Ο ΘΕΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝ

1.  Η ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ

Γέννησις του Θεού Απόλλωνος.  Ο Απόλλων είναι τέκνο του Θεού Διός και της νύμφης Λητούς. Η παράδοσις αναφέρει ότι η Λητώ κυοφόρησε τα τέκνα της Άρτεμιν και Απόλλωνα εις τα Δίδημα (πόλη κειμένη πλησίων της Μιλήτου) και υπήρχε προφητεία ότι θα έτικτε τα δίδυμα τέκνα της εις τόπον ο οποίος δεν είχε ακόμη εκδηλωθεί εις το φως του Ηλίου και τοιούτος τόπος ήταν η Δήλος. Δια την Δήλον ελέγετο ότι προήλθε εκ της Αστερίας, αδελφής της Λητούς, η οποία προκειμένου να αποφύγει τον έρωτα του Διός κατέπεσε εις την θάλασσα και έγινε βράχος κάτω από την επιφάνεια της θαλάσσης. Όμως ο Ποσειδών την έφερε εις την επιφάνεια προκειμένου να δεχθεί την γέννηση των τέκνων του Διός (Αρτέμιδος και Απόλλωνος) και ο Ζευς την τοποθέτησε επί τεσσάρων κιόνων και την εστερέωσε δι’ αδαμαντίνων αλύσων.

Η πρώτη γεννηθείσα Άρτεμις ακολούθως εβοήθησε την μητέραν της Λητώ ίνα γεννήση τον Απόλλωνα δια τούτο εις τον Ορφι­κόν Ύμνον της Προθυραίας, αναφέρεται ως Ειλείθυια ενώ εις τον Ορφι­κόν Ύμνον της Αρτέμιδος αναφέρεται ως λοχεία (επιλόχειος – προστάτιδα των τοκετών). Επίσης η παράδοσις αναφέρει ότι ο Απόλλων εγεννήθη κάτωθι ενός δένδρου φοίνικος. Η λέξις φοίνιξ σημαίνει επίσης και το πορφυρούν χρώμα και αυτό συμβολίζει το πορφυρούν χρώμα δι’ ου βάφεται ο ουρανός προς ανατολάς προ της εμφανίσεως του ηλίου. Ωσαύτως ο νεαρός θεός, άμα τη γεννήσει του σχίζει τα σπάργανά του και ζητάει από την μητέρα του το τόξο και τα βέλη του, όπως ο ήλιος άμα τη εμφανίσει του εις τον ορίζοντα δια των ακτίνων του βάλει ακαταπαύστως προς την γην και την καταυγάζει δια του φωτός του.

Η κατάκτησις των Δελφών υπό του Απόλλωνος. Η πρώτη πράξις του Θεού Απόλλωνος ήτο η κατάκτησις των Δελφών αλλά προς τούτο έπρεπε να φονεύση τον κατέχοντα αυτούς Πύθωνα (ΣΗΜ Πύθων σημαίνει ο σηπόμενος . Τοξεύει και φονεύει τον Πύθωνα και ούτω κατακτά τους Δελφούς, τους οποίους όρισεν ως τόπον ιερόν και ως έδραν μυσταγωγικού σκηνώματος. Παραλείπομεν ενταύθα τας λεπτομερείας της θανατώσεως του Πύθωνος, αι οποίαι δεν έχουν ιδιαιτέραν σημασίαν. Περαιτέρω η παράδοσις αναφέρει ότι ο Απόλλων προκειμένου να εξαγνισθή δια τον φόνον του Πύθωνος, εξηναγκάσθη να υπηρετήση τον Άδμητο, βασιλέα των Φερρών εις την κοιλάδαν των Τεμπών, επί εννέα έτη. Ο μύθος της θανατώσεως του Πύθωνος απετέλεσεν εις Δελφούς την βάσιν της εορτής των Σεπτηρίων τελουμένη ανά εννεαετίαν.

Παραθετικά του Θεού Απόλλωνος Τα συνηθέστερα παραθετικά του Απόλλωνος είναι: Φοίβος Απόλλων από το όνομα της μάμμης του και συμβολίζει τον φωτεινόν τον λαμπρόν θεόν. Μουσαγέτης (ή Μουσηγέτης), ήτοι ηγέτης των εννέα Μουσών και συνεπώς ηγέτης της αρμονίας του παντός. Επίσης εθεωρείτο ως μουσικός, ποιητής, ευρετής της φόρμιγγος, της επτάχορδης κιθάρας και κάτοχος της λύρας την οποίαν ο θεός Ερμής είχεν κατασκευάσει και του την χάρησεν. Παιάν Άναξ ή Ιήιος Απόλλων, εκ της επικλητικής ιαχής «Ιή παι» δια της οποίας αι Παρνασσίδαι νύμφαι τον ενεθάρρυναν εις τον αγώνα του κατά του δράκοντα της Γης Πύθωνος. Ωσαύτως εν Δήλω και Λίνδω τον απεκάλουν Ούλιον Απόλλωνα, έχοντα ανάλογον σημασίαν μετά του Ιήιον Απόλλων όστις εθεωρείτο ως θεός της υγείας. Εκατηβόλος, Έκατος, Εκηβόλος και Εκάεργος, ως τον «μακράν βάλλοντα», αλλά και τον λάμποντα και συνεπώς τον εκ του μακρόθεν δρώντα.

2. ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ (ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ)

Στην ελληνική  μυστηριακή παράδοση ο Απόλλων συμβολίζει το νόμο του πνευματικού φωτός ενώ η δίδυμη αδελφή του Άρτεμις τον νόμο της πνευματικής αγνότητας.  Για να εκδηλωθεί σε μια ψυχική ατομικότητα το Πνευματικό Φως πρέπει προηγουμένως να εκδηλωθεί μέσα της ο νόμος της πνευματικής αγνότητας. Αυτή την έννοια η ιερή παράδοση την εμφανίζει με την γέννηση της Αρτέμιδος πρώτης και ακολούθως επιβοηθεί στην γέννηση του διδύμου αδελφού της Απόλλωνος

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

Ο Απόλλωνας είναι Μέγας θεός του Ελληνικού Πανθέου (Απλών στη θεσσαλική διάλεκτο), με γύρω στις 350 επικλήσεις, προσωνύμια και τοπικές λατρείες του, θεραπευτής, μάντης και ηλιακός («Φοίβος»). Πιθανότατα να αποτέλεσε έμπνευση για το θεό Απλού στην ετρουσκική μυθολογία. Γεννήθηκε από το θεό Δία (που στις επικλήσεις του αίθριος, ανέφελος, υψινεφής, αλληγορείται σε αέρα και ουρανό) και τη θεομητρική θεότητα Λητώ (που αλληγορείται στο αστροφώτιστο νυκτερινό στερέωμα). Η επίκλησή του «Δήλιος» σημαίνει φυσικά όχι μόνον τον γεννηθέντα στη νήσο Δήλο, αλλά και τον Θεό που κάνει δήλα και ορατά τα πάντα, αλλά και τα πάντα ορά («πανδερκές έχων φαεσίμβροτον όμμα» σύμφωνα με τον 34ο Ορφικό Ύμνο, δηλαδή ως ο θεός που η ματιά του φωτίζει τους θνητούς και παρατηρεί τα πάντα). Από τη δοξασία ότι αιτία όλων των γινομένων είναι ο Ήλιος, του οποίου το φως εισχωρεί στις κρυμμένες αιτίες, ο (σύμφωνα με τους μαγικούς παπύρους της συλλογής Papyri Graecae Magicae) «τηλεσκόπος και κοίρανος κόσμου» θεός Φοίβος Απόλλων σχετίζεται στενά με τις λειτουργίες της λεγόμενης Ειμαρμένης και των Μοιρών, ως Θεός μαντευτής (Αγνόμαντις, Αληθής, Δαφναίος, Μαντικός, Μοιραγέτης, Λοξίας, Προόψιος, Τριποδιλάλος). Η μαντική ιδιότητα του Απόλλωνα εξηγείται και από το γεγονός ότι η μουσικοπαραγωγός ιδιότητά του, όπως θα δούμε παρακάτω, του επιτρέπει πλήρη διαύγεια όρασης στα διάφορα σημεία της χρονικής κίνησης, της οποίας χρονικής κίνησης στυλοβάτης και γεννήτωρ είναι ο Ρυθμός, ένα τμήμα του τρισυπόστατου (Ρυθμός, Μελωδία, Αρμονία) που ορίζει τη Μουσική.

Ο θεός Απόλλων σχετιζόταν με τη Νεότητα και το Κάλλος (επειδή ως Ήλιος ξεπροβάλλει αιωνίως νέος την κάθε αυγή και στη συνέχεια με το φως του καταδεικνύει όλα τα επί γης ωραία και «θαυμαστά». Σχετικές επικλήσεις του οι Κουροτρόφος, Ολβιουργός, Τελειότατος, Φάνης, Χαροποιός), με την Ιατρική και τη Θεραπευτική (επειδή το ηλιακό φως χαρίζει υγεία, απολυμαίνει, και επίσης αυξάνει τα υγιεινά και θεραπευτικά φυτά. Σχετικές επικλήσεις του οι Παίων, Αλεξίκακος, Ηπιόχειρ, Ιατρός), με τη Μουσική (επειδή ό,τι φωτίζεται δονείται ως τμήμα της Συμπαντικής Μουσικής) και την κάθε είδους εικαστική δημιουργία (κύριος των Μουσών, Θεός Μουσαγέτης ή Μουσηγέτης. Σχετικές επικλήσεις του οι Μουσικός, Κιθαρωδός, Μουσαγέτης). Ιερά φυτά του η δάφνη, ο ηλίανθος, η άρκευθος, η μυρίκη, το ηλιοτρόπιο και ο υάκινθος. Η Δάφνη είναι η νύμφη κόρη του ποταμού Πηνειού, που αγάπησε ο μεγάλος Έλληνας θεός όμως χωρίς μεγάλη επιτυχία. Έτσι μετά από θερμή επίκλησή της στη Γαία μεταμορφώθηκε στο ομώνυμο φυτό. Ο Απόλλων παρά του ότι δε βρήκε ανταπόκριση στο ερωτικό του κάλεσμα στη Δάφνη την τίμησε κάνοντάς την το γνωστότερο ιερό του φυτό. Ο Υάκινθος αποτελεί επίσης ένα αγαπημένο πρόσωπο για το θεό του Ήλιου. Ο Απόλλων ερωτεύτηκε τον πρίγκηπα της Σπάρτης, αλλά επίσης και ο θεός του δυτικού ανέμου, ο Ζέφυρος. Έτσι ενώ οι δύο εραστές, Απόλλων και Υάκινθος έπαιζαν με ένα χρυσό δίσκο, ο Ζέφυρος φύσηξε και χτύπησε θανατηφόρα τον πανέμορφο νέο. Τότε ο Απόλλων από το αίμα του ερωμένου του έφτιαξε το Ιερό του φυτό. Ιερά σύμβολά του ο Τρίπους, η Κιθάρα και το τόξο ή βέλος. Ιερά ζώα ο λύκος, το γεράκι, ο κύκνος, το κοράκι, ο πετεινός, ο τζίτζικας, το δελφίνι και το κριάρι. Ιερό λατρευτικό χρώμα του το Χρυσό. Όπως και στη Θεά Αθηνά, ιερός αριθμός του είναι το Επτά (δηλαδή ο αριθμός της πληρότητας, του πνεύματος και του μακροκόσμου). Άλλες γνωστότερες επικλήσεις του οι Αγραίος, Αγρέτης, Άκτιος, Αμυκλαίος, Γεννήτωρ, Δειραδιώτης, Διονυσοδότης, Εναγώνιος, Επάκυιος, Ήλιος, Κάρνειος, Κιθαρωδός, Κουροτρόφος, Νόμιος, Ογκαίος, Ογκεάτας, Πτώος, Πύθιος, Σπόνδιος, Τμώος,Τυρίτης, Υπερβόρειος κ.ά.

Τοπικές ονομασίες: Στην αρχαία Κρήτη ο θεός Απόλλων ονομάζονταν Ταρραίος Απόλλων μετά την επικράτηση των Δωριέων από το όνομα της αρχαίας πόλης Τάρρα, όπου και είχε καταστεί το μεγαλύτερο κέντρο λατρείας του στο νησί. Κατά τους δωρικούς μύθους, στην Κρήτη ο Απόλλωνας ζήτησε εξιλαστήριο καθαρμό για το φόνο του δράκοντα Πύθωνα στους Δελφούς, τον οποίο και έτυχε στην πόλη Τάρρα, στην οικία του ιερέα Καρμάνορα. Από την πόλη αυτή αναπτύχθηκε η λατρεία του θεού ως Ταρραίος Απόλλων σ΄ όλη την Κρήτη που λατρεύονταν μαζί με την αδελφή του Αρτέμιδα (Βριτομάρτιος) προς τιμή των οποίων ιδρύθηκαν μεγάλοι ναοί.

ΠΗΓΗ http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%BB%CF%89%CE%BD