροπών, σημασίας προωρισμένης να κατανοηθεί μόνον παρά μεμυημένων αδελφών των οποίων η διανόησις διέφυγε τα στενά όρια της ανθρωπίνης σκέψεως προς τον σκοπόν να οδηγήσει το ανθρώπινον Πνεύμα εις την ευδαιμονίαν και υπέρ των ψυχών των οποίων εύχομαι ολοψύχως τάχιστα να καλύψουν το πνευματικόν έαρ και φθάσουν εις τας θερμάς του πνευματικού Ηλίου ακτίνας υπό την σκέπην των οποίων να αναπαυθούν.

Τα μυσταγωγικά τάγματα εορτάζουν την Χειμερινήν Τροπήν του Ηλίου, δηλαδή τας σχέσεις της ιδεολογίας του προς την των αρχαίων μυστηρίων. Εάν κατά την Φθινοπωρινήν Ισημερίαν εορτάζεται η Κόρη Πρωτογόνη, κατά την Χειμερινήν Τροπήν εορτάζεται η γέννησις του Βράχμα, του Ιησού, του Ιάκχου. Αυτός ο εορτασμός εικονίζει την εμφάνισιν της ψυχής ανθρωπίνης μορφής. Κατά την Ινδικήν παράδοσιν, ο Βράχμα εγεννήθη κατά την Χειμερινήν Τροπήν υπό παρθένου και Πνεύματος Αγίου. Επίσης ο Ιάκχος κατά την Χειμερινήν Τροπήν εγεννήθη. Ο Διδάσκαλος Χιράμ εις το αυτό γεγονός αναφέρεται. Πρόγονοι αυτού υπήρξαν η Εύα και ο άγγελος του Φωτός. Οι μύσται εορτάζοντες την ετέραν Τροπήν την θερινήν εώρταζον την αθανασίαν της ανθρωπίνης ψυχής. Κατά την παράδοσιν όλοι οι πνευματικοί ήρωες των θρησκειών εγεννήθησαν κατά την Χειμερινήν Τροπήν. Χαρακτηριστικόν είναι ότι όλοι εγεννήθησαν εκ Πνεύματος και Παρθένου. Αι παρθένοι μήπως αλληγορούν άλλο τι το υπάρχον εν ημίν; Εις την Ελληνικήν παράδοσιν απαντώμεν πολλάκις την Μίξιν Θεών μετά Νυμφών. Δι’ αυτού αλληγορείται επαφή αποκαθαρμένων ψυχών [παρθένων] με το Φως του Ουρανού, εκείθεν δε διά των τοιούτων μίξεων προκύπτουν τα γεγονότα της εξυψώσεως της ανθρωπίνης ψυχής. Αι μίξεις Θεών και Νυμφών είναι αλληγορικαί εικόνες έχουσαι σχέσιν με το νοητικόν μας ΕΓΩ. Οι μύσται της Ελευσίνος ετίμων Κόρην την Πρωτογόνην κατά την Φθινοπωρινήν Ισημερίαν. Ελεγον, ότι αύτη είναι Κόρη του Ουρανού και της Γης. Αι ψυχαί των όντων του περιβάλλοντός μας, έχουν γονείς των τον Ουρανόν και την Γην. Ο Ουρανός και η Γη δεν είναι προσωπικότητες, αλλά όταν λέγομεν Ουρανός και Γη πρέπει να νοώμεν τας δυνάμεις αυτών. Εκ της επιμιξίας επομένως των δυνάμεων του Ουρανού προς δυνάμεις της Γης γεννάται η ψυχή του περιβάλλοντός μας. Εάν λοιπόν η ψυχή είναι τέκνον του Ουρανού και της Γης, διά να χωρήσει αύτη προς το Φως, έχει ανάγκην άλλης μίξεως. Μίξεως της ψυχής αυτής ταύτης πλέον προς τας δυνάμεις του Ουρανού. Τουτο αλληγορείται διά της μίξεως των Νυμφών με Θεούς.

Η Εαρινή Ισημερία αποτελεί την αφετηρίαν νέας εποχής, του Έαρος, κατά την οποίαν τα κατά τον χειμώνα βλαστήσαντα ανθούν αναδίδοντα μύρα και εμφανίζοντα χρώματα. Η εικών αυτή της Φύσεως εμφανίζει την ψυχήν του μύστου η οποία βαίνει προς το Φως με ηυξημένας γνώσεις. Κατά την εποχήν της Εαρινής Ισημερίας οι Ήρωες Βράχμα, Ιησούς, Ιάκχος, Χιράμ φονεύονται αλλά ανίστανται. Ο θάνατος είναι αλληγορία και σημαίνει την μεταμόρφωσιν. Θάνατος εις την Φύσιν δεν υπάρχει, [δηλαδή] θάνατος υπό την βέβηλον έννοιαν του εξαφανισμού. Οι μύσται διά του θανάτου εικονίζουν την μεταμόρφωσιν. Ο φόνος εικονίζει την απαρχήν της μεταμορφώσεως. Κατά την εαρινήν Ισημερίαν ο Ιακχος φονεύεται και εμφανίζεται αντ’ αυτού Διόνυσος ο Άνθιος και βραδύτερον μεταμορφούται εις Διόνυσον τον Ελευθερέα. Τα αυτά περίπου συμβαίνουν και με τον Χιράμ.  Η Φύσις κατά την Εαρινήν Ισημερίαν εκδηλοί χαράν. Και η ψυχή του ανθρώπου εκδηλοί χαράν. Κατά την Εαρινήν Ισημερίαν οι μύσται των  Ορφικών και των Ελευσινίων ετέλουν εορτάς. Έξω των μυστηρίων ο λαός εώρταζεν. Περιεφέρετο το άγαλμα του Ιάκχου και ετελούντο τα Παναθήναια. Αλλά ενώ οι μύσται εώρταζαν ενσυνείδητα, ο έξω λαός εώρταζεν χωρίς να έχει συνείδησιν της εορτής. Διά τον λαόν ο εορτασμός δεν είχεν ουδεμίαν σημασίαν. Η σημασία της εορτής ήτο γνωστή μόνον εις τους μύστας. Ούτοι ελάμβανον εικόνας από την Θείαν Φύσιν διά να εορτάζουν γεγονότα συντελούμενα εις την ψυχικήν των υπόστασιν.

Από της Εαρινής Ισημερίας μέχρι της Θερινής Τροπής, το ανιστάμενον πνεύμα έρχεται εις αποθέωσιν.

Κατά την Θερινήν Τροπήν εορτάζετο Διόνυσος ο Ελευθερευς. Εορτάζετο ο πλήρης αποχωρισμός της ψυχής από του ερέβους και η είσοδός της εις την διαρκή ημέραν. Την Θερινήν Τροπήν εώρταζον οι Χριστιανοί ολίγον αργά, διά των εορτών του  Αγίου Πνεύματος και της μεταμορφώσεως. Οι μεμυημένοι Τέκτονες θα έπρεπε να εορτάζουν κατά την Θερινήν Τροπήν, διότι κατ’ αυτήν εορτάζει ο Χιράμ. Οι μύσται της Ελευσίνος, έλεγον, ότι κατά την Θερινήν Τροπήν ωριμάζει ο σίτος. Η σπορά, η βλάστησις και η ωρίμανσις του σίτου εικόνιζε την ψυχήν του μύστου εξελισσομένην εις αποθέωσιν. Την καλλιέργειαν του σίτου εδίδαξεν η Θεά Δήμητρα. Η Θεά Δήμητρα είναι η Θεά της Γης. Ο σίτος εικονίζει μεταμορφωτικόν μέσον. Μεταβάλλεται εις Σώμα του Χριστού, παντός Χριστού. Ολίγον κατόπιν εμφανίζεται η σταφυλή, σύμβολον τοc Διονύσου. Ο χυμός της σταφυλής αποτελεί το σύμβολον ετέρου μεταμορφωτικού μέσου. Είναι το Αίμα του Χριστού, παντός Χριστού. Οι Χριστιανοί λέγουν, ότι το Αίμα και το Σώμα του Χριστού αφίει τας αμαρτίας.

Διόνυσος ο Ελευθερεύς λαμβάνει σύζυγον την Περσεφόνην και ανέρχονται ομού εις τον Ολυμπον. Ο Διόνυσος ο Ελευθερεύς γεννάται εκ της καρδίας του Διός. Γεννάται έξω των δυνάμεων της Γης. Ωσαύτως και η Θεά της Σοφίας γεννάται έξω των δυνάμεων της Γης, εις την κεφαλήν του Διός. Ο Ζεύς έχει σχέσιν με εκείνο που θα απαντήσει το πνεύμα ελευθερούμενον του Γηΐνου περιβάλοντος.

Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ

Χορτοφαγία και Υγεία

Εσείς ακόμα τρώτε κρέας;

Θεραπεύοντας τον εαυτό μας, τον πλανήτη, το σύμπαν, έναν άνθρωπο… Σκοπός του άρθρου αυτού είναι η καλύτερη ενημέρωση πάνω στην χορτοφαγία και τα οφέλη που μπορεί να έχει μια χορτοφαγική διατροφή επάνω στην υγεία μας, είτε αυτή λέγεται σωματική υγεία, είτε νοητική υγεία, είτε συναισθηματική υγεία, είτε ψυχική υγεία, αλλά και επάνω στην υγεία του πλανήτη μας. Είμαστε πολύπλευρα και πολυδιάστατα όντα και μία στάση ζωής και τρόπος διατροφής όπως είναι η χορτοφαγία, για να θεωρηθεί ωφέλιμη στο ύψιστο, θα πρέπει να μιλάει σε όλα αυτά τα επίπεδα.

Τι λέει λοιπόν σε εμάς η χορτοφαγία; Προτού απαντήσουμε σε αυτήν την ερώτηση, ας εξετάσουμε λίγο τις διαφορετικές μορφές χορτοφαγίας που συνήθως συναντάμε, αρχίζοντας από τους πιο αυστηρούς μέχρι τους πιο χαλαρούς. Η λίστα αυτή βεβαίως και δεν είναι εξαντλητική.

1. Υπάρχουνε άνθρωποι που ζούνε μόνο με αναπνοή, δηλαδή μόνο με οξυγόνο! Breatharian.
2. Μόνο φρούτα. Τρόπος διατροφής που έχει πολλά καλά επιχειρήματα. Fruitarian.
3. Ωμοφαγία. Χορτοφαγία αλλά κατανάλωση μόνο ωμού, μη μαγειρεμένου φαγητού. Raw foodists.
4. Αυστηρή χορτοφαγία. Τίποτα ζωικής προέλευσης αλλά επιτρέπεται το μαγείρεμα. Φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια και ξηρούς καρπούς. ( Vegan. )
5. Όπως το 4 αλλά με κατανάλωση και γάλατος, γιαουρτιού, τυριού και αυγών.
6. Όπως το 5 αλλά και με ψάρι. ( όχι ακριβός χορτοφαγία αν θέλουμε να είμαστε αυστηροί! )

Εγώ είμαι βασικά χορτοφάγος «Vegan» από το 1999 με κάποιες σπάνιες φορές κατανάλωσης γαλακτοκομικών και στρέφομαι όλο και περισσότερο προς την ωμοφαγία. Ζω την πιο ζωντανή, υγιής και γεμάτη ενέργεια περίοδο τις ζωής μου και από την στιγμή που αποφάσισα να γίνω χορτοφάγος η ζωή μου «ανεβαίνει» σταθερά προς αυτού. Κατέληξα στην διατροφή αυτή μέσω από την θεραπευτική μου επαφή με την δασκάλα μου την Petrene Soames ( Πετρίν Σόαμες ) και μέσα από πολλά χρόνια προσωπικού πειραματισμού και έρευνας γύρο από την διατροφή μου και γράφω με την ελπίδα ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα κάνουν το ίδιο οπότε επιτρέψτε μου να σας «ξεναγήσω» σε κάποια από τα βήματα που χρειάστηκα εγώ να κάνω μέχρι να γίνω χορτοφάγος.

Ας αρχίσουμε λοιπόν από το πιο «απλό» ή μάλλον «υλικό» επίπεδο:  Το σώμα

Κατά την γνώμη μου κάποιες από τις πιο βασικές ιδέες που πρέπει να ξεπεραστούν επάνω σε αυτό το επίπεδο για να μπορεί κάποιος να είναι και να παραμείνει σταθερά χορτοφάγος είναι τα εξής:

1.Ο σίδηρος και η αναιμία:

Η αναιμία είναι ένα θέμα για το οποίο ακούμε πάρα πολλά που θα μπορούσαν να μας προκαλέσουν φόβο, ιδίως για εμάς στην μεσόγειο οπού υπάρχει και το γνωστό μεσογειακό στίγμα αναιμίας. Όμως, κάτι για το οποίο δεν ακούμε πολλά είναι ότι υπάρχει άφθονος σίδηρος για εμάς χωρίς να καταναλώνουμε κρέας και ότι η κατανάλωση κρέατος μπορεί και να εμποδίζει την απορρόφηση του σίδηρου από το σώμα μας!

Τα πράσινα σκούρα φυλλώδη λαχανικά, οι φακές, τα φασόλια και αρκετά άλλα όσπρια, ο αρακάς, το ψωμί ολικής άλεσης, μεταξύ άλλων, είναι όλα πολύ καλές πηγές σιδήρου. Πολλά βότανα και τσάγια από βότανα όπως της τσουκνίδας επίσης. Μια χορτοφαγική διατροφή, λόγο της μεγαλύτερης κατανάλωσης φρέσκων λαχανικών και φρούτων, είναι συνήθως πολύ πιο πλούσια σε βιταμίνη C, επιτυγχάνει και πολύ καλύτερη απορρόφηση του σίδηρου που βάζουμε στον οργανισμό μας. Έχω γνωρίσει πολλούς κρεατοφάγους τους οποίους έχουν διαγνώσει ως αναιμικούς αλλά κανέναν χορτοφάγο που τρώει μια πλούσια γκάμα τροφών με μια τέτοια διάγνωση. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα, άκουσα μια ιστορία προχθές για μια κοπέλα που είχε πολύ χαμηλό αιματοκρίτη και παρά όλο ότι οι οικογένεια της είχε κρεοπωλείο και μένανε σε χωριό και έτσι της φέρνανε τα καλύτερα συκώτια και άλλα λοιπά ζωικά παράγοντα πλούσια υποτίθεται σε σίδηρο, δεν ανέβαινε με τίποτα ο αιματοκρίτης. Η θεία της, χορτοφάγος χρόνια – είχε μεγαλώσει και τον γιο της έτσι από την γέννηση του – που της έκανε επίσκεψη της πρότεινε το τσάι από τσουκνίδα και μέσα σε μερικές μέρες ο αιματοκρίτης της ήταν τέλειος. Μια μικρή ιστορία αλλά μήπως αξίζει να το ψάξετε;

2.Το Ασβέστιο και η Οστεοπόρωση:

Πάνω σε αυτό το θέμα έχουν γίνει πάρα πολλές έρευνες και έχουν γραφτεί πολλά που μπορεί να διαβάσει κανείς ( ιδίως στα Αγγλικά ). Θα πω μόνο ότι υπάρχουν πολύ σοβαρές υποδείξεις ότι το γάλα και οι ζωικές πρωτεΐνες όχι μόνο δεν προλαβαίνουν αλλά μάλιστα προκαλούν την οστεοπόρωση. Οι ζωικές πρωτεΐνες αναγκάζουν το σώμα μας να αποβάλει ασβέστιο! Και το γάλα και το γιαούρτι είναι ζωικές πρωτεΐνες. Η οστεοπόρωση είναι σχετικά νέα και καινούργια αρρώστια – δεν είναι λίγοι οι επιστήμονες που την έχουν συνδέσει με την τεράστια άνοδο της κατανάλωσης κρέατος και γάλακτος στην Αμερική. Στην Κίνα και στην Λατινική Αμερική οπού παραδοσιακά δεν καταναλώνουν καθόλου γαλακτοκομικά, η οστεοπόρωση δεν υπάρχει! Έχει εμφανιστεί μόνο σε όσους έχουν υιοθετήσει το δυτικό – δηλαδή κυρίως Αμερικάνικο – τρόπο διατροφής.

Επίσης είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι άνθρωποι, ιδίως στην μεσόγειο, έχουν δυσανεξία ως προς το αγελαδίσιο γάλα, το οποίο δημιουργεί ένα σωρό προβλήματα υγείας και ανεπιθύμητες παρενέργειες, πράγμα καθόλου παράξενο εάν σκεφτεί κανείς ότι είναι φτιαγμένο για να θρέψει τα μωρά των αγελάδων και όχι ανθρώπους!

3.Πρωτεΐνες:

Είναι γνωστό και αποδεχτό από τους περισσότερους επιστήμονες πλέον ότι δεν χρειαζόμαστε την ποσότητα πρωτεΐνης που νομίζαμε παλιά αλλά ούτε και να την παίρνουμε από τις ίδιες πηγές που νομίζανε παλιά – δηλαδή, από το κρέας. Τα λαχανικά και τα δημητριακά και όσπρια έχουν άφθονες πρωτεΐνες και όταν έχουμε μια πλούσια χορτοφαγική διατροφή έχουμε όλες τις πρωτεΐνες τις οποίες χρειαζόμαστε. Δεν χρειαζόμαστε ούτε την σόγια ως συμπλήρωμα πρωτεΐνης – εκτός βέβαια αν μας αρέσει – αλλά ούτε και να συνδυάζουμε όσπρια με δημητριακά όπως λέγανε παλιά για να κάνουμε «πλήρη» πρωτεΐνες. Τα αμινοξέα που λέγανε παλιά ότι συμπληρώναμε μόνο με το κρέας, τώρα ξέρουμε ότι τα παίρνουμε από πολλές πηγές και είναι και καλύτερης ποιότητας.

4. Βιταμίνη Β12 και Φολικό οξύ:

Έχει αποδειχτεί ότι οι χορτοφάγοι παράγουν αυτές τις βιταμίνες στο στομάχι τους και ότι δεν χρειάζεται οι άνθρωποι να τις τρώνε σε μορφή κρέατος αλλά ούτε και σε συμπληρώματα. Μάλιστα οι κρεατοφάγοι μπορεί να παρουσιάσουν και έλλειψη αυτών των βιταμινών γιατί το στομάχι τους συνήθως δεν λειτουργεί αρμονικά.

Αυτές είναι κάποιες απαντήσεις στα πιο γνωστά θέματα και ερωτήματα που υπάρχουν γύρο από την χορτοφαγία αλλά σίγουρα δεν είναι εξαντλητικά οπότε σας ενθαρρύνω να κάνετε και εσείς την δικιά σας έρευνα επάνω στα θέματα αυτά και επάνω σε ότι άλλο σας απασχολεί για να έχετε απαντήσεις σε όλες τις δικές σας ερωτήσεις. Αποφάσεις όπως η χορτοφαγία για να είναι σταθερές χρειάζονται όσο πιο καλή ενημέρωση. Συνήθως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μας παρουσιάζουν μόνο μια πλευρά τις ιστορίας και συχνά βρίσκονται «πίσω» από τις τελευταίες εξελίξεις στην γνώση των ανθρώπων επάνω σε οποιοδήποτε θέμα οπότε η ανεξάρτητη έρευνα είναι πάντα σημαντική.

Επιστημονικά έχουν βρει ότι οι χορτοφάγοι έχουν μεγαλύτερο μέσο όρο ζωής από τους σαρκοφάγους και καλύτερη ποιότητα ζωής επίσης, κάτι που φαντάζομαι ότι σημαίνει ότι γενικά είναι και πιο ευτυχισμένοι! Στις έρευνες που έχουν γίνει οι χορτοφάγοι φαίνονται να είναι λιγότερο υπέρβαροι – σας προκαλώ να βάλετε βάρος και να μην πλησιάσετε και μπείτε σταδιακά στο ιδανικό σας βάρος στα πλαίσια μια υγιεινής σωστά εφαρμοζόμενης χορτοφαγικής διατροφής – έχουν υψηλότερα αποθέματα ενέργειας, λιγότερη τάση για κατάθλιψη, καθαρότερο δέρμα, δεν πάσχουν από δυσκοιλιότητα, είναι λιγότερο επιθετικοί και έχουν μεγαλύτερη γονιμότητα και σεξουαλική απόδοση.

Κάτι αστείο αλλά και διασκεδαστικό και όμορφο, μια έρευνα από το New York Times (1998) στους δρόμους της Νέας Υόρκης βρήκε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκουν ότι οι χορτοφάγοι «έχουν καλύτερη γεύση και μυρωδιά» και ότι έχουν «περισσότερο αντοχή και ενέργεια στο κρεβάτι»! Συμφωνώ, και σε προσωπικό επίπεδο μπορώ να σας πω ότι μετά από χρόνια χορτοφαγίας δεν χρειάζομαι πια να φοράω αποσμητικό και ούτε με τσιμπάνε πια τα κουνούπια.

Μια μικρή λίστα από αρρώστιες που έχουν συνδεθεί με την κατανάλωση του κρέατος είναι: οι πολλές και διάφορες μορφές καρκίνου, η σκλήρυνση κατά πλάκας, η υπερένταση, οι πέτρες στην χολή, η οστεοπόρωση, οι καρδιακές παθήσεις, οι πέτρες στα νεφρά, το άσθμα, η αρθρίτιδα, ο ρευματισμός και πολλά άλλα. Δεν είναι τυχαίο ότι η χορτοφαγία έχει χρησιμοποιηθεί για να θεραπεύσει τέτοιου είδους καταστάσεις και είναι βασική προϋπόθεση οποιασδήποτε κούρας αποτοξίνωσης του σώματος μας.

Ο Ντίκερσον και ο Ντέιβις το 1986 κάνανε σύγκριση μεταξύ χορτοφάγων και κρεατοφάγων. Φτιάξανε ζευγάρια κρεατοφάγων και μη, στα οποία φροντίσανε να είναι η κατάσταση της γενικής τους υγείας στα ίδια επίπεδα. Βρήκανε ότι οι χορτοφάγοι κάνανε μόνο το 22% των επισκέψεων στο νοσοκομείο που κάνανε οι μη χορτοφάγοι.

Η Μεσογειακή διατροφή για την οποία μιλάνε οι διατροφολόγοι παγκοσμίως και στην οποία αποδίδουν την μεγαλύτερη διάρκεια και ποιότητα ζωής που έχουν οι μεσογειακοί λαοί, είναι βασισμένη στην χορτοφαγική διατροφή και βασίζεται στην υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, δημητριακών, λάδι ελιάς και ψαριών.

Χώρες όπως η Αμερική με τις τεράστιες ποσότητες – μεταξύ άλλων – κρέατος που καταναλώνουν έχουν τον πιο υπέρβαρο πληθυσμό στον κόσμο αυτήν την στιγμή. Και προς τα εκεί οδεύουν και όλες οι χώρες που μιμούνται τον τρόπο ζωής και διατροφής της. Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι η χώρα με τα μεγαλύτερα ποσοστά παχυσαρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση! Αυτό σίγουρα δεν έγινε όσο τρεφόμασταν με την «Μεσογειακή Διατροφή» αλλά από τότε που υιοθετήσαμε την καινούργια, «μοντέρνα» αλλά κυρίως «πλούσια» διατροφή του κρέατος και του εύκολου, επεξεργασμένου φαγητού που είναι το μοντέλο της Αμερικής και τις βιομηχανοποίησης της τροφής. Όλη αυτή ή φιλοσοφία του «εύκολου» φαγητού ( μέσα και σε αυτό συμπεριλαμβάνετε και η υπερπαραγωγή ζώων ως τροφή για εμάς ) στην ουσία κάθε άλλο παρά εύκολη είναι αν υπολογίσει κανείς τις επιπτώσεις στην υγεία μας. Είναι αυτή που θα μας στείλει πιο γρήγορα στους τάφους μας, στους γιατρούς και στα νοσοκομεία. Πράγμα καλό εάν ο σκοπός μας είναι να αρρωστήσουμε και να πεθάνουμε πρόωρα αλλά κακό εάν ο σκοπός μας είναι μια μακρόχρονη, υγιής και ευτυχισμένη ζωή.

«Η βιομηχανία του κρέατος έχει συμβάλει σε παραπάνω θανάτους Αμερικανών από όλους τους πολέμους του αιώνα μας, όλες τις φυσικές καταστροφές και όλα τα αυτοκινητιστικά δυστυχήματα, όλα μαζί. Εάν το κρέας είναι αυτό που ονομάζεις «πραγματικό φαγητό για πραγματικούς ανθρώπους» θα πρέπει να μένεις πραγματικά κοντά σε ένα πραγματικά καλό νοσοκομείο.»
Νίλ Μπάρναρντ, Ιατρός.

Ας μην ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Αμερικής, που πέρα από τα καλά πράγματα που μπορεί να έχει φέρει στην ανθρωπότητα, σε γενικά θέματα υγείας αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα για την ζημιά που μπορεί να προκαλέσει μία διατροφή βασισμένη στο κρέας. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσες ταινίες, βιβλία, διατροφές κτλ γύρο από το θέμα της χορτοφαγίας έχουν συλληφθεί εκεί – υπήρχε και υπάρχει μεγάλη ανάγκη για αυτά για την εξισορρόπηση της κατάστασης. Αυτή είναι η θετική πλευρά. Ας κοιτάξουμε λοιπόν όλη την εικόνα και ας διαλέξουμε την θετική πλευρά.

Μια συναρπαστική μελέτη που διάβασα και που με ξάφνιασε, ( επειδή ήμουν ήδη αποφασισμένη και σχετικά διαβασμένη χορτοφάγος ), είναι μια επιστημονική σύγκριση σε βιολογικό επίπεδο, μεταξύ φυτοφάγων ζώων, σαρκοφάγων ζώων, παμφάγων ζώων και τον άνθρωπο. Εξετάστηκαν 19 ξεχωριστά σημεία των σωμάτων τους, όπως δόντια, έντερο, στομάχι, νύχια κ.α., για να δούνε σε πιο ζώο από όλα μοιάζει περισσότερο ο άνθρωπος.

Για εμένα, είναι ξεκάθαρη η προτίμηση μου για την χορτοφαγία – για όλους τους λόγους που έχω αναφέρει συν όλους τους λόγους που δεν έχω αναφέρει ακόμα – αλλά παρόλα αυτά περίμενα ότι ο άνθρωπος θα μοιάζει βιολογικά με τα παμφάγα ζώα – διότι από ότι έβλεπα, στον κόσμο μας οι άνθρωποι γενικά μπορούν και τρώνε ότι και να θελήσουν. Προς μεγάλη μου έκπληξη η έρευνα αποκάλυψε ότι οι άνθρωποι μοιάζουνε σε όλα τα βασικά βιολογικά σημεία του σώματος μας με τα φυτοφάγα ζώα!

Οι άνθρωποι δεν είναι παμφάγοι! Μπορείτε να δείτε και εσείς την συγκεκριμένη έρευνα στην ιστοσελίδα: ( Αγγλικά )

The comparative anatomy of eating by Milton R. Mills M.D.

Μία αστεία αλλά και πολύ εύστοχη ατάκα πάνω στο ίδιο θέμα από τον ακτιβιστή για τα δικαιώματα των ζώων τον ΧάρβεΪ Ντάϊμοντ λέει: «Βάζεις ένα μωρό σε ένα παιδικό κρεβάτι με ένα μήλο και ένα λαγουδάκι. Εάν φάει το λαγουδάκι και παίξει με το μήλο, θα σου αγοράσω ένα καινούργιο αυτοκίνητο.»

Τα συναισθήματα

Κάπου εδώ φτάνουμε στα συναισθήματα και πως αυτά επηρεάζονται από μια χορτοφαγική ή μη διατροφή. Εμπλέκονται και ο νους και η ψυχή και το σώμα βέβαια – είναι λίγο δύσκολο να μπορεί κανείς να τα ξεχωρίσει όλα αυτά – αλλά θα κάνουμε μια προσπάθεια για την εξυπηρέτηση του άρθρου και του σκοπού μας. Υπάρχει το γνωστό ρητό που λέει ότι «είσαι ότι τρως» ( «you are what you eat» ). Ας το εξετάσουμε αυτό λοιπόν από την πλευρά των συναισθημάτων μας:

Πρώτων, όπως αναφέραμε και πριν, υπάρχουν σαφές ενδείξεις ότι οι κρεατοφάγοι πάσχουν πολύ περισσότερο από συναισθηματικές ασθένειες και διαταραχές όπως κατάθλιψη, επιθετικότητα, υπερένταση, φοβίες, στρες κ.α., γεγονός που δεν θα έπρεπε να μας προκαλέσει έκπληξη εάν σκεφτούμε λίγο παραπάνω επάνω στο θέμα μας:

Η γνωστή ακτιβίστρια και νικήτρια του Βραβείου Πούλιτσερ συγγραφέας, ’Αλις Ουόλκερ έχει πει: «Ξέρω στην ψυχή μου, το να τρως ένα πλάσμα που το έχουν ανατρέψει για να φαγωθεί, και που ποτέ δεν έχει την ευκαιρία να είναι ένα πραγματικό ον, είναι μη υγιεινό. Είναι σαν να τρως μόνο μιζέρια. Τρως μια πικρή ζωή.» Ναι, μια πικρή ζωή. Μια ζωή γεμάτη πόνο, λύπη και βάσανα. Ίσως ήταν αλλιώς εάν τρώγαμε ζώα που είχαν την ευκαιρία να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή αλλά τα ζώα που εκτρέφονται μέσα στην βιομηχανία του κρέατος ζούνε φρικτές πραγματικά και μίζερες ζωές, γεμάτες από το ένα μαρτύριο μετά το άλλο. Ο φόβος, η στέρηση και η αφόρητη λύπη είναι οι καθημερινοί τους σύντροφοι.

Θα μπορούσα να σας δώσω πολλά διαφορετικά και συγκεκριμένα παραδείγματα πόνου για όλα τα ζώα αλλά δεν θα το κάνω γιατί υπάρχουν πολλές πληροφορίες γύρο από αυτά εάν θέλει να ψάξει κανείς. Απλά θα σας ρωτήσω πως θα σας άρεσε να περνάτε όλη σας την σύντομη ( εύσπλαχνα ) και θλιβερή ζωή μέσα σε ένα κλουβί στο οποίο δεν μπορείτε καν να γυρίσετε; Χωρίς να μπορείτε να νιώσετε τον ήλιο ή να δείτε το φως και χωρίς ποτέ να αναπνεύσετε τον καθαρό αέρα εκτός βέβαια από όταν σας μεταφέρουνε προς το σφαγείο μέσα σε υπερφορτωμένα φορτηγά; Και πώς σας φαίνετε ότι και πάλι μέσα στα φορτηγά δεν μπορείτε να αναπνεύσετε καλά και πολλοί από εσάς πεθαίνουν από αυτό και ότι φτάνετε στα σφαγεία και πρέπει να περιμένετε στην σειρά για να σας σφάξουν, βλέποντας και ακούγοντας και μυρίζοντας τον θάνατο των συνανθρώπων σας παντού γύρο σας και μπροστά σας;

Προσωπικά εγώ την έχω απορρίψει τελείως αυτήν την πραγματικότητα – δεν είναι κάτι που θέλω να υπάρχει στον κόσμο μου, και για αυτό δεν τρώω κρέας. Όταν την συλλογίζομαι όμως δεν μπορεί να μην μου θυμίζει εικόνες από την Ναζιστική Γερμανία.

Είναι μια πραγματικότητα στην οποία αναγκάζουμε τους πιο αδύναμους συγκάτοικους μας, τους συντρόφους μας, τα ζώα, να συμμετέχουν, παρά την θέληση τους, καθημερινά. Και πραγματικά λίγα σας είπα. Αυτά που συμβαίνουν μέσα στην βιομηχανία του κρέατος είναι απίστευτα και η σωστή ενημέρωση με ανοιχτό μυαλό και καρδιά είναι κάτι που προκαλεί δάκρυα και βαθιά αίσθηση του σοκ, της αηδίας, του πόνου, της λύπης και του θυμού.Τα παιδιά είναι συνήθως πιο ανοιχτά από εμάς και συχνά δεν θα φάνε το κρέας όταν ξέρουν από πού προέρχεται, δηλαδή ότι αυτό ήταν ένα ζωντανό κοτόπουλο πριν φτάσει στο πιάτο τους. Κράταγα την αναπνοή μου και περνούσα από την κεντρική κρεαταγορά μια μέρα και μπροστά μου ήταν ένα αγοράκι που προχωρούσε κρατώντας το χέρι του μπαμπά του. Ξαφνικά, χωρίς καμία προειδοποίηση και χωρίς κανένα άλλο δείγμα αρρώστιας και συνεχίζοντας να περπατάει, έκανε εμετό! Ήταν από την μυρωδιά του ομού κρέατος και του θανάτου. Παράξενο το πώς λοιπόν το βάζουμε αυτό στο πιάτο μας μετά και το τρώμε!

Στην πραγματικότητα, η βιομηχανία του κρέατος αυτήν την στιγμή είναι ένα από τα χειρότερα και πιο βάναυσα πράγματα που υπάρχουν επάνω στην γη και συμβαίνουν πράγματα μέσα σε αυτήν που εάν οι περισσότεροι από εμάς τα βλέπαμε μάλλον δεν θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε να είμαστε «πελάτες» της. Υπάρχει λόγος που τα έχουνε βάλει μακριά από τα μάτια μας.

«Αν τα σφαγεία είχαν γυάλινους τοίχους, όλοι θα γίνονταν χορτοφάγοι» Πολ και Λίντα ΜακΚάρτνεϊ

Τα ίδια ακριβός ισχύουν και για την γαλακτοκομικό-βιομηχανία και την βιομηχανία των αυγών. Για να μπορούμε εμείς να έχουμε το γάλα, το τυρί και το γιαούρτι «μας» η μητέρες αγελάδες στερούνται τα μωρά τους 24-48 ώρες μετά την γέννηση τους ( στην φύση θα θηλάζανε και θα ζούσανε μαζί με τα μωρά τους για τουλάχιστον 6-8 μήνες ). Κλαίνε και βελάζουν για τα μωρά τους. Το ίδιο και τα μωρά για εκείνες. Είναι αναγκασμένες να είναι συνέχεια και αφύσικα έγκυες για να μπορούν να παράγουν συνέχεια γάλα. Ζούνε σε επιβαλλόμενη ακινησία, συνδεδεμένες συνέχεια με ηλεκτρικές μηχανές αρμέγματος. Παρόλα τα φάρμακα που έχουμε και που τους χορηγούνται, παρόλο τον ζήλο τον εμπόρων να της κρατήσουν ζωντανές για το κέρδος, ζούνε μόνο το ένα πέμπτο από ότι θα ζούσαν εάν ζούσανε ελεύθερα, ακριβός λόγο των άθλιων συνθηκών αυτών. Αρρωσταίνουν, ξοφλάνε, «τελειώνουν». Ένα πολύ κακόγουστο τέλος για μια πολύ κακόγουστη ζωή, την οποία εμείς οι άνθρωποι έχουμε διαλέξει και επιβάλει σε αυτές όσο συνεχίζουμε να καταναλώνουμε τα αγαθά τους.

Μπορείτε να διαβάστε περισσότερα για το γάλα στα Ελληνικά σε αυτό το άρθρο από το περιοδικό Τρίτο Μάτι, τεύχος 126, Οκτωβρίος 2004. http://www.wearestars.com/greek/articles/milk1.html

Όσο για τα αρσενικά μωρά τους, τα οποία δεν μπορούν να εκτραφούν ως γαλακτοπαραγωγοί και να συνεχίσουν την αλυσίδα, τι γίνονται αυτά; Τα περισσότερα από αυτά προορίζονται για μια ζωή τελείως ακίνητη και σύντομη για να μην αναπτύξουν μυς και για να παραμείνει τρυφερό το κρέας τους, όπως των μωρών, όπως το προτιμούν οι πιο «σοφιστικέ» καταναλωτές του.

Το πώς παράγονται τα αυγά είναι μια άλλη ολόκληρη ιστορία εξίσου θλιβερή.

Ενημερωθείτε περισσότερο για τις συνθήκες στις οποίες ζούνε τα ζώα εκτροφής στην ιστοσελίδα της PETA – «’Aνθρωποι για την Ηθική Μεταχείριση των Zώων». Η χορτοφαγία, και εάν δεν θέλει κανείς να γίνει «χορτοφάγος», μια διατροφή που όλο και την πλησιάζει, έχει οφέλη τεράστια για όλον τον κόσμο.

Τρώγοντας την σάρκα αυτών των πλασμάτων, τρώμε τον πόνο τους, τρώμε τον φόβο τους, τρώμε την στέρηση τους, τρώμε τα μαρτύρια τους. Δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό και συγχρόνως να προσδοκούμε μια ζωή χαράς, ευημερίας και υγείας – αυτά είναι αντίθετα πράγματα. Τα συναισθήματα μας και η συναισθηματική μας υγεία είναι αμέσως καλύτερα όταν δεν τα τρέφουμε με γεμάτες αρνητική ενέργεια τροφές όπως το κρέας. Και για να ολοκληρώσουμε επάνω στο θέμα αυτό, ας μιλήσουμε λίγο για τα φάρμακα που χορηγούνται στα ζώα αυτά και τα οποία και εμείς βέβαια καταναλώνουμε μέσω αυτών.

Για να μπορούνε τα ζώα να επιβιώσουν έστω και για λίγο κάτω από αυτές τις άθλιες συνθήκες, τους χορηγούνται μεγάλες και συνεχές ποσότητες αντιβιώσεων και άλλων φαρμάκων μαζί με τις ορμόνες και αφύσικες τροφές που τους δίνουν για να επιταχύνουν αφύσικα την ανάπτυξη τους και να προσθέσουνε βάρος ( οπότε περισσότερο κέρδος ) στα σώματα τους. Και βεβαίως τρώμε και αυτά. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα ζώα είναι και άρρωστα με καρκινώματα και πολλά άλλα που δεν προλαμβάνουν τα φάρμακα και τότε τρώμε και τις αρρώστιες τους. Οι «τρελές αγελάδες» ( μάλλον αυτή η αρρώστια θα έπρεπε να ονομαστεί καλύτερα «οι τρελοί άνθρωποι» μιας και εμείς την προκαλέσαμε και δημιουργήσαμε ) ήταν προϊόν των αγελάδων που ταΐστηκαν την σάρκα άλλων αγελάδων. Και πέρα από οτιδήποτε θέμα ηθικής μπορεί να θέσει κάποιος εδώ, οι αγελάδες είναι αποδεδειγμένα φυτοφάγα ζώα! Αυτή και η αρρώστια των πτηνών είναι δύο πολύ έντονα και πρόσφατα παραδείγματα για το που μπορεί και οδηγεί η βιομηχανία του κρέατος. Παραδείγματα στα οποία ίσως θα έπρεπε να σταθούμε και να δώσουμε σημασία αντί να τα προσπερνάμε έτσι εύκολα.

Ο Χάρβεϊ Κέλλογκ, μιλώντας για την χορτοφαγία, είπε:»Είναι ωραίο να τρως ένα γεύμα και να μην πρέπει να ανησυχείς για το από τι μπορεί να πέθανε το φαγητό σου. Αυτό κάνει ένα γεύμα χαράς!» Και η χαρά είναι μεγάλη υπόθεση.

Ο νους

Τι έχουμε να πούμε λοιπόν για τις ευεργετικές ικανότητες που μπορεί να έχει η χορτοφαγία επάνω στον νου μας; Θα πρέπει αν είναι προφανές ότι ο νους μας είναι πιο γαλήνιος όταν δεν τρώμε κρέας, για όλους τους λόγους που αναφέραμε. Ένα βασικό πράγμα που έχω ανακαλύψει είναι ότι εάν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, και εάν είμαστε και θέλουμε να είμαστε σκεφτόμενοι και συνειδητοί άνθρωποι, θα δούμε ότι μπορούμε να συντηρούμε την συνήθεια της σαρκοφαγίας μόνο εάν δεν σκεφτόμαστε όλα αυτά τα πράγματα τα οποία ήδη ανάφερα. Γιατί εάν τα σκεφτόμασταν, πολύ απλά δεν θα μπορούσαμε εύκολα να τα τρώγαμε. Αυτό σημαίνει ότι τρώγοντας κρέας, κάνουμε μια επιλογή για την διατροφή μας που συνειδητά ή μη, απαιτεί από εμάς να μειώσουμε το φάσμα και το εύρος των σκέψεών μας! Η επιστήμη ήδη λέει ότι χρησιμοποιούμε μόνο το 10% του νου μας, ας μην το περιορίζουμε λοιπόν ακόμα περισσότερο.

Το British Medical Journal έκανε μια έρευνα οι οποία βρήκε ότι η χορτοφαγία συσχετίζεται άμεσα με υψηλότερο I.Q. ή δείχτη νοημοσύνης. Παιδιά που στα δέκα τους χρόνια είχαν τους υψηλότερους δείχτες νοημοσύνης είχαν πολλές περισσότερες πιθανότητες να είναι χορτοφάγοι στα 30 τους. Επίσης, μια πρόσφατη έρευνα του National Institute of Ageing στην Αμερική βρήκε ότι η κατανάλωση λαχανικών συνδέθηκε με ένα μειωμένο ποσοστό νοητικής πτώσης. Οι άνθρωποι που έτρωγαν τουλάχιστον 2,8 μερίδες την ημέρα λαχανικών είδαν το ποσοστό νοητικής αλλαγής να μειώνεται σε ποσοστό περίπου 40%! Αυτό ισοδυναμεί με πέντε χρόνια περίπου νεώτερης ηλικίας!

Ακριβός όπως η χορτοφαγία φαίνεται να συνδέεται με την νοημοσύνη έτσι και διαλέγοντας και μια χορτοφαγική διατροφή φαίνεται να επηρεάζει τον νου μας θετικά.

Οι περισσότεροι χορτοφάγοι δηλώνουν ότι νιώθουν πολύ πιο καθαρό τον νου τους: «Η άρνηση μου να φάω σάρκα δημιουργούσε καμιά φορά πρόβλημα και συχνά μου την λέγανε για την παραξενιά μου, αλλά με αυτά τα μικρά προβλήματα έκανα μεγαλύτερη πρόοδο, διότι είχα περισσότερη καθαρότητα του νου και πιο γρήγορη αντίληψη» Μπέν Φράνκλιν.

Μερικοί από τους μεγαλύτερους Φιλόσοφους και ερευνητές του κόσμου, μέσα σε αυτούς πολλοί Έλληνες, ήταν παθιασμένοι χορτοφάγοι: ο Πυθαγόρας, ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας, ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ο ’Aλμπερτ ’ϊνστάϊν. Η χορτοφαγία φαίνεται να συμβάλει σημαντικά στην συνείδηση. Ο τελευταίος έχει πει χαρακτηριστικά ότι : «Είναι άποψή μου πως ο χορτοφαγικός τρόπος ζωής με τα αγνά φυσικά αποτελέσματά του στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση θα επηρέαζε με τον πιο ευεργετικό τρόπο τη μοίρα της ανθρωπότητας.» Όπως επίσης: «Τίποτα δεν θα ευεργετήσει την ανθρώπινη υγεία και θα αυξήσει τις ευκαιρίες επιβίωσης της ζωής στη Γη περισσότερο όσο η εξέλιξη σε ένα χορτοφαγικό διαιτολόγιο.» Πολύ ισχυρά και πολύ επίκαιρα λόγια από έναν βαθιά σκεφτόμενο και ευφυή άνθρωπο.

Η γη

Και δεν έχουμε μιλήσει ακόμα για την οικολογική πλευρά της υπόθεσης. Πώς και γιατί μια χορτοφαγική διατροφή θα ήταν μια διατροφή που είναι ωφέλιμη και για τον πλανήτη μας; Όπως και γύρο από τα άλλα θέματα, υπάρχουν άπειρα βιβλία επάνω στο θέμα αυτό, και δεν έχουμε τον χώρο εδώ να αναλύσουμε έναν έναν τους λόγους για τους οποίους οι κρεατοφαγία κάνει κακό στο περιβάλλον μας. Ένα τέτοιο βιβλίο ονομάζεται «Diet for a Small planet» (20th Century Edition) και είναι γραμμένο από την Frances Moore Lappe. Εγώ θα σας αφήσω με ένα γενικό απόσπασμα γύρο από το θέμα αυτό:

«Το να εκτρέφεις ζώα για κρέας έχει τις επιπτώσεις του. Οδηγεί σε καταστροφή στα δάση, στην άνοδο της θερμότητας της γης, στην μόλυνση του νερού, στην έλλειψη νερού, της σταδιακής μετατροπής της γης σε έρημο, στην λάθος διαχείριση ενεργειακών πηγών και στην παγκόσμια πείνα. Η χρήση της γης, νερού, ενέργειας και ανθρώπινου κόπου για να παράγουμε κρέας δεν είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να χρησιμοποιούμε τις πηγές της γης.» Σούμε Τσίνγκ Χάϊ, Πνευματική Δασκάλα.

Tο θέμα της παγκόσμιας πείνας είναι πολύ μεγάλο. Δεν αφορά μόνο το φαγητό, αφορά και την «ανθρωπότητα» της ανθρωπότητας, οπότε και την πνευματικότητα του. Η χορτοφαγία είναι κατά την γνώμη μου και την γνώμη πολλών άλλων επιστήμων, μια από τις βασικές προϋποθέσεις εάν θέλουμε να ελπίζουμε ότι θα επιτυγχάνουμε ποτέ την λύση της:

«Γύρο στα 2,000 λίμπρα δημητριακών πρέπει να δοθούν σε ζωντανά για να μπορούν να παράγουν αρκετό κρέας και άλλα παράγοντα της ζωοτροφίας για να μπορούν αυτά να συντηρήσουν έναν άνθρωπο για ένα χρόνο, αλλά 400 λίμπρες δημητριακών εάν φαγωθούν απευθείας θα συντηρήσουν έναν άνθρωπο για έναν χρόνο. Οπότε, μια συγκεκριμένη ποσότητα δημητριακών εάν φαγωθούν απευθείας, ταΐζουν 5 φορές περισσότερους ανθρώπους από το ένα φαγωθούν μη απευθείας με την μορφή ζωικών προϊόντων�»
Μ.Ε. Ένσμινγκερ, PH.D.

 Η ψυχή

Και τώρα φτάνουμε στην ψυχή. Πώς η χορτοφαγία βοηθάει και θεραπεύει την ψυχή; Η γνώμη μου είναι ότι η χορτοφαγία φέρνει ανύψωση, γαλήνη και ειρήνη στην ψυχή.

Ο Λέο Τόλστοι, γνωστός χορτοφάγος και κορυφαίος συγγραφέας, είπε:

«Η χορτοφαγία εξυπηρετεί ως το μέτρο από το οποίο ξέρουμε ότι η αναζήτηση της ηθικής τελειότητας από την πλευρά της ανθρωπότητας είναι γνήσια και ειλικρινής.»

Πολλές θρησκείες ανά τον κόσμο, που ως δηλωμένο στόχο έχουν την ανύψωση της ψυχής, π.χ. βουδισμός, θεωρούν την χορτοφαγία βασική προϋπόθεση. Οι περισσότεροι πνευματικοί δάσκαλοι απέχουν από το κρέας εντελώς και αυτοί που δεν απέχουν συνήθως τουλάχιστον τρέφονται με κρέας κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες και με σεβασμό ως προς το ζώο του οποίου την ζωή παίρνουν για να τραφούν. Στην Ελληνική Ορθόδοξη θρησκεία υπάρχουν περίοδοι νηστείας και αποχής από οτιδήποτε ζωικό.

Ο Βούδας λένε ότι είπε: «Το να γίνεις χορτοφάγος είναι να εισέρχεσαι στο ποτάμι που οδηγεί στη νιρβάνα.»

Και εμένα προσωπικά μου αρέσει αυτό. Και συμφωνώ. Ευχή μου είναι να γίνουμε όλοι πιο συνειδητοί, πιο υγιείς και να διαλέξουμε ένα μέλλον με γαλήνη, χαρά και δίχως βία. Αλλά είμαι και πρακτική στο θέμα αυτό, δεν απλά ελπίζω, αλλά το ζω, και η χορτοφαγία είναι ένα κομμάτι αυτού. Το να περιμένουμε ειρήνη στην γη και να στέλνουμε στα σφαγεία χιλιάδες ζώα καθημερινά δεν είναι λογικό και δεν είναι εφικτό. Δεν μπορούμε να αναγκάζουμε τα ζώα να «ζούνε» στις συνθήκες που χρειάζονται να ζούνε για να μπορούμε να ταΐσουμε όλους τους ανθρώπους κρέας. Ο Πυθαγόρας φαίνεται να συμφωνεί όταν λέει:

«Όσο ο ’Ανθρωπος συνεχίζει να είναι ο άσπλαχνος καταστροφέας των κατώτερων ζώντων όντων δεν θα γνωρίσει ποτέ υγεία και ειρήνη. Γιατί όσο οι άνθρωποι κατασφάζουν τα ζώα, θα σκοτώνουν ο ένας τον άλλο. Πράγματι, αυτός που σπείρει τον καρπό του φόνου και του πόνου δεν μπορεί να δρέψει χαρά και αγάπη.»

Και η κβαντική φυσική συμφωνεί. Η κβαντική φυσική έχει καταλήξει στο συμπέρασμα πως ό,τι πράττουμε είμαστε, ό,τι σκεφτόμαστε είμαστε, ό,τι νιώθουμε είμαστε και ό,τι με βάση όλα αυτά δημιουργούμε. Η πραγματικότητα δεν είναι τίποτα άλλο από το ότι εμείς οι ίδιοι θα δημιουργήσουμε – με τις σκέψεις μας, με τα συναισθήματα μας, με το σώμα μας. Για να δημιουργήσουμε ένα μέλλον και έναν κόσμο δίχως βία λοιπόν πρέπει να αρχίσουμε από το να μη δεχόμαστε και να μην αναπαράγουμε την βία. Ένας εύκολος, όμορφος και ίσως και για αυτούς τους λόγους πρώτος τρόπος για να επιτυγχάνουμε αυτό είναι να σταματήσουμε την βία προς τα ζώα.

Ο Ντάβιντ Κόατες, συγγραφέας του βιβλίου «Old MacDonald’s Factory Farm» ( «Η βιομηχανική φάρμα του γερο-Μακντόναλν» ), μιλώντας για το έθιμο που μας έχει να στέλνουμε κάρτες Χριστουγέννων λέει:

«Δεν είναι ο άνθρωπος εκπληκτικό ζώο; Σκοτώνει άγρια ζώα – πουλιά, καγκουρό, ελάφια, ένα σωρό άγριες γάτες, ποντίκια, αλεπούδες και ντίνγκος – με τα εκατομμύρια για να προστατέψει τα κτηνοτροφικά ζώα και τις τροφές τους. Μετά σκοτώνει τα κτηνοτροφικά ζώα με τα εκατομμύρια και τα τρώει. Αυτό με τη σειρά του σκοτώνει τον άνθρωπο με τα εκατομμύρια, διότι τρώγοντας όλα αυτά τα ζώα οδηγείται σε εκφυλιστικές και θανατηφόρες αρρώστιες όπως τα καρδιακά νοσήματα, τα νοσήματα των νεφρών και τον καρκίνο. Οπότε τότε ο άνθρωπος βασανίζει και σκοτώνει εκατομμύρια ακόμα ζώα για να ψάξει να βρει γιατρειά για αυτές τις αρρώστιες. Αλλού, εκατομμύριο άλλοι άνθρωποι πεθαίνουν από πείνα και υποσιτισμό γιατί το φαγητό που θα μπορούσαν να φάνε χρησιμοποιείται για να παχύνει τα κτηνοτροφικά ζώα. Εν τω μεταξύ, κάποιοι άνθρωποι πεθαίνουν από θλιμμένο γέλιο για την παραλογία του ανθρώπου, που σκοτώνει τόσο εύκολα και τόσο βίαια, και μία φορά τον χρόνο, στέλνει κάρτες που προσεύχονται για «Ειρήνη πάνω στην γη».

Είναι Εύκολο!

Είναι πάρα πολλά τα θέματα που μπορεί κανείς να αναλύσει γύρο από την χορτοφαγία, εμείς απλά αγγίξαμε λιγάκι κάποια βασικά θέματα σε αυτό το άρθρο – δεν μας φτάνουν οι λέξεις σε ένα άρθρο για να καλύψουμε με πληρότητα τα πάντα – εξάλλου τόσα βιβλία έχουν γραφτεί γύρο από το θέμα μας. Σκοπός του άρθρου αυτού ήταν και είναι να υπάρξει ένα ερέθισμα για περισσότερο ατομικό ψάξιμο επάνω στο θέμα. Υπάρχουν πολλές πληροφορίες και πολλοί καλοί συγγραφείς που έχουν καταθέσει το έργο τους – ιδίως στα Αγγλικά αλλά και στα Ελληνικά πλέον – και δεν μένει παρά ο καθένας μας να κάνει μια έρευνα μέσα από το ίντερνετ για να το διαπιστώσει αυτό και να διαλέξει κάποια από αυτά να διαβάσει. Στο τέλος του άρθρου μας σας έχω και κάποιες ιστοσελίδες από τις οποίες μπορείτε να αρχίσετε.

Η αλλαγή σε ένα χορτοφαγικό διαιτολόγιο είναι εύκολη. Παραδοσιακά, οι Έλληνες τρώγανε λίγο κρέας και εδώ στην Ελλάδα υπάρχει μια πληθώρα φρέσκων, νόστιμων και παραδοσιακών πιάτων και φαγητών που είναι χορτοφαγικά. Η μισή δουλειά έχει γίνει για εμάς. Να μην είμαστε σνομπ ως προς την παράδοσης μας αλλά ας αγκαλιάσουμε όλα όσα μέσα σε αυτήν είναι καλά. Η χορτοφαγία και η διατροφή που την πλησιάζει όλο και περισσότερο, όπως έχουμε δει, είναι κάτι πολύτιμο για τον εαυτό μας σε όλα τα επίπεδα και αποτελεί ένα δώρο ως προς τον εαυτό μας και ως προς την ίδια την ζωή.

Όπως λέει ο Λάο Τζού: «Το Ταξίδι των Χιλίων Μιλίων αρχίζει κάτω από τα πόδια μας.» Σας εύχομαι καλό ταξίδι!

ΚΑΙ 11 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΓΑΛΑ:

http://www.wearestars.com/greek/articles/milk1.html

Ιστοσελίδες στα Ελληνικά:    

http://el.wikipedia – εγκυκλοπαιδική καταχώριση, πολύ καλή και λεπτομερές.

«Γιατί οι άνθρωποι πρέπει να είναι χορτοφάγοι»

(http://www.godsdirectcontact.org/sample/greek/content.htm/ )

Πολύ καλό γραπτό από την Δασκάλα Σούμε Τσίνγκ Χάϊ. Για να το διαβάσετε στα Ελληνικά, κάνετε «κλικ» στο «why people must be vegetarian» και στο «Good News for Vegetarians» και όταν εμφανιστεί το κουτί, κάνετε κλικ στο κουμπί «save» και απλά περιμένετε για να εγκατασταθεί στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή σας. Από εκεί θα μπορείτε να το ανοίξετε να το διαβάσετε.
 http://www.sos.org/greek/Vegeterian.htm Χορτοφαγία.
 http://nettergr.typepad.com/veg/vegans/index.html
 http://vegan.thisblueplanet.net/forum/
 http://xortofagia.blogspot.com/
http://veganoikologikostroposzois.blogspot.com/    και επίσης: www.omofagia.gr Ελληνίδα ωμοφάγος σεφ. Συνταγές, σεμινάρια, μαθήματα. Μια πολύ ενδιαφέρον και ψαγμένη άποψη επάνω στο φαγητό.   Και     http://omofagia.forumup.gr/  το φόρουμ.
«What the beep» -η ταινία κβαντικής φυσικής που αλλάζει την αντίληψη μας! Η ταινία υπάρχει και στα Ελληνικά DVD κλαμπ με υπότιτλους.

Στον ηλιοχώρο υπάρχουν δε σελίδες διαλόγου για όλα: http://efzin.net/dialogos/index.php?PHPSESSID=b3716bb60cf8f74be78e3f49173b4cf5&#3 
 www.oikologoi.gr  Στο μαγαζί τους – Πανεπιστημίου 57 Αθήνα, 210 3210966 – παρόλο το χάος που επικρατεί, θα βρείτε πολλές πληροφορίες, βιβλία, έτοιμα φαγητά, μπακάλικο κ.α. Στην ίδια οργάνωση ανήκει και ο τηλεοπτικός σταθμός «Τηλεφώς» που κατά καιρούς έχει κάποιες ενδιαφέρουσες εκπομπές γύρο από το θέμα τις χορτοφαγίας και τα δικαιώματα των ζώων. Βιοδιάσωση Οικολογικό Κίνημα Ελλάδος — Καλώς ήρθατε στη σελίδα μας    http://www.oikologoi.gr/

 Ιστοσελίδες στα Αγγλικά:

http://www.peta.org/  – δικαιώματα των ζώων, χορτοφαγία, ακτιβισμός, διάσημοι χορτοφάγοι και πολλά πολλά άλλα.

http://www.timeismine.com/articles/vegetarian.htm   – ωραίο άρθρο για το θέμα γραμμένο από την δασκάλα μου.
 http://www.1monthchallenge.com/  – Ένα ζευγάρι χορτοφάγων αλλάζει το σώμα τους μέσα σε ένα μήνα με άσκηση και χορτοφαγία ( vegan ). ’λλη μια απόδειξη ότι τα ζωικά προϊόντα δεν χρειάζονται για να χτίσει κανείς μυϊκή μάζα και υγεία.
http://www.allinharmony.net/   – αρμονία και χορτοφαγία
http://www.VeganSociety.com/html/ – για τις Αγελάδες και την ζωή τους παράγοντας γάλα και πολλές ακόμα πληροφορίες.
 http://pw2.netcom.com/%7Eaxleplus/stuff/vegan.html  – Πολλές γενικές πληροφορίες, ευχάριστη προσωπική ιστοσελίδα από ‘Έλληνα του εξωτερικού.
 http://www.vegsoc.org/  – άλλη μια οργάνωση πολύ δραστήρια γύρο από αυτά τα θέματα
 http://www.ivu.org/history/greece_rome/socrates.html  – ο Σωκράτης και χορτοφαγία! Αγγλικά όμως.
 http://www.milksucks.com/  – πολύ καλές πληροφορίες για τα γαλακτοκομικά και προβλήματα υγείας και ηθικής γύρο από αυτά.
What the bleep -η ταινία κβαντικής φυσικής που αλλάζει την αντίληψη μας! Η ταινία υπάρχει και σε DVD στα βίντεο κλαμπ με υπότιτλους

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ:

 www.AL.Godsdirectcontact.org.tw/vg-vip

www.viva.org.uk/celebs/index.html

www.viva.org.uk/celebs/fulllist.html

www.ivu.org/people/

(Αυτό το άρθρο, συντομευμένο, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Vista» – Απρίλιος 2007)   http://www.wearestars.com/greek/articles/vegetarian/index.html

Τα Μυστήρια των Ελλήνων και η Δημοκρατική Παράδοσις

(Ουρανίας Τουτουντζή, εισήγησις στο “Α Συνέδριο για τα Αρχαία Θρακικά Μυστήρια”, Αλεξανδρούπολις, 2001)

Ο ευσεβής μελετητής των Ελευσίνιων Μυστηρίων θα αντιληφθεί σύντομα ότι τα Μυστήρια συνδέονται με τους πολιτειακούς θεσμούς και, πιο συγκεκριμένα με τους υγιείς θεσμούς μίας δημοκρατικής πολιτειακής οργανώσεως. Ας ξεκινήσουμε από τον κεντρικό Μύθο των Μυστηρίων που λίγο-πολύ είναι γνωστός σε όλους και που αφορά στην αρπαγή της Περσεφόνης από τον Άδη τον Μεγάλο Θεό του Κάτω Κόσμου. Η Θεά Δήμητρα, η Μητέρα της Περσεφόνης, περιπλανιόταν πενθώντας την χαμένη της κόρη και έφθασε κάποια στιγμή στην Ελευσίνα. Βασιλεύς της Ελευσίνας ήταν τότε ο Κελεός του οποίου το όνομα σημαίνει Δρυοκολάπτης δηλώνοντας ίσως τον άγριο κάτοικο των δασών που δεν έχει ακόμη διδαχθεί την Γεωργία. Η Δήμητρα εκάθησε σε ένα πηγάδι, το Παρθένιο φρέαρ, κάτω από τον ίσκιο μίας ελιάς, για να ξεκουραστεί. Είχε αλλάξει την θεϊκή της όψη και είχε πάρει την μορφή μίας πτωχής γερόντισσας. Εκεί την ευρήκαν οι κόρες του βασιλεώς Κελεού που ήλθαν ως το πηγάδι για να πάρουν νερό με τις στάμνες τους. Οι κόρες λυπήθηκαν την πτωχή γερόντισσα που νόμισαν ότι έβλεπαν και την επήραν μαζί τους στο ανάκτορο. Εκεί τις υποδέχθηκε η γυναίκα του Κελεού, η Μετάνειρα, που κρατούσε στην αγκαλιά της το τελευταίο της τέκνο, τον Δημοφώντα. Η Μετάνειρα δεν αναγνώρισε ούτε εκείνη την Θεά, διαισθάνθηκε όμως την βαθιά της θλίψη, την συμπόνεσε κι θέλησε να την βοηθήσει. Η γλυκύτης που διατηρούσε η μορφή της Θεάς παρά την μεταμφίεσή της έκανε την Μετάνειρα να αποφασίσει να της εμπιστευθεί την ανατροφή του μικρού Δημοφώντος. Η Δήμητρα άρχισε να ανατρέφει τον νεαρό Δημοφώντα με νέκταρ και αμβροσία κι εκείνος άρχισε να αποκτά μία θεϊκή ομορφιά… Κάθε βράδυ, όταν όλοι είχαν αποσυρθεί στα δωμάτιά τους, η Δήμητρα περνούσε το μικρό αγόρι επάνω από την φωτιά που έκαιγε, άσβεστη, στην εστία του ανακτόρου. Η φωτιά θα είχε κάνει το αγόρι αθάνατο εάν η βασίλισσα Μετάνειρα που είχε αρχίσει να εκπλήσσεται από την πρωτοφανή για τους θνητούς ομορφιά του υιού της, δεν αποφάσιζε να παρακολουθήσει κρυφά την Ξένη, τις ώρες που εκείνη αφιέρωνε στην φροντίδα του παιδιού. Βλέποντας την μυστική ιεροτελεστία της φωτιάς, η Μετάνειρα, όρμησε επάνω στην Θεά Δήμητρα κατηγορώντας την ότι προσπαθούσε να αφανίσει τον Δημοφώντα. Τότε η Δήμητρα τράβηξε το παιδί από την φωτιά, το άφησε στο δάπεδο κι’ εκτράφηκε οργισμένη προς την Μετάνειρα αποκαλύπτοντάς της ποία στ’ αλήθεια ήταν. Για τον μικρό Δημοφώντα όμως ήταν πια αργά. Η ιεροτελεστία της φωτιάς είχε διακοπεί και η μοίρα του θα ήταν στο εξής η μοίρα όλως των θνητών.

Ας δούμε τώρα τα ονόματα των τεσσάρων θυγατέρων του Κελεού και της Μετάνειρας που είχαν οδηγήσει την Δήμητρα στο ανάκτορο της Ελευσίνας. Ήταν η Καλλιδίκη, η Κλεισιδίκη, η Δημώ και η Καλλιθόη. Είναι φανερό ότι το όνομα Κλεισιδίκη συνδέεται άμεσα με την Δικαιοσύνη που είναι η βάση της Δημοκρατίας. Η λέξις κλιτός (με ύψιλον) σημαίνει τον περιώνυμο, τον περίφημο, τον ξακουστό. Η λέξη αυτή όμως απαντάται στον Όμηρο και με ει, με την ιδία έννοια. Η Κλεισιδίκη, είναι λοιπόν αυτή που έχει γίνει, ξακουστή για την δικαιοσύνη της κρίσεως και των έργων της, είναι η φίλη της Δίκης. Όσο για την Καλλιδίκη που επίσης συνδέεται με την Δίκη, η σημασία του ονόματός της είναι προφανής. Η Δίκη είναι μία σημαντική Εθνική θεά των Ελλήνων. Αντιπροσωπεύει το παρθενικό ομοίωμα της Μεγάλης Μητέρας. Είναι κόρη του Διός και της Θεάς Θέμιδος, της πρώτης Θέαινας με την οποίαν σύμφωνα προς την επικρατέστερη παράδοση, ενώθηκε ο Ζευς. Το όνομα της Θέμιδος δηλώνει τους νόμους της Φύσεως αλλά και τους νόμους που πρέπει να διέπουν την ανθρώπινη συμβίωση αφού οι τελευταίοι οφείλουν να πηγάζουν από τους πρώτους. Όσο για το όνομα Δημώ, το όνομα της τρίτης θυγατέρας του Κελεού και της Μετάνειρας, συνδέεται άμεσα με τον Δήμο. Ο ελληνικός Δήμος, το πρώτο θεμέλιο της μόνης αληθινής Δημοκρατίας που είναι η άμεση, θεωρήθηκε ιερός στην αρχαία Αθήνα και λατρεύτηκε με ιδιαίτερες τιμές. Ο Παυσανίας μας πληροφορεί ότι στην στοά του Ελευθερίου Διός στην αθηναϊκή αγορά υπήρχε μία τοιχογραφία του Ευφράνορος στην οποίαν παρίστατο ο Θησεύς στο πλευρό της Δημοκρατίας και του Δήμου. Άλλωστε, πολλοί καλλιτέχνες, γλύπτες και ζωγράφοι, αναπαρέστησαν τον Δήμο στην θεϊκή του υπόσταση. Επίσης, στην αθηναϊκή Αγορά υπήρχε βωμός αφιερωμένος στον Δήμο και τις Χάριτες. Η λέξις Δήμος (Δάμος αρχικώς) που δεν δηλώνει απλώς τον λαό, αλλά τον πεπαιδευμένο και οργανωμένο σε Δήμο λαό, προέρχεται από το ρήμα δαίω (με αι) που έχει την έννοια του μοιράζω (γι’ αυτό και στην ελληνική γλώσσα το δείπνο ονομάζεται δαις, πάλι με αι). Ρίζα του ρήματος δαίω είναι το θέμα δα. Αλλά το όνομα Δα είναι δωρικός τύπος του ονόματος Γα-Γαία. Η Δήμητρα ονομάσθηκε έτσι ως Μητέρα της Γης: Δα – μάτερ. Η οργάνωσις της ζωής του Δήμου και της Πόλεως οδήγησε στο μοίρασμα των πηγών της διατροφής άρα και στον χωρισμό της επιφάνειας της γης σε μικρούς κλήρους, σε χωράφια τα οποία οι πολίτες όφειλαν να καλλιεργήσουν αλλά και να υπερασπίσουν όταν χρειαζόταν. 

Τα Ελευσίνια Μυστήρια τα εδίδαξε σε εμάς τους ανθρώπους η ιδία η Θεά Δήμητρα. Συγχρόνως, η Θεά μας εδίδαξε και την Γεωργία, μας εμύησε δηλαδή στην γνώση της καλλιέργειας της Γης. Στην πραγματικότητα μάλιστα δεν δικαιούται κανείς να διαχωρίζει τα δύο αυτά δώρα της Θεάς, να διαχωρίζει δηλαδή την γνώση της Γεωργίας από την διδασκαλία των Μυστηρίων. Η Γεωργία αποτελεί μέρος των Ελευσινίων Μυστηρίων.

Η καλλιέργεια της γης έχει για τους Έλληνες ιερό χαρακτήρα. Είναι μία πράξις μέσω της οποίας δεν εξασφαλίζουν μόνον την διατροφή τους αλλά αποδίδουν επίσης τιμές στην Μεγάλη Θεά Δήμητρα και την Μητέρα Γαία. Ο Μέγας Ουρανός χαρίζει στην Γαία το θεϊκό του σπέρμα χρησιμοποιώντας, για τον σκοπό αυτό, τις ζωογόνες βροχές και τον Άνεμο. Έτσι γεννούνται οι δρυμοί, η άγρια βλάστησις, τα ζώα, τα πουλιά και οι ιχθύες. Έτσι γεννούνται τα πρώτα κύτταρα της ζωής, έτσι γεννούνται και οι άνθρωποι οι οποίοι, προκειμένου να εξασφαλίσουν την επιβίωσή τους, καλούνται από τους ιδίους τους Θεούς να κάνουν μία έλλογη παρέμβαση στο γόνιμο έδαφος, να οργώσουν και να καλλιεργήσουν ένα μέρος αυτού του εδάφους, έτσι ώστε να υπερβούν την καθημερινή ανάγκη της εξασφαλίσεως της τροφής και να αφοσιωθούν σε ειρηνικές ασχολίες, στον πολιτισμό, δηλαδή στην φιλοσοφία, την τέχνη και τους πολιτειακούς θεσμούς. Καλλιεργώντας τα εδάφη, ο άνθρωπος συσφίγγει και ολοκληρώνει τον δεσμό του με την Μητέρα Γαία. Στο εξής, η γη αυτή που γεννά και τρέφει τους ανθρώπους θα είναι η ιδία που θα δεχθεί τα κορμιά τους όταν τελειώσουν την πορεία του βίου – τουλάχιστον στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η σορός του νεκρού δεν παραδίδεται στην εξαγνιστική δύναμη του Πυρός. Έτσι, τα εδάφη εις τα οποία πραγματοποιείται η μόνιμη εγκατάστασις των ανθρωπίνων πληθυσμών και η απαρχή της Γεωργίας, γίνονται για τις επόμενες γενεές τα ιερά εδάφη, που τους παρέδωσαν οι προπάτορές τους για να καλλιεργήσουν, να τα υπερασπίσουν και να τα τιμήσουν, τιμώντας, με τον τρόπο αυτόν, και τους ίδιους τους Προγόνους τους

Όσον αφορά τώρα στον Δημοφώντα, το νεαρό αγόρι της Ελευσίνος που η Δήμητρα δεν πρόλαβε να κάνει αθάνατο, είναι ο φονεύς του Δήμου. Μία λογική ερμηνεία της αναπάντεχης αυτής ετυμολογίας είναι ότι ο Δημοφών εκφράζει τα θηρευτικά και πολεμικά ένστικτα του ανθρώπου τα οποία πρέπει να τιθασευτούν χωρίς βεβαίως να καταργηθούν διότι είναι φυσικά και αναγκαία. Πρέπει όμως να ελεγχθούν διότι όσο παραμένουν ανεξέλεγκτα η δημοκρατική και πολιτειακή οργάνωσις του συλλογικού βίου αποδεικνύεται ανέφικτη. Άλλωστε ο Δημοφών είναι τέκνο του Κελεού που δεν έχει γνωρίσει ακόμη την καλλιέργεια της γης και ζητά, όπως ο συνονόματός του Δρυοκολάπτης, να εξασφαλίσει την διατροφή του μέσα από την φυσική και άγρια βλάστηση. Η Μητέρα των Σιτηρών και της Γεωργίας θα κρατήσει εις την αγκαλιά της το τέκνο του Κελεού, θα το μυήσει στα ιερά της Μυστήρια και θα του διδάξει τις αρχές της μεταβάσεως στην αγροτική ειρηνική ζωή.

Η σύνδεσις όμως της Θεάς Δήμητρος και των Ελευσινίων Μυστηρίων με τον ελληνικό Δήμο, τους δημοκρατικούς θεσμούς και την πολιτειακή οργάνωση επιβεβεβαιώνεται επίσης από την ύπαρξη μίας άλλης ελληνικής εορτής, αποκλειστικώς γυναικείας αυτήν την φορά, αφιερωμένης στην Θεά Δήμητρα. Πρόκειται για τα Θεσμοφόρια, όπου οι έγγαμες γυναίκες ετιμούσαν την Δήμητρα ως την Θεά που εχάριστε στους ανθρώπους τους πρώτους κοινωνικούς θεσμούς. Οι τελετουργίες περιελάμβαναν μεταξύ άλλων λουτρά καθαρμού στην θάλασσα, φαλλοφορίες, θυσίες και χορούς. Ιέρειες της Δήμητρος ανέσυραν μέσα από κάποα χάσματα της γης ειδικούς πλακούντες σε σχήμα φαλλού που είχαν τοποθετηθεί εκεί περίπου τρεις μήνες νωρίτερα κατά την διάρκεια μίας άλλης εορτής, των Σκιροφορίων. Κατόπιν έτριβαν τους “θεσμούς” και ανακάτευαν την σκόνη τους με το σιτάρι που προοριζόταν για την σπορά.

Έχοντας λοιπόν πρώτα διδάξει τα Ιερά Μυστήρια και, μέσω αυτών και την γνώση της καλλιέργειας της γης, η Δήμητρα και η Περσεφόνη καλούν τους θνητούς να επιδιώξουν μία αρμονική και ειρηνική συμβίωση μέσα από μία αληθινή Εκκλησία, την μόνη αληθινή Εκκλησία που είναι η Εκκλησία του Δήμου.

Τα Θεσμοφόρια ήταν μία αττική εορτή. Τα Ελευσίνια Μυστήρια πάλι ήταν μία αθηναϊκή εορτή στην οποίαν βεβαίως συμμετείχαν όλες οι ελληνικές πόλεις. Όταν όμως ομιλούμε για Δημοκρατία δεν αναφερόμεθα αποκλειστικώς στην κλασική Αθήνα. Δεν πρέπει να λησμονούμε την Δημοκρατία του Ακράγαντος για την οποίαν αγωνίσθηκε ο Εμπεδοκλής, την μάχη του Ζήνωνος του Ελεάτου κατά της τυραννίδος και τα δημοκρατικά φρονήματα του Εφεσίου Ηράκλειτου που τον έκαναν να απαρνηθεί το βασιλικό αξίωμα το οποίο εδικαιούτο. Αλλά και η Σπάρτη, η τόσο παρεξηγημένη Σπάρτη, ήταν στην πραγματικότητα μία δημοκρατική Πολιτεία. Οι Σπαρτιάτες μετείχαν σε έναν κοινοτικό βίο και το μοναδικό προνόμιο που είχαν οι δύο βασικλείς τους ήταν η διπλή μερίδα φαγητού στο συσσίτιο, προνόμιο που συνυπήρχε με την υποχρέωσή τους να πολεμούν πάντοτε στην πρώτη γραμμή της μάχης. Συγχρόνως, θεσμοί καθιερωμένοι από τον Λυκούργο, όπως λόγου χάριν ο θεσμός των εφόρων αποσκοπούσαν στον έλεγχο της βασιλικής εξουσίας. Έτσι, μόνον μία χονδροειδής παρανόησις της πολιτειακής οργανώσεως της αρχαίας Σπάρτης θα μπορούσε να μας κάνει να μιλήσουμε για ολιγαρχία.

Ο Έλληνας άνθρωπος δεν θα αρκεσθεί στην ιακνοποίηση των αναγκών της βιομέριμνας αλλά θα αφιερώσει τον χρόνο και την ενέργεια που έχει στην διάθεσή του, (καθώς δεν είναι πια υποχρεωμένος να αγωνιά καθημερινώς για την διατροφή του) στα έργα του πολιτισμού, στην τέχνη, την φιλοσοφία και την οργάνωση της Πολιτείας. Οι θεσμοί της Πόλεως θεμελιώνονται επομένως στην Γεωργία, στην καλλιέργεια της Γής που ενδεχομένως όπως πολλοί ερευνητές παραδέχονται, να ξεκίνησε από τις γυναίκες.

Διδάσκοντας στους ανθρώπους τα Μυστήρια και την Γεωργία, διδάσκοντας μάλλον, μέσω των Μυστηρίων, και την Γεωργία, η Θεά Δήμητρα καθιερώνει τους δημοκρατικούς θεσμούς που πρέπει να διέπουν την οργάνωση της Πόλεως, ώστε να επιτευχθεί η αρμονική συμβίωσις των ανθρώπων αλλά και η ιεσορροπημένη σχέσις της Πόλεως με το φυσικό περιβάλλον και τους πληθυσμούς των άλλων φυσικών ειδών. 

Η ιδία η Φύσις μας διδάσκει την Δημοκρατία μέσα από την περιοδικότητα, την εναλλαγή, την κυκλική κίνηση των πάντων και την αλυσίδα της ζωής.

Οι Ελευσίνιες Τελετές υποδεικνύουν ως έργο άριστο την άντληση των θεσμών της Πολιτείας μέσα από την ιδία την Φύση: αυτή είναι η περίφημη “μεταφυσική” της ελληνικής Δημοκρατίας (το “μεταφυσική” εντός εισαγωγικών) και εδώ θα αναζητήσουμε την θρησκευτική υπόσταση της Δημοκρατίας, δηλαδή την στενή της σύνδεση με τα Μυστήρια και την θρησκεία του λαού που την εγέννησε.

Προκειμένου να θεμελιώσουν τις πόλεις τους, οι Έλληνες ερωτούν την Φύση. Και η Μεγάλη Θεά τους υποδεικνύει τον Δήμο και τους Θεσμούς του έτσι ώστε τα πολιτεύματα των ανθρωπίνων κοινωνιών, όπως και ο ιδιωτικός βίος του κάθε ανθρώπου, να είναι πριν από όλα και πάνω από όλα μίμησις της θεϊκής – συμπαντικής Τάξεως και Αρμονίας.

Όλα αυτά συνθέτουν προφανώς την αιτία που έκανε τους πατέρες και τους επισκόπους της χριστιανικής εκκλησίας να αρνηθούν την Δημοκρατία κρίνοντάς την (και σωστά) ως ασύμβατη προς την δική τους κοσμοθέαση και χαρακτηρίζοντάς την ως Civitas Diaboli, ως πολίτευμα, δηλαδή, του διαβόλου. Έτσι την χαρακτήρισαν απροκαλύπτως οι διασημότεροι ανάμεσά τους, όπως ο Ευσέβειος Καισαρείας και ο Αυγουστίνος, σε αντιπαραβολή προφανώς προς την Civitas Dei του, την πολιτεία του ενός Θεού του, που δεν είναι άλλος από τον εθνικό θεό των Ιουδαίων Γιαχβέ, πολιτεία που αντιστοιχεί στο μοναρχικό πολίτευμα. Ο Ευσέβειος Καισαρείας πάλι ήταν επίσης ξεκάθαρος όταν έλεγε: “όπως ακριβώς υπάρχει ένας θεός και όχι δύο ή περισσότεροι έτσι και επιβάλλεται να υπάρχει μόνον ένας ηγεμόνας επί της γης”.

Η Πολυαρχία, που είναι ένα ακόμη όνομα για την Δημοκρατία, πηγάζει άμεσα από την οργάνωση του λαού σε Δήμο καθώς ο τελευταίος δεν βασίζεται μόνον στο μοίρασμα της εξουσίας (στον λαό και τους επί μέρους φορείς της) που καθιστά δυνατή την συλλογική της άσκηση, σε αντίθεση προς την συγκέντρωση της εξουσίας που αποτελεί ίδιον της μοναρχίας. Η σύνδεσις μάλιστα της Πολυαρχίας με την Πολυθεϊα δεν επιχειρήθηκε μόνον από τους θεωρητικούς του χριστιανισμού αλλά και από πολλούς αντιχριστιανούς και ελληνολάτρες στοχαστές (όπως, λόγου χάριν ο Μενάρ και ο Φαρνέλλ) οι οποίοι κατόρθωσαν να αποδείξουν ότι μόνον η επιστροφή εις τις Εθνικές, Πολυθεϊστικές θρησκείες των ευρωπαϊκών λαών θα μπορούσε να οδηγήσει στην θεμελίωση ενός αυθεντικώς δημοκρατικού πολιτεύματος.

Κατά το έτος 530 της αυθαίρετης μεταχριστιανικής χρονολογήσεως, ο σλαβικής καταγωγής και δηλωμένος ανθέλληνας αυτοκράτορας του Βυζαντίου Γιουτπράδα (για να αναφέρουμε τον Ιουστινιανό με το πραγματικό του όνομα) κατήργησε οριστικώς τον θεσμό των Δήμων και μετεβίβασε όλες τις εξουσίες στον αυτοκράτορα. Από τότε, έπρεπε να περάσουν περισσότερα από χίλια χρόνια έως ότου ο ευρωπαϊκός Διαφωτισμός και η Γαλλική Επανάστασιε, (το 1789), να επαναφέρουν την ελληνική Ιδέα της Δημοκρατίας, εάν όχι στην πράξη τουλάχιστον ως Αίτημα και ως Πνεύμα.

Σας ευχαριστώ.

ΚΟΣΜΟΓΟΝΙΚΟΣ ΕΡΩΣ

Η μεγάλη του Παντός ιδέα συνεκεντρώθη εις μίαν έκφρασιν ήτις αποτελεί το κορύφωμα της ανθρωπίνης δόξης. Πάσα μεγαλοφυία είναι απόρροια της ιδέας αυτής. Πάσα ψυχή που έχει απαλλαχθεί από το σκότος, απηλλάγη διότι είχε ενασμενισθεί την μεγάλην του Παντός ιδέαν. Η ανθρώπινος καρδία είναι το κέντρον όπου η μεγάλη του Παντός ιδέα έχει στήσει τον θρόνο της, αλλά ποία καρδία; Η καρδία εκείνη η οποία έχει απαλλαγεί εκ του σκώληκος της τυφλότητος και διαφθοράς. Αυτός είναι ο Έρως.

Έρως είναι υπόστασις υποκειμενική και υποπίπτει εις τας ανθρωπίνους αισθήσεις. Πάσα αίσθησις λαμβάνει Φως μεγαλείου εκ της υποκειμενικής του Έρωτος υποστάσεως. Αν ο ανθρώπινος νους δεν αποτελείτο από τας επιδαψιλεύσεις της φύσεως του Έρωτος, αείποτε το Παν θα ήτο Χάος κενόν. Ουδεμία αίσθησις θα απετέλει υπόστασιν, ουδεμία ψυχή θα είχε Εγώ, το παν θα ήτο έρεβος και η δόξα του Παντός αναισθησία, σιγή και ανυπαρξία. Αυτό είναι ο Έρως.

Το Χάος εγέννησε τον Έρωτα και ο Έρως τους Θεούς κατά την Κοσμογονίαν των αρχαίων μυ­στών, ουδέν τούτου αληθέστερον. Το Χάος είναι τέκνον της ανάρχου ουσίας η οποία εγέννησε τον Έρωτα, πρωτότοκον αυτής τέκνον μετά της δημιουργηθείσης ύλης. Το Χάος είναι έρεβος, αλλά άμα τη εμφανίσει του Έρωτος το έρεβος μεταβλήθει εις Φως. Φως και Έρως δύο διακριτικά στοιχεία της υπάρξεως των Θεών. Ο Έρως εγέννησε το Φως, το φως τους Θεούς. Πάσα υποκειμενική του Σύμπαντος υπόστασις είναι αποτέλεσμα του Έρωτος o οποίος κυριαρχεί και δεσπόζει εις πάσαν την φαινομένην Φύσιν. Η Φύσις είναι τέκνον της Aϊδίου ουσίας, αλλά το υποκείμενον αυ­τής είναι ο Έρως, ο οποίος δια της πα­νούργου αυτού διανοίας διέπλασε τα Εγώ, αυτά που μετεβλήθησαν εις ανθρωπίνην μορ­φήν και διεπλάσθη εις Θεάν παντογνώστην. Αυτός είναι ο Έρως.

Η Ηώς είναι η εμφάνισις αυτού εις τα σχηματισθέντα σώματα εις τα οποία έδωσε εις την ζωήν τους Εγώ. Η Ζωή διαφέρει του Εγώ. Το Εγώ είναι αποτέλεσμα του Έρωτος, δια τούτο και παν Εγώ υποκύπτει εις πάσας αυτού τας ορέξεις. Προσωπική και υποκειμε­νική του Έρωτος ικανότης είναι το μειδίαμά του, το οποίον ενέχει μεγάλην τινά αξίαν δια την φιλοσοφίαν και μικράν δια την ανοησίαν. Πάσα Θεότης υποκύπτει εις το μειδίαμά του. Παν Εγώ αποβλέπει εις αυτά το μειδίαμα την σωτηρίαν του. Γελά ως μυράκιον αναίσθητον και δια του ειρωνικού του γέλωτος δηλητηριάζει πάσαν καρδίαν. Προ­σέχει πά­ντοτε να εγκεντρίζει τας ευγενείς καρδίας, ουδέποτε πλησιάζει αυτάς που έχουν ελαττώ­ματα και κακίας, είναι καθαρός ως Ουρανός και λευκοφορεί. Δεν πλησιάζει ποτέ τας ακα­θάρτους υπάρξεις καίτοι πολλοί τοιούτου είδους άνθρωποι φαινακίζονται εις το όνομά του. Πας όστις δια της πτέρυγάς του κτυπώμενος ζητεί να καταπνίξει το αίσθημα το οποίον αναφύεται, υποπίπτει εις την δυσμένειάν του και η καρδιά του εσαεί μένει στείρα από αίσθημα αγνότητος. Αρέσκεται να βλέπει τον υπόδουλόν του πιεζόμενον, ανυψούμενον, ταπεινούμενον, αδημονούντα, ενθουσιαζόμενον, γελώντα, στενοχωρούμενον, τρέχοντα, ιπτάμενον ως πτηνόν αναρριχώμενον εις το ύψος του Ουρανού. Ποτέ δεν ανέχεται το ψεύδος, την υποκρισίαν, την αλαζονείαν. Ως είναι καθαρος εις το ένδυμα αυτού, ούτω θέλει και τον ερώντα καθαρόν εις την καρδίαν. Ο διατηρών την καρδίαν καθαράν ουδέποτε εγκαταλείπεται παρά του έρωτος. Εις το γήρας αυτού αγαπά περιπαθέστατα και η ψυχή του συνοδεύεται υπό του Έρωτος εις τον Θεόν όστις μεσολαβεί δια την ελευθερίαν της. Ο αποφεύγων το βέλος του θεωρείται μισητός. Ο θέλων να τον γελάσει παθαίνει ό,τι ο μέγας Ζεύς έπαθεν. Δέχεται να αστεΐζεσαι μαζί του και να χαριεντίζεσαι. Λαμβάνει την διάνοιάν σου, την σφυρηλατεί, την εξευγε­νίζει και ουδέποτε δέχεται διανοίας αι οποίαι έχουσιν οπισθοδρομικούς, σκοπούς.

Η φράσις «ο έρως είναι ο αρχαιότερος και νεώτερος των Θεών», ως και η φράσις του Schυre ότι «παρευρίσκεται εις τας επιμιξίας των αθανάτων» άλλα δηλώνουν και άλλα εννοούν.

Σπυρίδων Νάγος.

Χαμένα έργα

Χαμένα έργα των Σοφοκλή, Ευριπίδη, Αρχιλόχου και Ησιόδου διάβασαν οι επιστήμονες

(Σώθηκε ολόκληρος θησαυρός)

 

Αποσπάσματα από την τραγωδία του Σοφοκλή «Επίγονοι» κατάφεραν να διαβασουν οι επιστήμονες (φωτ. αρχείου)

Σβησμένους στίχους άγνωστων έργων τών Σοφοκλή, Ευριπίδη, Αρχιλόχου και Ησιόδου από τους Παπύρους της Oξυρρύγχου κατάφεραν να διαβάσουν οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ανοίγοντας το δρόμο για να γνωρίσουμε χαμένα έργα της Αρχαίας Ελλάδας, της Ρώμης και άγνωστα Ευαγγέλια.

Σύμφωνα με δημοσίευμα των Νέων, πάνω από 400.000 αποσπάσματα σβησμένων παπύρων που είχαν βρεθεί κουρελιασμένα, μαυρισμένα και σκοροφαγωμένα από τον περασμένο αιώνα (το 1897) στη λάσπη της αρχαίας πόλης Oξύρρυγχος της Αιγύπτου και φυλάσσονταν σε 800 κούτες στη Βιβλιοθήκη Σάκλερ στο Πανεπιστήμιο της Oξφόρδης μπορούν τώρα να διαβαστούν χάρη σε μια επαναστατική φωτογραφική μέθοδο.

Συγκεκριμένα, με τη χρήση υπέρυθρων ακτίνων, το σβησμένο μελάνι φωτίζεται και βγαίνει στο φως και ταυτόχρονα τα κείμενα φωτογραφίζονται βάσει μιας τεχνολογίας που χρησιμοποιείται σε δορυφορικές φωτογραφίσεις και εφαρμόσθηκε από ειδικούς του Νέου Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ.

Κατά τις τέσσερις πρώτες ημέρες εφαρμογής αυτής της μεθόδου, οι κλασικοί φιλόλογοι και ιστορικοί του Πανεπιστημίου της Oξφόρδης έκαναν καταπληκτικές ανακαλύψεις, αφού κατάφεραν να διαβάσουν αποσπάσματα διαλόγων του Σοφοκλή, όπως αποδείχθηκε, από την τραγωδία του «Επίγονοι», το έργο που έγραψε για την τύχη των παιδιών τών «Επτά επί Θήβας», τριάντα ολόκληρους στίχους από τις Ελεγείες του ποιητή Αρχιλόχου του 7ου αι. π.Χ., αποσπάσματα ενός χαμένου μυθιστορήματος του Λουκιανού του 2ου αιώνα, ενός μυθολογικού ποιήματος του Παρθενίου του 1ου αι. π.Χ. και σπαράγματα έργων του Ησιόδου (επίσης του 7ου αι. π.Χ.).

Παγκόσμιο ενδιαφέρον προκάλεσαν επίσης η ανακάλυψη μιας ωδής του Πινδάρου και ενός αποσπάσματος από το βιβλίο της Αποκαλύψεως, όπου μιλά το Κτήνος.

Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, η ανακάλυψη αυτής της μεθόδου εμφάνισης των κειμένων μπορεί να αυξήσει κατά 20% το υλικό της αρχαίας γραμματείας, να μας γνωρίσει τα χαμένα έργα, να συμπληρώσει πολλά κενά. Oι επιστήμονες περιμένουν να διαβάσουν με την ίδια μέθοδο συνολικά 5.000.000 λέξεις.

Υπολογίζεται όμως ότι θα χρειασθεί μία δεκαετία για να διαβασθεί και να αποδοθεί ο μεγαλύτερος θησαυρός αρχαίων κλασικών χειρογράφων του κόσμου, τα οποία σώζονται σε αποσπασματική μορφή και συνθέτουν ένα τεράστιο παζλ.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των παπύρων είναι γραμμένο στην ελληνική γλώσσα. Υπάρχουν όμως κείμενα στις γλώσσες λατινική, εβραϊκή, κοπτική, συριακή, αραμαϊκή, αραβική, νουβιανή και πρώιμη περσική

Οι προσωνυμίες της θεάς Αθηνάς

Η Αθηνά είναι η πολυσχιδέστερη θεότητα του Ελληνικού Πάνθεου, συνειλημμένη από τη θεά Μήτη, τη θεοποίηση της σοφίας κα» της νοημοσύνης γενικότερα, κατά τη συνεύρεση της με το Δία. Ο πατέρας των θεών και των ανθρώπων όμως, έχοντας χρησμό πως το επόμενο παιδί της Μήτης θα γινόταν δυνατότερο από τον πατέρα του, κατάπιε τη Μήτη, κατά τη συνήθη θεϊκή συνήθεια για εξουδετέρωση κάποιου άλλου αθάνατου. Έτσι η Αθηνά, κυοφορημένη από τον ίδιο το Δία και μέσα στο κεφάλι του, βγήκε από αυτό πάνοπλη, και είναι θεά της σοφίας και της δικαιοσύνης. ΓΓ αυτό, διδάσκοντας τις τέχνες, σαν «Εργάνη», έγινε διαδότρια της σοφίας και, σαν «Πρόμαχος» και «Σώτειρα», όταν πολεμούσε, δε χαιρόταν με τον πόλεμο, όπως ο αδελφός της ο Άρης, αλλά η συμμετοχή της σε πολεμική σύρραξη στόχο είχε την εδραίωση της ειρήνης, η οποία όμως είναι αδύνατη χωρίς τη δικαιοσύνη. Και η Αθηνά πολεμούσε για την εδραίωση της δικαιοσύνης. ΓΓ αυτό ίδρυσε για τους Αθηναίους το δικαστήριο του Άρειου Πάγου, ο οποίος ήταν βέβαια κληρωτό δικαστήριο αλλά δεν ήταν το ανώτατο της κλασικής Αθήνας, όπως συνήθως πιστεύεται- ήταν όμως το πρώτο με σαφήνεια οργανωμένο, για να δικάζει τις ανθρωποκτονίες και η πρώτη δίκη που έκανε ήταν εκείνη του Ορέστη, για μητροκτονία. Στην κλασική Αθήνα ανώτατο δικαστήριο ήταν η Ηλιαία, η οποία φυσικά ήταν κληρωτή, όπως και το 99% των αξιωματούχων της πόλης της Παλλάδας.

Τα καταγραμμένα επίθετα της θεάς Αθηνάς είναι 45. Η χριστιανική θρησκεία στη θέση της Αθηνάς έβαλε την Παναγία που είναι και εκείνη παρθένα σαν την Αθηνά αλλά και πολυώνυμη σαν την Αθηνά. Γιατί, όπως είναι γνωστό, ο Χριστιανισμός μιμήθηκε τον Ελληνισμό και αν αφαιρεθεί από το Χριστιανισμό κάθε τι το ελληνικό, ελάχιστα θα του μείνουν. Πάντως στην αντικατάσταση της Αθηνάς με την Παναγία οφείλουμε τη διάσωση του Παρθενώνα, οποίος μετατράπηκε σε ναό της Παναγίας κι έτσι γλίτωσε την καταστροφή από τους χριστιανούς.

Το πιο γνωστό επίθετο της Αθηνάς ήταν και είναι Παλλάδα. Και γι’ αυτό θα το αναλύσουμε στο τέλος. Άλλα γνωστά και συνήθη επίθετα της θεάς είναι «Πρόμαχος-Σώτειρα» και «Εργάνη», όπως έχει γίνει ήδη σχετική μνεία.

Στα ομηρικά Έπη η Πρόμαχος-Σώτειρα Αθηνά είναι με το μέρος των Ελλήνων και βοηθάει το Διομήδη να τραυματίσει την Αφροδίτη και τον Άρη. Στα παράπονα του θεού του πολέμου στο Δία, ο Άρης κατσαδιάζεται από τον πατέρα των θνητών και τον αθανάτων- ο Δίας πήρε φυσικά το μέρος της κορούλας του. Σε αυτοπρόσωπη μονομαχία με τον Άρη τον τραυματίζει, εκσφενδονίζοντας του ένα βράχο στον αυχένα που τον ξάπλωσε κάτω παραλυμένο.   Βοήθησε  και  τον Αχιλλέα  να  νικήσει  τον Έκτορα.  Υπήρχε χρησμός που έλεγε πως, αν τα άλογα του Ρήσου φάνε χορτάρι από την Τρωάδα θα νίκαγαν οι Τρώες. Ο Ρήσος ήταν να έρθει σε βοήθεια των Τρώων. Για να μην προλάβουν όμως τα άλογα να φάνε χορτάρι από την Τρωάδα, η Αθηνά βοήθησε τον Οδυσσέα και το Διομήδη να σκοτώσουν το Ρήσο.

Σε καιρούς ακόμα παλιότερους, βοήθησε τον Ηρακλή στο δύσκολο έργο του, να απαλλάξει την ανθρωπότητα από διάφορα δεινά αλλά και να τραυματίσει το θεό του πολέμου. Στοργική κόρη του πατέρα της, βοήθησε το Δία και τους άλλους θεούς στον αγώνα τους κατά των Γιγάντων και θάβει το φοβερό Εγκέλαδο εκσφενδονίζοντας του τη Σικελία ολόκληρη.

Στα ιστορικά χρόνια, το 490 π.χ.χ. η Πρόμαχος-Σώτειρα Αθηνά υπεράσπισε με τη λάμψη της αιχμής του δόρατος της την Αθήνα, όταν οι Μηδο-Πέρσες, μετά την ήττα τους στο Μαραθώνα, μπήκαν στα πλοία και έπλευσαν προς την Αθήνα, ελπίζοντας να τη βρουν χωρίς μαχητές. Βέβαια οι Μαραθωνομάχοι είχαν προλάβει να επιστρέψουν, αλλά οι Μηδο-Πέρσες στην καμπή του Σουνίου είδαν τη λάμψη της αιχμής του δόρατος της Αθηνάς και δεν τόλμησαν να αναπλεύσουν για την Αθήνα.

Δέκα περίπου χρόνια αργότερα, πριν την αποφασιστική σύγκρουση των Ελλήνων με τους Μηδο-Πέρσες στη Σαλαμίνα η Πρόμαχος-Σώτειρα Αθηνά σε συνεργασία με το Θεμιστοκλή, έβαλε τον οικουρό της όφη να μη φάει το συνήθη προσφερμένο πλακούντα κι έτσι έπεισε τους Αθηναίους να εγκαταλείψουν την Αθήνα και να υπερασπίσουν τη γη τους στη θάλασσα.

Άλλο επίθετο συχνό της Αθηνάς είναι «Εργάνη». Σαν Εργάνη η Αθηνά είναι η εφευρέτρια όλων των τεχνών και βοήθησε τους ανθρώπους στον εκπολιτισμό τους. Η παρουσία της ήταν απαραίτητη σ’ όλα τα μεγάλα έργα. Συνέβαλε στην κατασκευή της Αργώς και άλλων πλοίων, όπως το πλοίο του Τηλέμαχου. Καθοδήγησε την κατασκευή του Δούρειου Ίππου, δίδαξε την ύφανση στην Πανδώρα και γενικά στους ανθρώπους, χάρισε την ελιά και την καλλιέργεια της στους Αθηναίους και φυσικά σ’ όλο τον κόσμο. Δίδαξε τον πυρρίχιο στους Κουρήτες και τη γλυπτική στην ανθρωπότητα φτιάχνοντας το πρώτο άγαλμα, το παλλάδιο. Αναδείχτηκε σε κύρια θεόπγτα της ειρήνης και του πολιτισμού.

Ας δούμε τώρα τα άλλα πολυάριθμα επίθετα της θεάς Αθηνάς κατά αλφαβητική σειρά.

1) Αγέστρατη: σημαίνει την οδηγό του στρατού. 2) Αδάματη: σημαίνει την αδάμαστη.   3)  Αλαλκομενηίδα:  σημαίνει   εκείνη  που   είχε  ανατραφεί  στις Αλαλκομενές, πόλη της Βοιωτίας κοντά στο ρυάκι Τρίτωνα στα νότια της Κωπάίδας. 4) Αγελείη: που άγει λεία. 5) Ακραία: γιατί βρισκόταν φρουρός στις κορυφές των βουνών. 6) Αξιόποινη: επειδή τιμωρούσε δίκαια κάθε άνομη πράξη. 7) Απατουρία; που σημαίνει ομοπάτρια, γιατί συμφωνούσε πάντα με τον πατέρα της, το Δία. 1) Αρεία: γιατί ήταν πολεμική αλλά αντίπαλη του Άρη.

I)   Ατρυτώνη: ακαταπόνητη, ακούραστη. 8) Αφαία: που σημαίνει λαμπρή, γεμάτη   λάμψη.   9)   Βούλα ία:   προστάτισσα   της   Βουλής,   των   πολιτικών δημοκρατικών θεσμών, όπως ο πατέρας της Βουλαίος Δίας. 10) Γλαυκώπιδα: που έχει γλαυκά (ή σπινθηροβόλα σαν της γλαύκας, της κουκουβάγιας) μάτια.

II)  Δαμασίππη: γιατί ήξερε την τέχνη να δαμάζει τους ίππους- δεν είναι άσχετο  πως   βοήθησε  στην  κατασκευή   του  Δούρειου  Ιππου.   12)  Διός εκγεγαυία: γεννημένη από το Δία. 13) Δορυθαρσής: που έχει θάρρος με τα δόρατα. 14) Ειρηνοφόρος: γιατί έφερνε την ειρήνη. 15) Επιπυργίτις: γιατί φρουρούσε πάνω στους πύργους.   Πρβλ.  ακραία.   16) Ερυσίπτολις: που προστατεύει την πόλη.  17) Εϋπλόκαμη: που έχει όμορφους πλοκάμους, μαλλιά.    18)   Ηϋκομος:   που   έχει   όμορφη   κόμη.    19)   Ηφαιστία:   γιατί συνεργαζόταν με τον Ήφαιστο στο εργαστήρι του. 20) Ιππία: πάλι για τις γνώσεις της σχετικά με τα άλογα αλλά και με το υγρό στοιχείο και την καλλιέργεια της γης. 21) Ιτωνία και 22) Ιτωνιάδα: γιατί είχε ζήσει στην πόλη Ίτωνα της Θεσσαλίας. 23) Καλίεργος: γιατί ήταν σπουδαία τεχνήτρα και έκανε όμορφα έργα. 24) Κούρη Διός (Αιγιόχοιο): κόρη του Δία (που έχει την αιγίδα) 25) Κουροτρόφα: γιατί ανέθρεψε του Κουρήτες αλλά και τον Εριχθόνιο. 26) Λαοσσόα: που σώζει το λαό-στρατό. 27) Ληίτιδα: που συνεργεί   στη λεία (πρβλ. αγελείη). 28) Μηχανίτις: γιατί ήταν πολυμήχανη. 29) Νίκη και 30) Νικηφόρα: γιατί έφερνε τη νίκη. 31) Οβριμοπάτρη: θυγατέρα ισχυρού πατέρα. 32) Οξυδερξής και 33) Οφθαλμίτις: γιατί γιάτρευε και τα μάτια. 34) Παλλάδα: που   πάλλει,   κληρώνει^ 35)   Παρθένα:   για   τους   γνωστούς   λόγους.   36) Περσέπολις: γιατί πορθούσε τις πόλεις. 37) Πολύβουλη: που έχει πολλές βουλές-σκέψεις. 38) Τελχινία: γιατί της είχαν φτιάξει άγαλμα οι Τελχίνες. 39) Τριτογένεια και     40)   Τριτογενής: γιατί ανατράφηκε  κοντά  στον ποταμό Τρίτωνα (βλ. και Αλαλκομενηις). 41) Ταυροπόλα: γιατί λατρευόταν, όπως και η Άρτεμη στη Βραυρώνα με θυσίες ταύρων. 42) Υγίεια: σα σχετισμένη με τη στρατιωτική ιατρική. 43) Φρατρία: σαν προστάτισσα του θεσμού της φρατρίας όπως και πατέρας της ο φράτριος Δίας. 44) Χαλινίτις: πάλι σα σχετική με τα άλογα και τους χαλινούς- είχε καθοδηγήσει το Βελλερεφόντη στην τιθάσευση του Πήγασου με το κατάλληλο πέρασμα του χαλινού. Και 45) Χαλκίοικος: για τη σχέση της με τη μεταλλουργία.

Αθηνά η Παλλάδα, Αθηνά η Κληρώτρια

Για το επίθετο «Παλλάδα» θα μιλήσουμε αναλυτικότερα. Η Μυθολογία αποδίδει την ονομασία Παλλάδα σε μια φίλη της Αθηνάς, την οποία η θεά σκότωσε κατά λάθος και, για να τη θυμάται, πρόσαψε το όνομα της στο δικό της. Μυθολογείται ακόμα πως η Αθηνά έφτιαξε ξύλινο άγαλμα της φίλης της, το παλλάδιο, το οποίο εκσφενδονίστηκε στη γη, για να το λατρεύουν οι θνητοί. Άλλη εκδοχή είναι πως ονομάστηκε έτσι η θεά, επειδή είχε σκοτώσει το γίγαντα Πάλλαντα ή το συσχετίζουν με τη λέξη «παλλακή» που σημαίνει τη νεαρή κοπέλα.

Επειδή όμως η πολιτική ιδιότητα είναι η πρώτη και κύρια διαφοροποίηση του ανθρώπου από τα άλλα κοινωνικά ανώτερα θηλαστικά, προτιμώ μία ερμηνεία πολιτική του όρου «Παλλάδα».

Από το θέμα Ιαγγελ-Ι της λέξης άγγελος με τη ρηματική κατάληξη -jω[1] σχηματίζεται το ρήμα αγγέλ- jω > αγγέλλω, από τη μετάπτωση Ιβαλ-Ι του θέματος Ιβελ-Ι της λέξης βέλος με τη ρηματική κατάληξη -]ω, σχηματίζεται το ρήμα βάλ- jω > βάλλω, (πρβλ. και αρκαδ. έσ-δέλλοντες = εκ-βάλλοντες και Ησύχιος «ζέλλειν=βάλλειν»), από το θέμα Ιθαλ-Ι της λέξης θόλος (το) με τη ρηματική κατάληξη -jω σχηματίζεται το ρήμα θάλ- jω > Βάλλω, από το θέμα Ιοφελ-Ι της λέξης όφελος (το) με τη ρηματική κατάληξη -jω σχηματίζεται το ρήμα όφελ- jω > όφέλλω [=αυξάνω], από το θέμα Ιπαλ-Ι της λέξης πόλος (ο, = κλήρος, το μικρό προσωπικό αντικείμενο, που ριχνόταν στην κληρωτίδα από κάθε συμμέτοχο σε μια κλήρωση και με την κίνηση της κληρωτίδας πεταγόταν και πραγματοποιούνταν η κλήρωση) με τη ρηματική κατάληξη -jω σχηματίζεται το ρήμα πάλ- jω > πάλλω[2]. Δηλαδή κύρια σημασία του ρήματος «πάλλω» είναι: σείω την κληρωτίδα, για να εκπηδήσει ο πάλος, ο κλήρος, και τελικά κληρώνω. Όλα αυτά σημαίνουν ότι το επίθετο «Παλλάς, Παλλάδα», που αποδίδεται στη θεά Αθηνά, σημαίνει εκείνη που πάλλει την κληρωτίδα, για να πεταχτεί από μέσα ένας πάλος και να πραγματοποιηθεί η κλήρωση· γιατί βέβαια από το φόβο ενδεχόμενης λαθροχειρίας δεν τραβούσαν τον κλήρο με το χέρι. Παλλάδα λοιπόν σημαίνει Κληρώτρια, («Κληρώτρα», σε λαϊκότερη έκφραση, κατά το ράφτης-ράφτρα) θεσπίστρια και προστάτισσα της κλήρωσης, δηλαδή της θεμελιώδους Αρχής της Δημοκρατίας. Ας είναι γνωστό από τώρα πως τα 99,87% των αξιωματούχων στην Αθήνα ήσαν κληρωτοί και ενιαύσιοι.

Κατά τον Αισχύλο[3] η Αθηνά ιδρύει το δικαστήριο του Αρείου Πάγου, για να δικάσει τον Ορέστη για το φόνο της μητέρας του, αλλά και για να περιφρουρεί το πολίτευμα. Από την ίδια την Αθηνά θεσπίζεται οι δικαστές να είναι με πόλο αναδειγμένοι, κληρωτοί. Έτσι η κύρια αρμοδιότητα του Αρείου Πάγου στην Αθήνα ήταν η περιφρούρηση του πολιτεύματος, δηλαδή να περιφρουρεί κυρίως την κλήρωση, το θεμελιώδη θεσμό της Δημοκρατίας, μια και ο ίδιος ο Άρειος Πάγος ήταν κληρωτός- δεύτερη αρμοδιότητα του Αρείου Πάγου ήταν οι φονικές δίκες.

Συνάμα η θεά της σοφίας, ψηφίζοντας υπέρ του Ορέστη, εισάγει και την Αρχή της Επιείκειας, σύμφωνα με την οποία αθωώνεται σε ισοψηφία των δικαστών ο εκάστοτε κατηγορούμενος· πρόκειται για μια ακόμη δημοκρατική αρχή. Και ο Ορέστης ευγνωμονεί την Παλλάδα, την Κληρώτρια. Και δεν είναι τυχαίο που το ξύλινο φορητό άγαλμα της Αθηνάς, το ξόανο της, όπως ονόμαζαν το ξύλινο άγαλμα -από το ρήμα ξέω- ονομάστηκε «παλλάδιο»· επειδή δηλαδή η κύρια προσωνυμία της Αθηνάς είναι «Παλλάδα», δόθηκε στο ξόανο της η ονομασία «παλλάδιο». Να σημειωθεί πως το ξόανο αυτό θεωρούνταν «διιπετές» ή «διοπετές», σταλμένο από το Δία και γενικότερα από τους θεούς, δηλαδή μη φτιαγμένο από ανθρώπινο χέρι, αχειροποίητο. Και πάλι ας αναλογιστούμε πως και στη χριστιανική θρησκεία, προφανώς κατά μίμηση της αρχαίας ελληνικής θρησκείας, υπάρχουν εικόνες που θεωρούνται αχειροποίητες.

Η λέξη παλλάδιο στη λατινική της μορφή ή, ξεκινώντας από τη λατινική της μορφή, έχει εμπλουτίσει τα ευρωπαϊκά λεξιλόγια: «palladium» αγγλικά, γαλλικά, «palaldio» ιταλικά, «paladio» ισπανικά και σημαίνει γενικά ό,τι και στα ελληνικά. Οι Γάλλοι του έδωσαν δύο μορφές: την ελληνική «palladion» και τη λατινική «palladium», δίνοντας τη σημασία του ξύλινου αγάλματος της θεάς Αθηνάς στην πρώτη και του προστατευτικού αντικειμένου ή θεσμού στη δεύτερη, μια και το πρώτο παλλάδιο ήταν εκείνο της Τροίας και, αναθεμένο στο ναό της Αθηνάς, προστάτευε την πόλη. Οι Έλληνες μάθανε από τον αιχμαλωτισμένο Έλενο την ύπαρξη και την προστατευτική δύναμη του παλλαδίου και γΓ αυτό ανέθεσαν στον Οδυσσέα και στο Διομήδη να το κλέψουν. Είναι αλήθεια πως ο Όμηρος το αγνοεί αυτό το επεισόδιο- δεν υπάρχει ούτε στην Ιλιάδα ούτε στην Οδύσσεια. Το επεισόδιο αυτό άρχισε να μνημονεύεται στην τέχνη και τη λογοτεχνία από τον 5° αιώνα π.Χ και ύστερα[4].  Να σημειωθεί πως η τετραλογία, που αποτελούνταν από την τριλογία Αγαμέμνονας, Χοηφόρες και Ευμενίδες και το σατυρικό δράμα Πρωτέας, διδάχτηκε, παίχτηκε, στην Αθήνα, το 459 π.Χ. και χάρισε στον Αισχύλο τα πρωτεία. Οι Αθηναίοι γνώστες και λάτρεις του πολιτεύματος τους και έχοντας κληρωθεί όσοι ήταν υπερτριακοντούτεις σε κάποιο δικαστήριο ή άλλο αξίωμα, δε θα χαρίζονταν βέβαια σ’ οποιονδήποτε παρουσίαζε και διηγιόταν ανακρίβειες σχετικά με τη Δημοκρατία.

Θα πρέπει να ειπωθεί ακόμα πως μέχρι τώρα (2006 μ.Χ.) τα λεξικά, αν και παραθέτουν και την έννοια «κληρώνω» του ρήματος «πάλλω» και το συσχετίζουν με τον «πόλο», τοποθετούν την έννοια αυτή δεύτερη[5] ή τρίτη[6]. Σαν πρώτη έννοια παραθέτουν την κίνηση, το «παίξιμο»[7], το «ζύγισμα» που κάνουμε σε κάτι που θέλουμε να εκσφενδονίσουμε, πριν να το εκσφενδονίσουμε, ακριβώς για να νιώσουμε το βάρος του και να βάλουμε την ανάλογη δύναμη για την εκσφενδόνιση. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα από το στίχο Ε, 302-304 της Ιλιάδας, όπου ο Διομήδης πιάνει και «πάλλει» εύκολα μόνος του λιθάρι που δύο άλλοι μόνοι τους δε μπορούν να το σηκώσουν. Όμως όλοι όσοι ασχολήθηκαν με το θέμα φαίνεται να αγνοούν τη Δημοκρατία και την κλήρωση κι έτσι αγνόησαν και την πρωταρχική, την πολιτική, σημασία του ρήματος «πάλλω».

Η δεύτερη έννοια που δίνει στο «πάλλω» το «Λίντελ-Σκοτ» είναι «ταχταρίζω», «κινώ, παίζω, χορεύω κάποιο μωρό, για να το ησυχάσω ή για να το διασκεδάσω». Είναι το παίξιμο που κάνει ο Έκτορας στο γιο του[8]: «Έκτωρ…όν φίλον υίόν.,.πήλε… χερσίν.» [Ο Έκτορας χόρεψε τον αγαπημένο του γιο στα χέρια].

Το δόρυ όμως της Αθηνάς είναι βαρύ όπλο και αγχέμαχο, δεν είναι ακόντιο που το «ζυγίζει» κανείς πριν το εξακοντίσει. Το δόρυ της η Αθηνά δεν το εξακοντίζει. Και, για να λειτουργήσει σωστά το δόρυ, πρέπει να είναι σταθερό. Και η θεά Αθηνά θα είχε τη δύναμη να το κρατήσει σταθερό. Ειπώθηκε ακόμα πως παλμός είναι η κάποια θελητή κίνηση δεξιά ή αριστερά, για να δει αυτός που κρατάει το δόρυ ποιον αντίπαλο θα κτυπήσει.

Και το τελευταίο. Δε θα πρέπει να συσχέτιζαν οι πρόγονοι την παρθένα Αθηνά με την «παλλακή», όπως κάνει το λεξικό του Σταματάκου στην προσπάθεια του να διερευνήσει την ετυμολογία της προσωνυμίας «Παλλάδα»· ένας τέτοιος συσχετισμός θα ήταν προσβολή για τη θεά και δε θα τον δέχονταν ούτε οι πρόγονοι ούτε οι σημερινοί αρχαιόθρησκοι. Κι έπειτα γλωσσολογικά το «κ» της λέξης παλλακή δεν είναι δυνατό να συσχετισθεί με το «δ» της λέξης «παλλάδα», ενώ οικογένειες λέξεων όπως δρόμος – *δρομέω (ταχυδρομέω στη σύνθεση) – δρομάς παραλληλίζεται με την οικογένεια πάλος πάλλω – παλλάς. Το ίδιο και η πληθώρα λέξεων σε -ας, -άδος, στοίβα – στοιβάζω – στοίβας, αγέλη – συναγελάζω – αγελάς.

Σαν τελικό συμπέρασμα νομίζουμε πως βγαίνει το ακόλουθο. Η Δημοκρατία και η κλήρωση χάνονται στο βάθος της προϊστορίας και στην αχλύ της έλλειψης γραφής, είναι πανάρχαιοι θεσμοί όσο και η επωνυμία «Παλλάδα» της Αθηνάς. Λογικά η Δημοκρατία πρέπει να είναι το πρώτο πολίτευμα του ανθρώπου και η Ολιγαρχία με τη Μοναρχία είναι πολύ μεταγενέστερα πολιτεύματα. Γιατί, όταν ο άνθρωπος διακρίθηκε από τα άλλα ζώα και τρεφόταν με την τροφοσυλλογή, δεν υπήρχε τίποτε που να τον έκανε να χωρίζεται σε ομάδες, τάξεις, κάστες και να έχει δημιουργηθεί η έννοια της ανισότητας. Γιατί χωρίς την έννοια της ανισότητας δε γίνεται να υπάρξουν η Ολιγαρχία και η Μοναρχία.

Όλα αυτά βέβαια οφείλονται στο γεγονός ότι οι κατά τα άλλα φιλόπονοι ελληνιστές και ερευνητές γενικότερα αγνόησαν ότι το πολίτευμα είναι τόσο το βάθρο, το θεμέλιο, όσο και το επιστέγασμα ενός πολιτισμού και ότι το δημοκρατικό πολίτευμα είναι το αρχαιότερο πολίτευμα, επέζησε για κάποιες συγκυρίες μόνο στον Ελληνικό Χώρο και στάθηκε η γάργαρη πηγή απ’ όπου έπινε η Ελλάδα.

Η πρωταρχική λοιπόν σημασία του «πάλλω» είναι η κίνηση που κάνει κάποιος στην «παλοδόχη», κληροδόχη, για να επιτευχθεί η κλήρωση. Και «Παλλάδα» σημαίνει την προστάτισσα της κλήρωσης, την προστάτισσα της Δημοκρατίας. Και Αθηνά Παλλάδα ήταν κυρίως η πολιούχος της δημοκρατικής Αθήνας.

ΚΟΝΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ.

Φιλόλογος γλωσσολόγος κοινωνιολόγος

---

[1] Βλ. Ι. Σταματάκου, Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής, Φωνητικός Νόμος 56, σελ. 78

[2] Ας μη λησμονείται πως πρώτα υπάρχει το συγκεκριμένο ουσιαστικό και από αυτό παράγεται το ρήμα ττου είναι έννοια αφηρημένη. Παράδειγμα: άλας, αλάτι > αλατίζω

[3] Ευμενίδες, 681-710 […] 734-743 […] 753-754

[4] Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα παλλάδια, δες Σουίδας λ. Διομήδειος ανάγκη
και Ελλ. Μυθ. Εκδ. Αθην. τ. 5 σσ. 138-14

[5] Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα παλλάδια, δες Σουίδας λ. Διομήδειος ανάγκη
και Ελλ. Μυθ. Εκδ. Αθην. τ. 5 σσ. 138-14

[6] Βλ. Ιωάννου. Δρ. Σταματάκου, Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης. Εκδ. «ΑΘΗΝΑΙΟΝ» Μαυρομιχάλη 16, Αθήναι

[7] Να σημειωθεί ττως στην Ήπειρο το «παίζω» έχει και την έννοια «εκσφενδονίζω»: Τού ‘παιξε μια πέτρα. Στην πρώτη σε αλφαβητική γραφή ελληνική επιγραφή το ρήμα «παίζω» σημαίνει χορεύω. Η επιγραφή: ΗΟΣΤΟΝΝΥΝΟΡΧΕΣΤΟΝΑΤΑΛΟΤΑΤΑΠΑΙ2ΕΙΤΟΤΟΔΕ-ΚΑΝΜΙΝ Είναι γραμμένη πάνω σε λήκυθο που βρέθηκε στο Δίπυλο, τη διπλή πόρτα της Αθήνας, κοντά στον Κεραμεικό. Το αγγείο εκθέτεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Η επιγραφή είναι από δεξιά προς τα αριστερά με κεφαλαία· η μικρογράμματη γραφή είναι εφεύρεση αλεξανδρινή (3ος αι. π.Χ.) και καθιερώθηκε γύρω στο 10 αι. μ.Χ. στο Βυζάντιο. Σε κανονική σημερινή αττική γραφή γράφεται: «Ός τών ννν όρχηστών άταλότατα παίζει, τούτωι δεκάν μιν» και σημαίνει: «Όποιος από τους τωρινούς ορχηστές (=χορευτές) ομορφότατα παίζει (=χορεύει), σ’ αυτόν να δοθεί αυτό.»

[8] Όμ. Ιλ. Ζ, 472-474