ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΑ

Το τι είναι γνώση είναι ένα ζητούμενο στη φιλοσοφία και μάλιστα στη Γνωσιολογία, τον βασικό αυτόν φιλοσοφικό κλάδο. Στη Γνωσιολογία όμως δεν υπάρχει μία, αλλά πολλές γνωσιολογικές θεωρίες και η καθεμιά δίνει τη δική της απάντηση για το τι είναι γνώση.

Η ΓΝΩΣΗ είναι δύναμη και μάλιστα η μεγαλύτερη μέσα στο Σύμπαν. Αλλά για ποία γνώση μιλάμε; Μιλάμε για την γνώση της αλήθειας.

Κατά την αισθησιοκρατία και τη θεωρία της αντανάκλασης, ΓΝΩΣΗ είναι η πιστή απεικόνιση της πραγματικότητας στον εγκέφαλο μας. Κατά τον ορθολογισμό και άλλες θεωρίες γνώση είναι ο σχηματισμός μιας λογικής εικόνας για τον κόσμο, μιας εικόνας που την κάνουν δυνατή θεμελιακές έννοιες της νόησης μας. Κατά τον ορθολογισμό (και μάλιστα του Χέγκελ) οι νόμοι της νόησης είναι και νόμοι της πραγματικότητας, υπάρχει σύμπτωση νόησης και πραγματικότητας. Κατά τον Καντ δεν είναι δυνατό να γίνεται λόγος για συμφωνία ανάμεσα στη νόηση και τα πράγματα. Η γνώση γι’ αυτόν είναι μια λογική εικόνα που κατασκευάζει η νόηση μας με τις κατηγορίες της, μια λογική εικόνα που δεν συμπίπτει με την αντικειμενική πραγματικότητα.

Κατά τον πραγματισμό γνώση είναι μια χρήσιμη πληροφορία, ενώ κατά τον πλασματισμό του Βάιχιγκερ η γνώση είναι ένα σκόπιμο ψέμα που μας διευκολύνει στη ζωή και δεν έχει καμιά σχέση με την αλήθεια ή τη βαθύτερη γνώση της πραγματικότητας.

Γνώση είναι μια σύλληψη του ανθρώπινου πνεύματος, που έχει προσανατολιστική αξία και βοηθά τον άνθρωπο να δαμάζει και να οργανώνει τη ζωή του.

Μέσα στη γνώση κατά τον Βάιχιγκερ δεν υπάρχει ενότητα και συνέπεια, γιατί η μια «γνώση» συγκρούεται συνήθως με τις άλλες και όλες μαζί συγκρούονται και αντιφάσκουν με την ίδια την πραγματικότητα. Η ανθρωπότητα ζει μέσα σε ένα ψέμα, σε ένα σύνολο από ψέματα που υπάρχουν όχι μόνο στις θρησκείες και τις φιλοσοφίες αλλά και στην επιστήμη. Όλα αυτά τα ψέματα διατηρούνται, γιατί βοηθούν τους ανθρώπους να αντιμετωπίζουν τη ζωή σαν πρακτικό φαινόμενο.

Για τη συμβατικότητα της γνώσης έκαναν λόγο, από άλλη σκοπιά, ο Πουανκαρέ και ο Ντίγκλερ. Κατ’ αυτούς οι επιστήμες δίνουν μια απλοποιημένη εικόνα της πραγματικότητας και όχι την πραγματική της εικόνα.

Αμφιβολία για τη γνώση εξέφρασαν επίσης οι Σκεπτικοί. Αυτοί θεώρησαν αδύνατη την απόκτηση οποιασδήποτε γνώσης. Στη θέση της βέβαιης γνώσης έβαζαν την πιθανότητα ή την ευλογοφάνεια. Την ενότητα της γνώσης αρνήθηκαν οι οπαδοί του σχετικισμού και του υποκειμενισμού. Για τους πρώτους η γνώση δεν έχει γενικό κύρος, ισχύει για μια ορισμένη εποχή ή για ορισμένους λαούς, τάξεις, ομάδες κλπ., ενώ για τους υποκειμενιστές υπάρχουν τόσες «γνώσεις» όσα και άτομα.

Η επιστήμη δεν αμφιβάλλει για το κύρος της γνώσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι δογματική, αλλά διαπιστώνει ότι οι προτάσεις της είναι επαληθεύσιμες. Διαπιστώνει επίσης η επιστήμη ότι η γνώση είναι προοδευτική (και όχι οριστική και τελειωτική) και ότι προχωρεί μέσα από δοκιμαστικές θεωρίες και ερμηνείες που αντικαθίστανται από άλλες πιο ικανοποιητικές, που ερμηνεύουν καλύτερα μια σειρά φαινομένων. Τα πορίσματα των φυσικών επιστημών αξιοποιούνται τέλος σε τεχνικές εφαρμογές, γεγονός που επιβεβαιώνει απόλυτα την ορθότητα τους.

Σε κάθε εποχή υπάρχουν αναμφίβολα και «νομιζόμενες» γνώσεις, γνώσεις που αποδεικνύονται αργότερα πλάνες. Η γνώση είναι συναρτημένη με την εξελικτικότητα, όπως και κάθε τομέας του πολιτισμού. Πίσω από τη γνώση βρίσκεται η ανθρώπινη προσπάθεια, η διανοητική εργασία και προσπάθεια που πραγματοποιεί βαθμιαίες κατακτήσεις, που προχωρεί με μικρά βήματα, χωρίς να κάνει άλματα. Ούτε μίλησε κανείς ποτέ για παντογνωσία. Αυτά που γνωρίζει ο άνθρωπος είναι πολύ λίγα σε σχέση με αυτά που αγνοεί. Γι’ αυτό η παντογνωσία αποδόθηκε στο θεό. Ωστόσο η θεϊκή γνώση μας είναι άγνωστη και είναι καθαρή απάτη το να παρουσιάζεται ένα θρησκευτικό σύστημα σαν θεϊκή αποκάλυψη, τη στιγμή μάλιστα που υπάρχουν πολλές τέτοιες «αποκαλύψεις», οι οποίες συγκρούονται μεταξύ τους.

Η γνώση χαρακτηρίστηκε από ορισμένους σαν λυτρωτική δύναμη, σαν πληροφορία ή διαπίστωση που μας απαλλάσσει από θρησκευτικές προλήψεις, που και δεν έχουν κάποιο στοιχείο λογικότητας και βασανίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη. Άλλοι φοβήθηκαν τη γνώση, μίλησαν για «τραγική γνώση» και προτίμησαν την άγνοια. Αυτό αφορά ένα ιδιαίτερο είδος γνώσης ή την αυτογνωσία του ανθρώπου, που σε ορισμένες περιπτώσεις έχει δυσάρεστα επακόλουθα. Τέλος άλλοι χαρακτήρισαν τη γνώση σαν πραγματική δύναμη, γιατί βοήθησε την ανθρωπότητα να κυριαρχήσει πάνω στη φύση. Ωστόσο αποδείχτηκε στον αιώνα μας ότι η κυριαρχία αυτή της φύσης είναι εκβιασμός της φύσης, διατάραξη της ισορροπίας της, μόλυνση και καταστροφή της. Σκέφτεται κανείς ότι η γνώση είναι κάτι το βλαβερό. Ωστόσο δεν μπορεί κανείς να βάλει τέρμα στην ανθρώπινη περιέργεια και στη γνωστική προσπάθεια, στην έρευνα. Ο ανθρώπινος νους θα προχωρεί, έστω κι αν αυτό θα έχει τελικά καταστροφικές συνέπειες για την ανθρωπότητα. Αυτό βέβαια δεν συνιστά κάποια ιστορική νομοτέλεια, αλλά είναι μια μοιραία εξέλιξη του ανθρώπινου γένους και του πλανήτη τον οποίο κατοικεί, μια εξέλιξη που ούτε ο άνθρωπος προέβλεψε ούτε φυσικά κάποιος θεός προδιέγραψε. Δεν μπορεί να αποφύγει κανείς τις σκέψεις αυτές, όταν μιλά για τη γνώση. Η γνώση πρέπει να θεωρείται και κάτω από το πρίσμα των αποτελεσμάτων της.

ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΑ  (ή ΓΝΩΣΙΟΘΕΩΡΙΑ), είναι κατεύθυνση ή κλάδος μέσα στη φιλοσοφία, που ασχολείται με το φαινόμενο της γνώσης. Η Γνωσιολογία εξετάζει συγκεκριμένα τα προβλήματα τα σχετικά με την ουσία της γνώσης, των παραγόντων σχηματισμού της, του κύρους και των ορίων της.

Η Γνωσιολογία δεν προσφέρει ενιαίες λύσεις για τα πιο πάνω προβλήματα. Η Γνωσιολογία είναι ο χώρος των θεωριών, των πιο διαφορετικών ή και αντίθετων θεωριών. Όλες αυτές οι θεωρίες εξετάζονται κριτικά και συγκριτικά μέσα σε μια Γνωσιολογία, χωρίς όμως μια τέτοια συνεξέταση να οδηγεί στον υπερκερασμό των αντιθέσεων ή στην ανακάλυψη μιας ενιαίας θεωρίας που συγκερνά τις γνωσιολογικές αντιπαραθέσεις. Το πολύ-πολύ ένας γνωσιολόγος να δείξει την προτίμηση ή τη συμπάθεια του για μια ορισμένη άποψη. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η Γνωσιολογία διερευνά το φαινόμενο της γνώσης απ’ όλες τις πλευρές, τη στιγμή που η επιστήμη θεωρεί την έννοια της γνώσης απλή και αυτονόητη, δηλ. σαν έννοια που δεν χρειάζεται καμιά ανάλυση.

Η Γνωσιολογία δεν είναι ιστορικά ο πρώτος κλάδος της φιλοσοφίας, όπως θεωρείται σήμερα. Οι επιστήμονες επιδίδονταν στις έρευνες τους και έφταναν σε επιστημονικές γνώσεις χωρίς τη βοήθεια κάποιας γνωσιολογίας. Ακόμη και οι φιλόσοφοι δεν ξεκινούσαν από μια προδιαμορφωμένη Γνωσιολογία, δεν θεωρούσαν απαραίτητο να διαφωτίσουν το πρόβλημα της γνώσης, προτού προχωρήσουν στη διατύπωση μιας κοσμοθεωρίας. Ορισμένοι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι διατύπωσαν γνωσιολογικές θέσεις, όχι συστηματικά, αλλά όσο έκριναν απαραίτητο, για να προχωρήσουν στη συγκρότηση των συστημάτων τους.

Με το γνωσιολογικό πρόβλημα ασχολήθηκαν πιο συστηματικά οι φιλόσοφοί του αγγλικού διαφωτισμού (Μπέικον, Χομπς, Λοκ, Μπέρκλεϋ, Χιούμ) και ο Γερμανός φιλόσοφος Καντ. Αργότερα οι νεοκαντιανοί της σχολής του Μαρβούργου θεώρησαν τη Γνωσιολογία ως τον πιο βασικό κλάδο της φιλοσοφίας.

Η Γνωσιολογία από τους οπαδούς της συστηματικής φιλοσοφίας αναγνωρίστηκε ως ο πρώτος και πιο βασικός κλάδος της Φιλοσοφίας για το λόγο ότι προσπαθεί να διαφωτίσει το πρόβλημα της γνώσης, αλλά και γιατί ξεκαθαρίζει βασικές μεθοδολογικές έννοιες, που είναι σε χρήση και στη Φιλοσοφία και στην επιστήμη. Τέτοιες έννοιες είναι: επαγωγική και παραγωγική μέθοδος, απόδειξη, αλήθεια κ.λπ. Με τις έννοιες αυτές ασχολείται και η Λογική. Η τελευταία όμως συγκεντρώνει την προσοχή της στους κανόνες που διέπουν την εξωτερική ορθότητα της σκέψη: είναι μια τυπική επιστήμη. Από μερικούς η τυπική Λογική εντάχθηκαν στη Γνωσιολογία. Άλλοι πάλι έδωσαν στη Γνωσιολογία το όνομα «Λογική», στο οποίο έδωσαν ένα ευρύτερο περιεχόμενο. Στην τελευταία περίπτωση η Λογική περιλαμβάνει και τη Γνωσιολογία και την τυπική Λογική. Γενικά όμως η Γνωσιολογία διακρίνεται από την τυπική Λογική. Τέλος στη Γνωσιολογία εντάσσεται και η Επιστημολογία, η οποία προχωρεί σε μια συγκριτική θεώρηση των επιστημών, τις ταξινομεί κα ερευνά τις σχέσεις τους, τις κοινές μεθόδους τους, τις αλληλεπίδρασε, τους κ.λπ. Συνήθως η Γνωσιολογία τελειώνει με την Επιστημολογία. Η τελευταία όμως εμφανίζεται και σαν ανεξάρτητος κλάδος.

Δεν έλειψαν και οι αμφισβητίες της Γνωσιολογίας. Ο Χέγκελ διατυπωσε την άποψη ότι η Γνωσιολογία πρέπει να επανεξετάζει συνεχώς τι. αρχές της, αφού τις θεωρεί τόσο θεμελιακές για κάθε πιο πέρα γνώση κα έρευνα. Αυτό σημαίνει ότι η Γνωσιολογία ποτέ δεν μπορεί να είναι σίγουρη για την ορθότητα και το κύρος των αρχών της, ποτέ δεν μπορεί γίνει επιστήμη. Άλλοι κρίνουν περιττή τη Γνωσιολογία (οι οπαδοί το ενορατισμού, οι υπαρξιακοί φιλόσοφοι κά.). Παρατηρήθηκε ότι τα μέγαλα φιλοσοφικά συστήματα αγνόησαν ή παραμέρισαν τη Γνωσιολογία, Γνωσιολογία όμως ήταν εκείνη που προσγείωσε τους μεταφυσικούς φιλοσόφους και έδειξε ότι η γνώση μας έχει ορισμένα όρια και ότι αυτό, που βρίσκεται πέρα από την εμπειρία δεν μπορεί να γίνει αντικείμενα γνώσης. Η Γνωσιολογία ή τουλάχιστον ορισμένες γνωσιολογικές θεωρίες έθεσαν τέρμα στις αυθαιρεσίες της Μεταφυσικής. Η Γνωσιολογία μάς απάλλαξε από φαντασιώσεις και αυταπάτες και μας οδήγησε σ γνωσιολογική αυτογνωσία. Μας έδειξε τι μπορούμε να γνωρίσουμε, μπορεί να γίνει αντικείμενο γνώσης, και διέστειλε τη γνώση από την πίστη, που είναι απαίτηση της καρδιάς και του συναισθήματος και όχι τγ. νόησης. Η Γνωσιολογία κρίνει επίσης και τις συλλήψεις της νόηση; γιατί δεν είναι δυνατό κάθε θεωρητική και νοητική σύλληψη να είναι ορθή ή να ανταποκρίνεται σε κάτι πραγματικό. Η Γνωσιολογία είναι πιο κριτικός κλάδος της φιλοσοφίας, για να μην πούμε ότι κάθε κριτική μεταβάλλεται αυτόματα σε Γνωσιολογία. Οπωσδήποτε όμως κάθε κριτική φιλοσοφία είναι πρώτα και κύρια Γνωσιολογία.

ΛΥΚΟΦΡΩΝ (Σ. ΤΑΚΑΣ)

Ο ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ (ΝΑΓΟΥ)

Ο  ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ (ομιλία Σπ. Κ. Νάγου την 9ην Μαΐου 1905)

Λαμβάνω τον λόγον να ομιλήσω σήμερον περί του θείου της Φύσεως μύστου Πυθαγόρου, διότι η ημέρα αυτή ενέχει σπουδαιοτάτην σημασίαν και το καθήκον μου προς τον υπέρτατον μύστην όπως εκπληρούται. Αυτός, ο οποίος υπήρξεν βαθύς γνώστης της Φύσεως, ο οποίος επεσκόπησε τας θείας λειτουργίας του Σύμπαντος, δυσμενώς ήθελε με ακούσει περί αυτού ομιλούντα εις ημέραν κατά την οποίαν δεν θα ετελείτο μυσταγωγία θεών οι οποίοι κυριαρχούν εις την Γην ως Βασιλείς, των οποίων αι επιρροαί κανονίζουν τας μορφάς της. Δυσμενώς ήθελε με ακούσει εάν ωμίλουν εις ημέραν κατά την οποίαν η επιρροή της δεν θα είχεν διπλήν σημασίαν και διττήν επί των ανθρώπων επιρροήν και δεν θα με ανεγνώριζεν ως ακολουθούντα τα θεία του ιδεώδη και τας αληθείας του, αι οποίαι όταν επικρατήσουν εις τον κόσμον θα βασιλεύσει πλήρης γαλήνη και αι ψυχαί της Γης θα φέρουν διάδημα πλαισιούμενον από αίγλην και καταύγαζαν Φως. Δια τούτο ομιλώ κατά την ημέραν αυτήν κατά την οποίαν το θείον του απείρου Κάλλος παραδίδει τας θείας του επιρροάς προς το θείον Φως το οποίον υπαγορεύει, όχι μόνον τας αρμονίας του Κόσμου αλλά και πρωτεύει εις την συντέλεσιν της ανθρωπινής μορφής, κληροδοτόν εις τας ψυχάς το μέσον της εκ του σκότους σωτηρίας των. Ο Ουρανός ενέχει εν αυτώ ως ιθύντορας των δυνάμεων του δώδεκα Βασιλείς. Οι Βασιλείς αυτοί είναι οι διευθετούντες τας επιρροάς του προς την Γην εκ των οποίων η μορφή της λαμβάνει την τοιαύτην αίγλην και αναπτύσσει την εξέχουσαν εις την ανθρωπίνην μορφήν ψυχήν της κατά μείζονα λόγον των ψυχών των άλλων μορφών της. Εις τους θείους αυτούς Βασιλείς κατανέμονται αι επιρροαί του Ουρανού, δηλαδή ο Ουρανός παραδίδει τας δυνάμεις του και έκαστος εξ αυτών κυριαρχεί επί της Γης το δωδέκατον του έτους. Κατά την ημέραν λοιπόν αυτήν τερματίζεται η κυριαρχία της Βασιλίδος του Κάλλους και διαδέχεται αυτήν ο Βασιλεύς του Φωτός. Κατά την ημέραν αυτήν υπογράφεται η συνθήκη της παραδόσεως και παραλαβής των επί της Γης επιρροών παρισταμένων και κυριαρχούντων σήμερον αμφοτέρων.

Η παραδίδουσα την επιρροήν του Κάλλους εκ του οποίου εξεπορεύθη εν τη Γη το θείον Άρωμα το οποίον έψαυσε όλων μας τας αισθήσεις είναι η μεγάλη θεά Αφροδίτη. Είναι η μεταδόσασα το μέσον της διαιωνίσεως του εσωτερικού Λόγου της Φύσεως εις την ανθρωπίνην μορφήν, εις την οποίαν τελείται ιεροτελεστία της ψυχής της ανθρωπότητας προς την μορφήν της, δια της οποίας η ψυχή λαμβάνει την δύναμιν της νοήσεως γευομένη τον ηδύν καρπόν τον οποίον παρεσκεύασε η μεγάλη θεά και ούτω σώζεται η ψυχή ερχόμενη εις το Φως εγκαταλείπουσα το έρεβος. Ω θεία μυσταγωγία πάντων των μυστηρίων. Επέτρεψαν εις εμέ να είπω προς την θνητήν ανθρωπότητα εις ένδειξιν λατρείας μου προς το Κάλλος δύο λέξεις, όπως ενωτισθεί του θείου νάματος και σωθεί εκ της φθοράς, την οποίαν αυτή δι’ εαυτήν παρασκευάζει, ακολουθούσα τας εμπνεύσεις του σκότους. Παραλαμβάνει λοιπόν ο θεός Απόλλων, όχι ο θεός του εξωτερικού του Ηλίου φωτός, αλλά του θείου του εσωτάτου του Ηλίου Λόγου ο οποίος μεταδοθείς εις την ανθρωπίνην μορφήν δια του ανθρωπίνου κάλλους το οποίον παρεσκεύασε η θεά Αφροδίτη, την μετέβαλε εις θείαν Μούσαν εκ της οποίας αντλούμεν ό,τι μεταδίδομεν προς σας. Πάσα της Φύσεως ψυχή όταν λατρεύει την δικαιοσύνη και ενασμενίζεται προς τας θείας επιρροάς και εκδηλούται εις αυτήν η θεία λατρεία καθίσταται Μούσα, δηλαδή αιωνία εμπνευσμένη Γαλήνη. Ενωτίσου εις το Φως αυτό ανθρωπίνη ψυχή, εάν θέλεις να καταστείς θεία Γαλήνη. Ποίος λοιπόν είναι ο θείος σοφός περί του οποίου θέλομεν να ομιλήσωμεν σήμερον συνδυάζοντες την ύπαρξίν του εις την Γην προς τας θείας του Ουρανού επιρροάς; Είναι ο γεννηθείς κατ’ αυτήν την ημέραν και τον οποίον περιέβαλαν αμφότεροι αι θείαι επιρροαί τας οποίας ελάτρευσεν, το δε φως των στέφανον παρεσκεύασεν και περιέβαλεν την θείαν του μορφήν, χρυσαί δε ακτίνες του Ηλίου και ευώδης χυμός του θείου Κάλλους ψαύσας ολόκληρον την υπόστασίν του της μετέδωσε θείον Φως και θείον Κάλλος. Εκαλλύνθη η μορφή του θείου σοφού, εφωτίσθη το πνεύμα του και διείδεν τας λειτουργίας και μυσταγωγίας της Φύσεως και είπεν «Ω θεία αρμονία! το παν εις Σε αποτελεί μορφήν και πάσα μορφή το κάλλος σου περιβεβλημένη Αινεί την θείαν υπόστασίν σου! θεία αρμονία, ο υπαγορεύσας εις σε το Κάλλος, είναι ο κατέχων τα σκήπτρα του θείου Απείρου Μέγας Ζευς, του οποίου ο γόνος εξεδηλώθη εις εστίας απείρου φωτός εν τη Φύσει, εις τον οποίον υπολανθάνει το σπέρμα της θεοποιήσεως πασών των υπό Σου συντελουμένων μορφών. Το Παν, θείαν αρμονίαν, εκρέει εκ της αρχής της συστάσεως των μορφών της Φύσεως την οποίαν κατέχει ο μέγας Ζευς και παράγει τας θείας προσωπικότητας, αι οποίοι καταλαμβάνουσαι τας δυνάμεις καθίστανται Βασιλείς αυτών και η πτωχή μας Γη δεχόμενη τας θείας επιρροάς των μεταβάλλεται εις μορφάς και συνειδήσεις, θείον Άπειρον, υπήρξες Μονάς εις την οποίαν το Πάν συνεσπειρούτο, αλλά παραγωγός Μονάς. Παρήγαγες πάσας τας αλλάς Μονάδας και οι άπειροι εκ Μονάδων αριθμοί σου αποτελούν την αρμονίαν σου. Δεν είσαι θείον Άπειρον ή αριθμός, διότι ούτω καθίσταται νοητόν εις πάσαν εις την Φύσιν Μονάδα η οποία διακρίνεται των άλλων ως έχουσα ιδίαν μορφήν. Σκοπός σου θείον Άπειρον είναι η υπαρξίς σου κατά μονάδας. Τούτων απώτερος σκοπός η θεία γαλήνη και η συγκέντρωσις εις εκάστην της αισθητικής αντιλήψεως πασών των θείων σου ενεργειών, θείον Άπειρον, Σε Αισθάνομαι, διότι εντός μου Σε φέρω. Είμαι ως ήσο αρχικώς Μονάς. Είμαι και εγώ ως Συ Άπειρον και όταν εις εμέ συντελεσθεί ως εις Σε συνετελέσθη, αρμονία, τότε, ώ θεία του Απείρου έκφρασις, η υπόστασίς μου θα καταστεί δεσπόζουσα θέλησις ως του Μεγάλου Διός και θα αναθέσεις εις την θέλησίν μου την επίβλεψιν της θεία Σου αρμονίας, θα με δεχθείς ως δεσπόζούσαν και κυριαρχούσαν δύναμιν επί της θείας εν θεία Φύσει εκφράσεως Σου. Ω αδύνατοι την ψυχήν και τον νουν άνθρωποι! Σείς, οι οποίοι νομίζεται εαυτούς θείους την γνώσιν, περιγράψατε δι’ ολίγων την ύπαρξιν και τον σκοπόν του Απείρου, ως περιέγραψεν αυτόν ο θείος σοφός δια να εννοήσετε τίνες είσθε. Ω άνθρωποι θνητοί! Ακροασθείτε τον θείον σοφόν εις ό,τι κατωτέρω θα είπω και αν είσθε αληθώς ως προείπον και σεις Μονάδες ενέχουσι εντός των το θείον Άπειρον και αισθανόμεναι αυτό, ακολουθήσατε την οδόν την οποίαν εκείνος εχάραξε.

Έργον μου έλεγεν, είναι όχι να βαδίσω επί εκείνων των, γραμμών επί των οποίων οι θείοι μύσται εχάραξαν εις τα τελούμενα μεγάλα μυστήρια. Εις αυτά τελούνται θείαι τελεταί αι οποίοι γεραίρουν τας ενεργείας της Φύσεως και αποκαθιστούν τους μυουμένους εις την θείαν γνώσιν. Βεβαίως αυτό είναι θείον έργον. Έργον μου είναι να συντρέξω εις την παραγωγήν αρμονίας εις την κοινωνίαν των ανθρώπων, διότι όταν δεν επικρατεί αρμονία η ανθρωπότης ευρίσκεται εκτός σκοπού. Το Άπειρον αποτελείται από πληθύν ατομικοτήτων. Τα άτομα αυτά είναι αι μορφαί του Απείρου αι συντελούσαι εις την αρμονίαν του.

Η συντέλεσις της αρμονίας είναι καθολικός σκοπός των ατομικοτήτων. Ο σκοπός αυτός είναι η επίτευξις εις εκάστη ατομικότητα ιδίας μορφής. Μη δε της αρμονίας επιτυγχανομένης το Άπειρον δεν επιτυγχάνει τον σκοπόν του. Αι μορφαί του απόλλυνται. Απολλυμένων δε των μορφών του Απείρου, τούτο επανέρχεται εις τα ίδια. Η εις τα ίδια επαναφορά του Απείρου θα ήτο συντέλεσις της καταστροφής του, αλλά αυτό δεν συντελείται εις το Άπειρον. Δεν συντελείται, διότι εκάστη μορφή αυτού βαίνει κατά προδιαγραφέντα νόμον και η επαναφορά της εις τα ίδια ουδέποτε συντελείται. Το Άπειρον εν τω συνόλω του διευθετείται υπό επιστατού τινός νόμου ο οποίος αφού πρότερον συντελέσει την αρμονίαν και μεταβάλει την αποτελούσαν αυτό ούσίαν εις ειδικός μορφάς, τας εξαναγκάζει να ακολουθούν ωρισμένην κυκλικήν τροχιάν. Όθεν το παν βαίνει κατά κύκλον, αλλά το πέρας του κύκλου ουδέποτε καταλήγει εις την αφετηρίαν του. Η κατάληξις επί του αυτού σημείου της αφετηρίας θα εσήμαινε διάσπασιν της αρμονίας και καταστροήν του Απείρου. Η εν αυτώ κίνησις θα έχανε την τροχιάν της και αι μορφαί θα περιεπλανώντο επί των μορφών και συγκρούσεις και καταστροφαί θα ετελούντο. Πασά μορφή του Απείρου βαίνει προς το άπειρον αυτής, η δε ταχύτης της καθίσταται αισθητή εις τας αντιλήψεις των ανθρώπων μετά πάροδον αιώνων. Αι μορφαί αι οποίαι αποτελούν το σύστημα το οποίον διευθετεί η εστία του Ηλιακού φωτός δια της επ’ αυτών επιρροής του, ποιούν την τροχιάν τους κατά κύκλον ανάλογον, εκάστη καί όλαι ομού συντρέχουν να βαίνει ολόκληρον το Ηλιακόν σύστημα εκφεύγον της αισθητής εις ημάς τροχιάς εισερχόμενον εις ετέραν, την οποίαν θα διακρίνωμεν παρατηρούντες επισταμένως μετά πάροδον αιώνων τινών. Αι εις το Άπειρον κινήσεις των μορφών του Ηλιακού μας συστήματος το σώζουν της καταστροφής και αι μορφαί μεταβάλλονται αποτελούσαι τελειότερος τοιαύτας.  Ουδεμία μεταβολή επί των μορφών θα επετυγχάνετο άνευ αυτής της κινήσεως. Το Φως θα έχανε το λόγον της υπάρξεως του και πλήρες σκότος θα περιέβαλε ό,τι βλέπωμε σήμερα υπό μορφήν απείρου κάλλους. Αλλά ενώ το Άπειρον δεν διαφεύγει της διευθετήσεως του εσωτάτου αυτού νόμου και αι μορφαί του επιτελούν τους αναμορφωτικούς των κύκλους, διαφεύγει την επιρροή του η συνείδησις η υπό μορφήν πνεύματος εκδηλωθείσα.

Ο θείος νόμος καταμερίζεται εις τας συνειδήσεις και εκάστη αυτών αφ’ εαυτής ορμώμενη, ποιείται κινήσεις, λαμβάνουσα λόγον υπάρξεως αφ’ εαυτής και δύναμιν συντηρήσεως από την άπειρον πηγήν του καθολικού νόμου δια συστήματος οργανικού, εις την παραγωγήν του οποίου συντρέχει. Αι ούτω συντελούμεναι πνευματικοί μορφαί αποτελούν ίδιον σκοπόν, τον σκοπόν τον οποίον αναφέραμε. Η επίτευξις αυτού του σκοπού επιτυγχάνεται δι’ αρμονίας των πνευματικών σκοπών και δι’ αρμονίας αυτών προς πάσας τας μορφάς της εχούσης ανεκδήλωτον πνευματικήν μορφήν Φύσεως. Στενότατη αλληλεγγύη των πνευματικών προς τας φυσικός μορφάς πρέπει να τελείται. Αι φυσικοί μορφαί μεταδίδουν την δύναμίν τους εις τας πνευματικός μορφάς και συντρέχουν τας τελευταίας να εκδηλώνουν ό,τι ακόμη δεν έχουν εκδηλώσει. Τα υπό των πνευματικών μορφών εκδηλούμενα δια της επιρροής των φυσικών μορφών είναι νόησις και αίσθησις των τελουμένων λειτουργιών της Φύσεως, η δε μεταξύ των πνευματικών μορφών επιτελουμεν αλληλεγγύη και αρμονία συντρέχει ώστε εις το να διαχέεται παρασκευαζόμενη ένεκα της επαφής αυτών (πνευματικών μορφών) προς τας φυσικός μορφάς ζωή εις ολόκληρον το πνευματικόν σώμα. Η διάχυσις της Ζωής είναι ο έτι μείζων επιδρών νόμος των ψυχών της ανθρωπότητας, δια να εκδηλούν τας δυνάμεις των προς συντέλεσιν μείζονος πνευματικής μορφής εκ της οποίας συντελείται η θεοποίησις της συνειδήσεως του Απείρου. Ουδέν συντελείται μη επικρατούσης αρμονίας επί των πνευματικών μορφών, επανερχομένων και ποιουσών την κυκλικήν των περιφοράν επί τα αυτά σημεία και εντεύθεν συγκρούσεις, γένεσις παθών, θλίψις, οδύνη, περιπλάνησις. Αι πνευματικοί μορφαί εκφυγούσαι της αληθούς αυτών τροχιάς παρήγαγαν την σύγχυσιν προς την οποίαν από αιώνων η ανθρωπότης παλαίει. Ο θείος μύστης λοιπόν δεν ήρκέσθη να καταδείξει, ως τα αλλά μυστήρια, τας τελούμενης λειτουργίας της Φύσεως, αλλά επεζήτησε να επαναφέρει την εκτροχιασθείσαν ανθρωπότητα εις την φυσικήν αυτής τροχιάν, υποδείξας δια σοφού συσιήματος τα μέσα της επαναφοράς. Υπαγόρευσε τον τρόπο της διαίτης, τον τρόπον της κοινωνικής οργανώσεως, τους νόμους οι οποίοι έπρεπε να είναι οδηγοί των ανθρωπίνων πράξεων και βουλήσεων. Ως άλλος Προμηθεύς μετέδωσε το Φως, εκείνο τα οποίον έπρεπε να κανονίσει τας σχέσεις των πνευματικών μορφών και εδίδαξε να εγκαταλείψουν τον τότε κρατούντα τρόπον της κοινωνικής οργανώσεως. Ο,τι θα επιζητήσει η ανθρωπότης του μέλλοντος η οποία θα συναισθανθεί την υπαρξίν της, τούτο τότε υπαγόρευσε και εδημιούργησε μυσταγωγικόν σύστημα εις το οποίο κατέδειξε εις όσους εμυήθησαν κατά τρόπον αντιληπτικότατον τον οποίον και αυτός ο Ιησούς εζήλωσε, την δημιουργίαν και λειτουργίαν του απείρου της συνειδήσεως και τον σκοπόν της, προς τον σκοπόν οι μυούμενοι να διακρίνουν ότι επιβάλλεται η οργάνωσις των πνευματικών μορφών και ότι μέγιστον πάντων των καθηκόντων του σοφού είναι να συντρέξει εις την παραγωγήν κοινωνίας εν αρμονία της Φύσεως βιούσης. Εδίδαξεν, ότι αι ψυχαί της ανθρωπότητας ακολουθούσαι τον τρόπον τον οποίον ακολουθούν του νοείν, θα περιπλανούνται φερόμενοι από οργανισμού εις οργανικόν σώμα και από οδύνης εις οδύνην. Υπέδειξεν την κατάπαυσιν των παθών και της εκτρόπου ζωής δια της αποχής από ωρισμένας τροφός και εδίδαξε το δικαίωμα εκάστης προσωπικότητας το οποίον έχει, ως αποτελούσα εκάστη ιδίαν μορφήν της Φύσεως. Προ πάντων δε κατέδειξε, την ανάγκην της αρτίας οργανικής διαπλάσεως της ανθρωπότητας, διότι ως έλεγεν, όταν το Όργανον της ψυχής δεν είναι ικανόν να δέχεται τας επιρροάς της Φύσεως, η ψυχή πάσχει και ουδέν δύναται να νοεί εξ όσων προς αυτήν γίνονται. Η οργανική διαμόρφωσις της ανθρωπότητας και η επίτευξις αρμονίας μεταξύ των υποστάσεων αι οποίαι την αποτελούν θα επιφέρει εις αυτήν την γαλήνην, η οποία και θα της χρησιμεύσει ως μέσο να διοχετευθούν προς αυτήν αι οδηγίαι των θεών. Οι θεοί είναι συνειδήσεις αι οποίαι επετέλεσαν αναμορφωτικόν κύκλον δια του οποίου ηδυνήθησαν να αντλήσουν Αιώνιον οργανικόν μέσον και εντεύθεν εκυριάρχησαν ως συνειδήσεις του Απείρου, έχουσαι θέλησιν θείαν. Τον Πυθαγόρα θα σας τον παρουσιάσω ως ιατρόν και μύστην των απόκρυφων της Φύσεως μυστηρίων. Αλλά προ αυτού πρέπει να σας είπω, ότι ο Πυθαγόρας εγεννήθη εις την Σάμον το έτος 595 π.Χ. Κατά την εποχήν του εσώζετο ακόμη το απολεσθέν κάλλος της ανθρωπότητας, το έλκον την φύσιν των θεών προς την ανθρωπίνην. Η μήτηρ του Πυθαϊς, αγνή το σώμα και την ψυχήν ήλθεν εις επαφήν προς τον θεόν Απόλλωνα και ο θεός αυτός απέδρασεν τον καρπόν τας κοιλίας της και ούτω υπό την επίδρασιν του Φωτός εγεννήθη ο Πυθαγόρας. Νέος έτι ο Πυθαγόρας έδειξε σημεία οργανικού κάλλους και πνεύματος ισχύν. Η μητέρα του τον ωδήγησε και τον παρέδωσε εις τους Διδασκάλους της εποχής εκείνης οι οποίοι εκαλούντο σοφοί: Φερεκύδης και Θαλής ο Μιλήσιος το πρώτον εδίδαξαν τον Πυθαγόρα. Αλλά ο Πυθαγόρας νεώτατος ακόμη εγκατέλειπε την Σάμο και ελθών θίς Αίγυπτον εμυήθη εις τα εκεί μυστήρια. Εκείθεν, ευνοούμενος υπό του θεού Απόλλωνος προσέφυγε εις τας διαφόρους Ασιατικός χώρα εις τας οποίας εξέμαθε την ιερόν του ιατρού τέχνην, διδαχθείς αυτήν υπό των Ινδών, οι οποίοι την είχαν μεταδώσει εις τας χώρας αυτός μετά των οποίων επεκοινώνουν. Όχι βεβαίως αυτήν την οποίαν επαγγέλονται οι ιατροί της σήμερον, αλλά εκείνην η οποία έλκει την γνώσιν από την ίεράν, ως την καλούν οι μύσται της Φύσεως, Αστρολογίαν. Ο Πυθαγόρας παραμείνας επί μακρόν χρόνον μετά των Ινδών, εξέμαθε πάσας τας απόκρυφους επιστήμας των ίερών του Βούδα και εκείθεν αναχωρήσας κατήλθεν εις την Ελλάδα ένθα και εμυήθη εις τα μυστήρια Ελευσίνας και εις τα εις Θήβας Καβείρια. Οι Ιεροφάνται της Ελευσίνας εκάλουν αυτόν να αναλάβει την διεύθυνσίν των, διότι εξετίμησαν αυτόν και εις το πρόσωπον του είδον θείον άνδρα, πλην όμως ο Πυθαγόρας δεν εδέχθη. Ο Πυθαγόρας παραμένων εις τας Θήβας ήλεγξεν δημοσία την πολιτείαν των Καβείρων ως μη συνάδουσαν προς τα θεία μυστήρια των. Τούτο εκίνησε την οργήν των και εβουλήθησαν να τον φονεύσουν, ο Πυθαγόρας όμως γνώστης των ανθρωπίνων διανοημάτων διέφυγε τον κίνδυνον. Απελθών εκ των Θηβών διήλθεν πάσας τας Ελληνικός χώρας εις τας οποίας εθαυμάσθη ως θείος ανήρ. Προ παντας εξετιμήθη εις τους Δελφούς, όπου και παρέσχεν μεγίστην συμβολήν εις τους ιερείς του εκεί χρηστηρίου ως και εις μίαν των ιερειών του, την οποίαν προπαρασκεύασε να έρχεται εις επαφήν μετά του θεού Απόλλωνος. Παντού εξέπληττε, διότι και το κάλλος της μορφής του και η ισχύς του πνεύματος του επεβαλλοντο εις παντας. Εδίδασκεν παντού τον τρόπον του ζειν και εθεράπευεν πάσχοντας. Τούτο αρκούσε να νομίζουν οι άνθρωποι αυτόν θεόν. Δια ωρισμένων εκπληκτικών ικανοτήτων του εξέπληττε τα πνεύματα όχι μόνον των κοινών ανθρώπων, αλλά τα των σοφών. Εδίδασκε εις αυτούς από όπου διήρχετο την μουσικήν και την μαθηματικήν. Έδιδε μαθηματικούς ορισμούς και έλυε μέγιστα προβλήματα μόνον με την βοήθεια των αριθμών. Οι γνωρίσαντες τα Ορφικά μυστήρια διέκριναν εις το πρόσωπον του τον θείον Ορφέα. Ήλεγχε την αγωγήν των ανθρώπων εκείνων οι οποίοι δεν επορεύοντο ως η Φύσις υπαγορεύει και υπεδύκνειε τον τρόπον του βασιλεύειν και πολιτεύεσθαι εις τους άρχοντας των πόλεων. Έδιδε στοιχεία προς σύνθεσιν αρμονικής κοινωνίας και υπαγόρευε την εκμάθησιν της μουσικής, ως μέσου καταδεικνύοντας δια της αρμονίας της τον τρόπον της συνθέσεως της κοινωνίας. Επεδείκνυε τα φυτά, και εδίδασκε την επιρροή εκάστου επί των εις τα ανθρώπινα σώματα αναφυμένων νόσων. Ητο περιβεβλημένος την ιεραν των φιλοσόφων λευκήν τήβεννον και στεφανωμένος με στέφανον κατασκευασμένον εκ χρυσού και ποικιλμένον υπό ιερών λίθων. Η όψις του ήτο μεγαλοπρεπής, επιβάλλουσα, θεία. Ουδείς αντετάσσετο εις το βλέμμα του αλλά πάντες εφώνουν «Αυτός Εφα». Εις την διάβασίν του εκάμπτοντο πάντες οι Τύραννοι και κρυφίως τον εμίσουν δια την υπεροχήν του. Ούτος εννόων τας σκέψεις των έλεγεν. «Οι εμέ βλέποντες ας ίδουν εαυτούς και ας κρίνουν τας πράξεις των παραβάλλοντες αυτός προς τας ημετέρας». Ο θείος σοφός μέχρι της εν Αθήναις και θήβαις διαμονής του εδεικνύετο άσημος. Μόνον οι Ιεροφάνται βαθέως είχον γνωρίσει αυτόν. Όταν δε έλαβε την προς την τότε Μεγάλην Ελλάδα άγουσαν, ήρξατο να έκδηλοι τας δυνάμεις του και τούτο, διότι προς τα εκεί έβλεπε ως κατάλληλον τόπον και περισσότερον αναγκαίον να διδάξει τας ιεράς αυτού ιδέας. Κατά την εκ Θηβών αναχώρησίν του η φήμη του προέτρεχε των πόλεων τας οποίας επεσκέπτετο και του προπαρασκεύαζε υποδοχήν. Μέχρι της εις Κρότωνα αφίξεώς του δεν εδίδασκε   δημοσία,   αλλά   κατ’   ιδίαν   μόνον,   εις   τους συνανταστρεφομένους δε με αυτόν υπεδείκνυε τας θείας του δυνάμεις. Εις πολλούς προέλεγε τα μέλλοντα εις αυτούς να συμβούν και τους υπεδείκνυε ποίοι ήσαν εις προγενεστέραν ζωήν των. Εδίδασκεν, ότι ο άνθρωπος, ουχί άπαξ, εμφανίζεται εν τη ανθρωπίνη μορφή και ότι ο ίδιος 440 φορές είχεν αλλάξει μορφήν εν τη Φύσει. Εδίδασκεν εις παγίας το αντιπεπονθός και λαμβάνων ως αρχήν αυτό υπεδείκνυε ποία έπρεπε να είναι η δικαιοσύνη μεταξύ των ανθρώπων. Απεκάλει τους θεούς δικαίους και ως ουδέποτε καταχρωμένους τας δυνάμεις των, ευνοούντες ούτω τούτον ή εκείνον τον άνθρωπον. Έλεγε «τόσον η κακία εσκότισεν τον ανθρώπινον νουν, ώστε μόνον ο θάνατος δύναται να ευεργετήσει την ψυχήν του». Απεκάλει την Πατρικήν Ιεράν Τέχνην διδασκομένην υπό των θεών μόνον εις τους σοφούς, διότι αυτοί δεν καταχρώνται της γνώσεως. Ο Πυθαγόρας μετεχειρίζετο ως τροφήν σπέρματα και καρπούς και ωρισμένα είδη εις εκάστην εποχήν. Συνεβούλευεν να προσφέρουν θυσίας προς τους θεούς και μόνον των θυμάτων να άπτωνται της σαρκικής τροφής. «Χωρίζει, έλεγεν, την ψυχήν από τον νουν και ολόκληοον την υπόστασιν από την Φύσιν η βρώσις σαρκών ζώων». Εδίδασκεν να περιβάλωνται με λινά ενδύματα οι άνθρωποι και να αφίνουν τους οργανισμούς των γυμνούς, ώστε να περιβάλουν αυτούς αι επιρροαί της Φύσεως. Το μάλλινον ένδυμα είναι αρνητικός αγωγός των επιρροών και συντρέχει εις το να μη συναντάται η θερμότης του οργανισμού με την θερμότητα της Φύσεως. Εδίδασκεν την λατρείαν προς τον Ηλιον, ως μόνης πηγής εκ της οποίας η ψυχή αντλεί δυνάμεις δια του οργανισμού της, τα δε υπό της θείας του Ηλίου επιρροής γινόμενα φυτά είναι τα καταλληλότερα προς ίασιν των ασθενών. Αφιχθέντα τον Πυθαγόρα εις Κρότωνα τον υπεδέχθησαν και του παρήξαν πάντα τα μέσα να ιδρύσει σχολήν. Κατά πρώτον συνέστησεν Σύλλονον ή Φιλοσόφων ενδιαίτημα, ως ο ίδιος απεκάλει την σχολήν του, εις την οποίαν εφοίτουν νέοι και νέαι. Η εις την σχολήν αυτήν διδασκαλία του υπήρξεν γονιμότατη και η φήμη του διεσπάρη εις πάσας τας Ελληνίδας πόλεις. Εδίδασκεν την κοινωνικήν αγωγήν, τον τρόπον της ερεύνης των φυσικών λειτουργιών, την μουσικήν, την αριθμητικήν και προ παντός την συγκρότησιν κοινωνίας εν αρμονία βιούσης. Ηκροώντο αυτού ως εάν ητο θεός. Το επιβάλλον του ύφους του και ο έξοχος χαρακτήρ του εμάγευε πάντα ακροατήν του. Η διδασκαλία του ήτο σύντομος, σαφής, ευπρόσδεκτος εις πάντας. Ομιλών περί του βίου τον οποίον έπρεπε να διάγουν οι άνθρωποι παρέβαλεν αυτόν προς την συνεργασίαν του Ουρανού δια των επιρροών του προς την Γην της οποίας αποτέλεσμα είναι η επί της επιφανείας της μορφή, η έχουσα κάλλος Νύμφης την οποίαν ερώσι οί θεοί. Το αποτελέσματα της συνεργασίας εις την κοινωνίαν των ανθρώπων, έλεγεν, «πρέπει να είναι φώτισις διανοητική, σωματική διάπλασις και ψυχική εκπαίδευσις, η οποία προ παντός πρέπει να την προσηλώνει προς τα έργα των θεών». Η εκπαίδευσις εις την μουσικήν της οποίας εισήγαγε τα στοιχεία και εις την αριθμητικήν, είναι εφόδιον της ψυχής το οποίον καλλύνει την μορφήν της και προλειαίνει την οδόν της εις το Φως το οποίον έλεγε «οι θεοί δωρούν εις τους ανθρώπους όπως καταστούν ήμεροι, γενναίοι, ευπροσήγοροι, λάτραι του Ηλίου και της Φύσεως και γνώσται των λειτουργιών των Ουρανίων σωμάτων περί των οποίων ωσαύτως εδίδασκεν καταδεικνύων τον δρόμον τον οποίον έκαστος έχει εις το Άπειρον. Δια των αριθμητικών πράξεων, πλείστοι των οποίων υπήρξαν ιδικαί του κατασκευαί, κατεδείκνυε τας λύσεις προβλημάτων της κινήσεως του Ουρανού και της παραγωγής των φαινομένων τα οποία ήτο αδύνατον άλλως να κατανοήσει ο νους των ακροατών του. Αι προλήψεις, διότι και τότε υπήρχαν προλήψεις, προ των εξηγήσεων τας οποίας έδιδεν ο μέγας σοφός, υπεχώρουν και ο νους προσηλούτο εις την γνώσιν. Εδίδασκεν τον σε σεβασμόν προς τας βούλας των θεών αι οποίαι εξωτερικεύοντο δια των Μαντείων και απεκάλει τα Μαντεία ως τα μόνα επί της επιφανείας της Γης, μέρη εις τα οποία διαιτώντο οι θεοί. Προ της ιδρύσεως των μεγάλων αυτού μυστηρίων εις τον Κρότωνα, περιώδευσε και πάλιν επισκευθείς τα διάφορα Μαντεία των Ελληνικών χωρών, προς τας οποίας εδώρησεν συγγραφάς τελετών και επικλήσεων δια τα ιερά των.

Αι Ιέρειαι, όταν έφθανε, τον προσεφώνουν δια των λέξεων, «Ως ευ παρέστης υιέ του Απόλλωνος». Επιστρέψας εις Κρότωνα ενυμφεύθη την παρθένον και εξαισίαν το κάλλος Θεανώ. Η Νύμφη Θεανώ ηράσθη του Πυθαγόρα, το δε ψυχικόν της κάλλος έπεισε τον θείον άνδρα να την λάβει σύζυγον, των θεών επιτρεψάντων να έλθει εις γάμον. Μετά τον γάμον του κατέστη θειότατος. Ο έρως της θεανός ανύψωσε τον Πυθαγόρα και κατόπιν των συμβουλών τας οποίας έλαβε εκ των Μαντείων τα οποία επεσκέφθη, ίδρυσε τα Πυθαγόρεια μυστήρια. Ταύτα απετελούντο εξ εννέα βαθμών, εις ένδειξιν του μεγάλου σεβασμού τον οποίον είχεν προς τας εννέα (9) αριθμητικός Μονάδας, αι οποίαι έλεγεν ότι έξεπροσώπουν εννέα (9) βάσεις επί των οποίων εθεμελιώθη το Σύμπαν. Η κλίσις του προς τας αριθμητικός και εν γένει μαθηματικός πράξεις τον ήγαγε εις το να εύρει ότι το Σύμπαν είναι συγκροτημένον από αριθμούς, έκαστος των οποίων εξεπροσώπει εις αυτό τας ποιότητας των μορφών του. Οι αριθμοί, έλεγεν, «δεν είναι πράξεις δεικνύουσαι την ποσότητα των μορφών του Σύμπαντος, αλλά την ποιότητα η δε ποιότητα ενδείκνυται εκ της ποιότητος των μορφών, αι ποιότητες δε καταδεικνύουν την βαθμιαίαν αυτού διαμόρφωσιν». Τα μυστήρια του διηρούντο εις τρείς κατηγορίας. Εις τα αφορώντα εις την διαμόρφωσιν του ανθρώπου και καταδεικνύοντα την προέλευσιν αυτού, εις τα διδάσκοντα τας δυνάμεις αι οποίαι αποτελούν τας μορφάς της Φύσεως και τας ποικιλίας των οργάνων των διαφόρων μορφών και εις τα μεγάλα και ιερά, τα οποία ουδέ λέξιν επέτρεπαν εις ιούς μύστας αυτών να είπουν καν περί της υπάρξεως των. Εις την πρώτην τριάδα εμυούντο άνδρες και γυναίκες και υπεβάλλοντο εις πενταετή σιγήν. Εις την δεύτερον μόνον εξαγνισμένοι το σώμα και τον νουν και καθάριοι ανομημάτων την ψυχήν και εις την τρίτην φωτισμένοι και υπό των θεών εμπνευσμένοι νέοι ως και αγναί παρθένοι έχουσαι ψυχικον κάλλος όμοιον με την Θεανώ. Οι τέλειοι μεμυημένοι ήσαν ήρεμοι την όψιν, γενναίοι το ήθος, απαστράπτοντες το κάλλος, οι δε οφθαλμοί αυτών εξέπεμπαν αίγλην φωτεινήν, ικανήν να διεισδύει και εις τα έγκατα των σκέψεων των ανθρώπων. Ο βίος των Πυθαγορείων μυστών είναι μοναδικόν παράδειγμα εις την ίστορίαν της ανθρωπότητας. Απετέλουν ιδίαν κοινωνίαν και επαρουσιάζοντο ως μία ψυχή ήρεμος, γαληνιαία και γεναιόφρων εις αισθήματα. Δεν είχαν ή μίαν θέλησιν. Η αδελφότης την οποίαν εννοούν οι σοφοί της εποχής μας, δεν είναι ή κοινή τις λέξις έναντι του συνδέσμου των ψυχών των Πυθαγορείων. Η προς την κοινωνίαν επίδρασίς των κατέρριπτε πάντα εγωισμόν και παρίστανε τους άλλους ανθρώπους ως στερημένους αισθήσεων και αισθημάτων. Ήσαν άκακοι, άνευ υποκρισίας άνευ συμφέροντος. Συμφέρον των ήτο το συμφέρον πάσης της κοινωνίας. Εις την διάβασίν των πάντες υπεχώρουν και ανεγνώριζαν αυτούς ως ψυχικώς ανωτέρους. Ενδεδυμένοι απλά, εύγραμμοι το σώμα και εξαίσιοι την μορφήν, λιτότατοι την δίαιτα και πάντες εργατικότατοι, εκαλλιέργουν την Γην και αφιερούντο εις τον πλουτισμόν της μορφής αυτής. Η Μουσική ήτο επίσης έργον των και μέλποντες επλήρουν χαράς και την Φύσιν και τους ανθρώπους. Νέοι και Νέαι περιπατώντες ομού με γλυκύτατο μειδίαμα εις τα χείλη των, εξέπληπον πάντα ερχόμενον εκ ξένης εις τον Κρότωνα πόλεως. Αποτελούσαν μία οικογένειαν και εσιτώντο ομού αναλόγως των βαθμών εις τους οποίους ανήκον, ο δε Πυθαγόρας προ της τοιαύτης χορείας παρίστατο ως άλλος Ζευς εν Ολύμπω. Η κακία όμως των μικρών ανθρωπίνων ψυχών εφθόνησε αυτούς. Γενομένης στάσεως εις τον Κρότωνα, κατ’ αυτήν οι Πυθαγόρειοι Ναοί ενεπρήσθησαν και πολλοί εκ των μαθητών του έπεσαν φονευθέντες υπό της αγρίας ορμής των στασιαστών. Ο θείος Πυθαγόρας γνωρίζων το τέλος του ανέμενε αυτό απαθώς και εδέχθη τον θάνατον με μειδίαμα συγχωρών τους φονείς του, όταν εδέχθη την θανατηφόρον επίθεσιν και έπεσεν πληγείς υπό δηλητηριώδους βέλους. Αλλά κατά την στιγμήν του θανάτου του ενεφανίσθη εις το Μεταπόντιον αποχαιρετήσας εκεί προσφιλείς του μαθητας. Το γεγονός αυτό συνετέλεσε εις το να νομίζουν αυτόν ζώντα επί μακρόν χρόνον οι διασκορπισθέντες κατόπιν της εις τον Κρότωνα γενομένης στάσεως μαθηταί του. Ο Πυθαγόρας εγκατέλειπε ουχί ολίγας συγγραφάς. Αλλά των  μαθητών του διασκορπισθέντων πλείστοι εξ αυτών κατεστράφησαν   εις   Κρότωνα,   άλλαι   δε   παρεφθάρησαν, συντελέσαντος εις αυτό και του χρόνου. Μετά τον θάνατον του οι μαθηταί αυτού ίδρυσαν Πυθαγορείους σχολάς εις διαφόρους πόλεις. Εις τον Τάραντα μία τοιαύτη σχολή επί μακρόν λειτουργήσασα επέφερε και πάλιν επίδρασιν των Πυθαγορείων επί της κοινωνίας. Αι εις τον Κρότωνα όμως καταστραφείσαι συγγραφαί περί των τελετών του Πυθαγόρα, δεν κατέστη δυνατόν να αναπληρωθούν υπό των μαθητών του.

Εντεύθεν βαθμιαίως επήλθεν εξαφάνισις των μεγάλων ιδεών, παρ’ όλον ότι επί πολύν χρόνον αι αρχαί των Πυθαγορείων ήσαν το υπόδειγμα της κοινωνικής αρετής. Πάντες και αυτών των Στωικών μη εξαιρουμένων, ωμίλουν περί του Πυθαγορείου συστήματος ως περί θείου κοινωνικού συστήματος, δυναμένου να καταστήσει τον άνθρωπον ενάρετον, διεφώνουν όμως ως προς τας βαθύτερος εννοίας των Πυθαγορείων και εντεύθεν η σύγχυσις περί των πραγματικών του Πυθαγόρου ιδεών. Βραδύτερον συγγραφαί τινές Αυτού, περιελθούσαι εις γνώσιν άλλων μικρών μυστηρίων, αναγέννησαν και πάλιν τον πόθον της εκ νέου συστάσεως Πυθαγορείων σχολών, αλλά επειδή αι συγγραφαί αυταί δεν ήσαν πλήρεις, οι πειραθέντες δεν κατώρθωσαν να φέρουν εις πέρας το έργον των. Μεταξύ των Πυθαγορείων διεκρίθησαν πλείστοι, μεταξύ των οποίων και η θυγάτηρ αυτού Δαμώ και ο υιός του Τηλαύγης.

Εάν όμως οι Πυθαγόρειοι δεν κατώρθωσαν λόγω της μεγάλης εις Κρότωνα καταστροφής να σώσουν τας μεγάλος ιδέας, δεν περιύβρισαν όμως τον Διδάσκαλόν τους, ως τούτο βραδύτερον έπραξαν οι Χριστιανοί ολοσχερώς καταστέψαντες το έργον του Διδασκάλου των και δημιουργήσαντες χάος εις την ανθρωπότητα. Περαίνων, ομολογώ ότι, ό,τι ανέφερα περί του θείου σοφού είναι ελάχιστον έναντι των μεγάλων αυτού ιδεών και έργων και δι’ αυτό θα ήθελα να σας παρακαλέσω να τύχω της δεούσης συγγνώμης μη δυνάμενος άλλως να πληρώσω τον πόθον ο οποίος εξεδηλώθη εις σας όπως γνωρίσετε περί του θείου αυτού σοφού.

(Δ. Κ. τόμος ΙΙ α/α 17)

Η ΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ (ΝΑΓΟΥ)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Το κείμενο αυτό είναι μια πρωτο­ποριακή πραγματεία του αείμνηστου ΣΠΥΡΟΥ ΝΑΓΟΥ στην οποία θίγει θέματα τα οποία είναι άγνωστα στην επιστήμη, όπως π.χ. την ύπαρξη ατόμων της ατομικής ουσίας με θετικό και αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο, την εσωτερική δομή του αιθέρα (ο οποίος πληροί τον χώρο), τον διχασμό και αντιθετισμό της ουσίας του χάους κλπ. Πέραν αυτών, οι απόψεις που διατυπώνει μας οδηγούν στην κατανόηση και της νέας φιλοσοφικής θεώρησης της φυσικής κατά την οποία  «τα πάντα προέρχονται εκ του μηδενός». Για την καλύτερη κατανόηση αυτού του κειμένου το χωρίσαμε σε 17 εδάφια τα οποία εντάξαμε σε 8 ενότητες. Το κείμενο του ΝΑΓΟΥ ανά εδάφιο (στο οποίο προστέθηκαν και τίτλοι) γράφεται με διαφορε­τικό τύπο χαρακτήρων και ακολουθούν επεξηγήσεις ως και Παραρτήματα στο τέλος για την καλύτερη κατανόησή του. Οι υποοσημειώσεις με μπλε χρώμα βρίσκονται στο τέλος του κειμένου

Οι επεξηγήσεις που δόθηκαν και τα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ αποτελούν προσωπικές μου απόψεις

ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΤΑΚΑΣ, Φυσικός και πτυχιούχος της νομικής.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ.

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ..

2. ΤΟ ΧΑΟΣ.

3. Η ΕΚΠΟΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ.

4. Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΩΝ..

5. Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΩΝ ΜΟΡΦΩΝ..

6. ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΕΝΟΡΓΑΝΗΣ ΖΩΗΣ.

7: Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΨΥΧΗ.

8. ΕΠΙΛΟΓΟΣ.

ΚΕΙΜΕΝΟ ΝΑΓΟΥ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΛΥΚΟΦΡΩΝΑ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΟ ΑΙΤΙΟ

Αφού εν τη προηγούμενη ομιλία μας εδείχθη ότι το τελικό αίτιο πρέπει να ενωθεί μετά του ποιητικού αιτίου εν τη εννοία της πραγματικής αρχής της Φύσεως([1]), εάν μέλλει εξ αυτής να παραχθεί άνευ αντιφάσεως και εξηγηθεί αποχρώντας η Φύσις, μένει τώρα να ίδωμεν πως εννοείται η ρηθείσα ένωσις και πια είναι η πραγματική αρχή της Φύσεως.

Επεξηγήσεις από ΦΡΕΑΝΤΛΗ

Για τα περί ποιητικού κλπ αιτίου ο Φρέντλης αναφέρει: ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΕΙΣ ΤΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΕΔΑΦΙΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙ ΤΟ “ΠΟΙΗΤΙΚΟΝ ΑΙΤΙΟΝ”. ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΔΙ΄ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΝ ΟΡΟΛΟΓΙΑΝ, ΚΑΤΑ ΤΑΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΕΙΣ ΤΕΣΣΑΡΑ ΕΙΔΗ (ΥΛΙΚΟΝ, ΕΙΔΙΚΟΝ, ΠΟΙΗΤΙΚΟΝ, ΤΕΛΙΚΟΝ). ΤΟ ΤΕΛΙΚΟΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΦΗΜΟΝ «ΟΥ ΕΝΕΚΕΝ» ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΚΑΙ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΕΙΣ ΤΟΝ ΣΚΟΠΟΝ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΑ ΜΕΣΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΩΣ ΕΝΟΣ ΕΡΓΟΥ, Ή ΚΑΙ ΜΙΑΣ ΥΠΑΡΞΕΩΣ. ΤΟ ΠΟΙΗΤΙΚΟΝ ΑΙΤΙΟΝ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΡΧΗΝ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ. Π.Χ.ΕΣΤΩ ΕΝ ΠΛΟΙΟΝ.-ΥΛΙΚΟΝ ΑΙΤΙΟΝ ΑΥΤΟΥ. ΤΟ ΞΥΛΟΝ ΔΙ΄ ΟΥ ΚΑΤΕΣΚΕΥΑΣΘΗ.- ΕΙΔΙΚΟΝ ΑΙΤΙΟΝ ΑΥΤΟΥ. Η ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ (ΕΙΔΟΣ). ΤΟ ΠΡΟΤΥΠΟΝ ΤΟΥ. ΕΔΩ ΕΧΟΜΕ ΤΟΝ ΣΥΝΔΕΤΙΚΟΝ ΙΣΤΟΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΝ ΠΡΟΤΥΠΟΝ ΤΗΣ ΙΔΕΑΣ. ΕΙΔΙΚΟΝ ΑΙΤΙΟΝ ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΟΠΛΑΣΜΑ ΤΟΥ. ΠΟΙΗΤΙΚΟΝ ΑΙΤΙΟΝ ΑΥΤΟΥ. Ο ΘΕΤΩΝ ΕΙΣ ΚΙΝΗΣΙΝ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΚΑΙ ΕΠΙΦΕΡΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΑΣ, ΗΤΟΙ Ο ΝΑΥΠΗΓΟΣ. ΤΕΛΙΚΟΝ ΑΙΤΙΟΝ ΑΥΤΟΥ. Ο ΠΛΟΥΣ, Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΚΛΠ. Ο ΝΑΓΟΣ ΕΠΙΖΗΤΕΙ ΤΗΝ ΤΑΥΤΙΣΙΝ ΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΟΥ ΑΙΤΙΟΥ, ΚΟΙΝΩΣ ΤΗΝ ΤΑΥΤΙΣΙΝ ΤΟΥ ΤΕΛΙΚΟΥ ΑΙΤΙΟΥ (ΣΚΟΠΟΥ) ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΡΟΣ ΤΑΣ ΒΟΥΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΝΟΟΣ.
http://www.xrysalogia.gr/arithmoi_foinikon.html ).

2ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΤΑ ΑΠΛΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Πραγματική αρχή του κόσμου δεν δύναται να τεθεί καμιά των γνωστών απλών υλικών ουσιών, πολύ δε ολιγότερον πάσαι. Η θεωρία μας πληροφορεί ότι αι ουσίαι, τας οποίας η χη­μεία τας ονομάζει απλάς, δεν είναι απόλυτα απλαί δηλαδή τα πρώτα στοιχεία της Φύσεως. Γιατί αν απόλυτα ένα απλούν στοιχείο ήθελε αποχωρισθεί του αντίθετου εαυτού μετά του οποίου ευρίσκεται ενωμένο, τα ομογενή μόρια ήθελον φύγει άλληλα και διασπαρεί εις το άπειρον σύστημα ακαριαία με τέ­τοια δύναμη, ώστε ήθελε αποβεί αδύνατος η εις τας αισθήσεις μας επίδρασίς τους.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Ως απλές υλικές ουσίες εννοεί αυτά τα οποία η Χημεία χαρακτηρίζει ως «στοιχεία» ή «άτομα» τα οποία, ως γνωστό, αποτελούνται από πυρήνα (ο οποίος συγκροτείται από πρωτόνια και ουδετερόνια) και από φλοιό (ο οποίος αποτελείται από στιβάδες ηλεκτρονίων) δηλαδή έχουν εσω­τερική δομή την οποία συγκροτούν τα γνωστά μας στοιχειώδη σωματίδια (ηλεκτρόνια, πρωτόνια κλπ). Επίσης και τα στοιχειώδη σωματίδια έχουν εσωτερική δομή.

Συνεπώς πραγματικά απλά στοι­χεία που αναφέρει το κείμενο, δεν είναι τα γνωστά μας από την Χημεία στοιχεία ή άτομα (τα οποία δεν είναι άτμητα), ούτε τα στοιχειώδη σωματίδια. Τα πραγματικά απλά (και άτμητα) άτομα θα εξετασθούν στο εδάφιο 7.

2. ΤΟ ΧΑΟΣ

Η προ της εκπορεύσεως της Φύσεως κατάσταση χαρακτηρίζεται από την Ελληνική παρά­δοση ως Χάος. Η κατάσταση του Χάους είναι απροσπέλαστη στην ανθρώπινη διανόηση γιατί η ανθρώπινη διανόηση είναι μεταγενέστερη εκδήλωση από την εκπόρευση της Φύσεως εκ του Χά­ους και την συγκρότηση των κό­σμων σε μορ­φικά Είναι. Το πνεύμα με τις αι­σθήσεις του έχει ως αντι­κείμενο έρευνάς του την Φύση. Συνεπώς τα αναφερόμενα κατωτέρω δεν είναι αποτέλεσμα αμέσου εποπτείας ούτε από πνεύμα υπέρτατης διανοήσεως και συνεπώς γεννάται το ερώτημα: «πως ο συντάκτης αυτού του κειμένου άντλησε τις πληροφορίες του;». Η μόνη απάντηση που μπορεί να δοθεί είναι εκ του αποτελέσματος δια της αναγωγής της σκέψεως αφαιρετικά. Βε­βαίως αυτή η αναγωγή της σκέψεως και μάλιστα αφαιρετικά απαιτεί υψίστη διανοητική λειτουργία και συνεπώς προσόν ολίγων διανοιών!

3^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου Η ΕΝΕΡΓΟΣ ΟΥΣΙΑ

Αν τεθεί ως αρχή φυσιολογική ή κοσμογονική μια ενεργός ουσία η οποία ως ενεργός δεν είναι ούτε ψιλή έννοια ούτε προ­σόν αλλ’ έχει υπόστασιν, δεν είναι ούτε πνεύμα ούτε ύλη, αλ­λά [είναι] κάτι ουδέ­τερο, ενώ και πνεύμα και ύλη υπάρχουν δυνάμει.  Αυτή η ουσία δύναται να παρασταθεί προσφυώς δια του συμ­βολικού γράμματος Α°, εις το οποίον ο μηδενικός εκθέτης ση­μαίνει κάποια δύναμις ηρε­μούσα, αρχή της λεγόμενης ψυχής του κόσμου.

Η ρηθείσα δε ουσία ή αυθυπόστατος δύναμις, κα­τά τις Πανθεϊστικές δοξασίες, δεν λαμβάνε­ται απόλυτος και ανεξάρτητη, αλλά έχουσα κάποια σχέση προς το απόλυτο όν.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Θεωρεί ως φυσιολογική ή κοσμογονική Αρχή της Φύσεως μια Ενεργό Ουσία([4]) (Ενεργό Ύπαρξη) και αναφέρει αρχικά τι δεν εί­ναι η ενεργός ουσία ώστε να γίνει κατόπιν ευκολότερα κατανοητό τι είναι αυτή η ενεργός ουσία.

ΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΕΝΕΡΓΟΣ ΟΥΣΙΑ: Αναφέρει ότι η ενεργός ουσία δεν είναι ούτε «ψιλή έν­νοια» και ούτε «προσόν» Ως ψιλή έννοια εννοείται η ουσία απογυμνωμένη από όλες της τις ιδιό­τητές της, μεταξύ των οποίων είναι η ικανότητα δράσης της. Αυτό όμως το αποκλείει διότι τότε δεν θα ήταν ενεργός αλλά ανενεργός. Ως προσόν εννοείται η ιδιότητα κάποιας ουσίας και όχι αυτή η ίδια η ουσία επομένως η ενεργός ουσία αν ήταν προσόν τότε δεν θα είχε υπόσταση. Αναφέρει στην συνέχεια ότι η ενεργός ουσία δεν είναι «πνεύμα» ούτε «ύλη» αλλά το πνεύμα και η ύλη υπάρχουν στην ενεργό ουσία «εν δυνάμει» δηλαδή σε δυναμική (ή άλλως ανεκδήλωτη) κατάσταση. Κατ’ αρ­χήν ως ύλη εδώ εννοεί την υλική ουσία, αυτήν που ο Πλάτων την χαρακτηρίζει ως Μεριστή Ουσία και ως πνεύμα εννοεί αυτήν που ο Πλάτων την χαρακτηρίζει ως Αμέριστη Ουσία. Συνεπώς η Ενεργός Ουσία στην προ της εκδηλώσεώς της κατάστασή της δεν έχει ούτε υλική ούτε πνευματική υπόσταση, δηλαδή δεν έχει τις ιδιότητες ούτε της αμέριστης ούτε της μεριστής ουσίας, αλλά την με­ριστή και την αμέριστη ουσία τις εμπεριέχει σε ανεκδήλωτη κατά­σταση. Αλλά τότε τι είναι αυτή η Ενεργός Ουσία;

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΝΕΡΓΟΣ ΟΥΣΙΑ: Είναι η ουσία από την οποία εκπορεύτηκε([5]) η Φύση αλλά σε ανεκδήλωτη κατάσταση και συνεπώς εμπεριέχει εντός της όχι μόνον τις ουσίες από τις οποίες αποτελείται η Φύση αλλά και τις δυνάμεις αυτών των ουσιών που εκδηλώθηκαν και θα εκδηλω­θούν στον άπειρο χρόνο είναι δηλαδή η ουσία του Χάους εκ του οποίου εκπορεύτηκε η Φύση και εκ του οποίου η εκπόρευση νέων ουσιών στο εκδηλωμένο Σύμπαν συνεχίζεται και θα συνεχίζεται στο άπειρο χρόνο. Συνεπώς η ΕΝΕΡΓΟΣ ΟΥΣΙΑ (όπως αναφέρει το κείμενο) είναι μια ύπαρξη (ουσία) την οποία δεν την δημιούργησε κανένας (αυθυπόστατη) και η οποία δεν εκδηλώνει δράση (ηρεμούσα) όμως έχει την δυνατότητα (ως δύναμη) να εμφανίσει δράση (αφού ορίζεται ως ενεργός) και να εκδηλώσει κάποιο αποτέλεσμα. Η ενεργός ουσία αποτελεί την αρχή της λεγομένης Ψυχής του Κόσμου δηλαδή την αρχική κατάσταση της λεγομένης Ψυχή του Κόσμου.

Κατά τις Πανθεϊστικές δοξασίες η Ενεργός Ουσία (ή αυθυπόστατη δύναμη) δεν είναι ουσία απόλυτη και ανεξάρτητη αλλά θεωρείται ότι έχει κάποια σχέση με το απόλυτο ον (δηλαδή τον Θεό των βιβλικών θρησκειών). Πανθεϊσμός είναι η δο­ξασία σύμφωνα με την οποία τα πάντα είναι το απόλυτο ον ή ο Θεός. Αυτό μπορεί να νοηθεί: ή ότι  το απόλυτο ον είναι η μόνη πραγματικότητα και η φύση είναι ένα σύνολο εκδηλώσεων ή απορροιών του (π.χ. πανθεϊσμός Spinoza) ή ότι η Φύση είναι η μόνη πραγματικότητα και ως απόλυτο ον πρέπει να θεωρήσουμε το σύ­νολο όλων όσων υπάρχουν στην Φύση (π.χ. πανθεϊσμός του  D’ Holbach, του Diderot και του Χέγ­γελ). Η ενεργός ουσία ή αυθυπόστατη δύναμη κατά την πρώτη άποψη πρέπει να θεωρηθεί ως απόρροια του απολύτου όντος ενώ κατά την δεύτερη άποψη πρέπει να θεωρηθεί ότι ή δεν υπάρχει απόλυτο ον ή αν υπάρχει αυτό ταυτίζεται με την Φύση. Οι δύο θεωρήσεις ονομάζονται και ως πανθεϊστικός νατουραλισμός ή ως πανθεϊστικός ματε­ριαλισμός αντίστοιχα.

Οι απόψεις της επιστήμης

Η επικρατέστερη σύγχρονη θεωρία([6]) για την αρχή του Απείρου (δηλαδή της Φύσεως) είναι η θεωρία της αρχικής Με­γάλης Έκρη­ξης (Big Bang) σύμ­φωνα με την οποία το Άπειρο ξεκί­νησε με την έκρηξη του Αρχικού «Ατό­μου» το οποίο ξεκίνησε από μια μαθημα­τική ανωμαλία (singularity) και όταν η ηλικία του ήταν μικρότερη από τον «χρόνο Plank» (10^-43 sec), τότε η ακτίνα του ορατού σήμερα Σύμπαντος ήταν μικρότερη από την ακτίνα ενός πρωτονίου δηλαδή είχε απεί­ρως μικρές διαστάσεις (δηλαδή Μηδέν😉 με άπειρη πυκνό­τητα και η θερμο­κρα­σία του ήταν 10³² Κ. Αυτό προκύπτει από τη λύση των εξισώσεων του Einstein αν θεω­ρήσουμε τον παρά­γοντα κλίμακας R=0 και τον παράγοντα χρόνος t=0. Οι σημερινές ασύλληπτες διαστάσεις του σύμπαντος είναι αποτέλεσμα της συνεχούς διαστολής του.

Επισημαίνεται ότι η φιλοσοφία δεν δέχεται την εκπόρευση της Φύσεως ως αποτέλεσμα εκρήξεως δηλαδή την δι’ απότομης και βιαίας αλλαγής εξόδου εκ του μηδενός της ουσίας του Απείρου([7]). Θεωρεί ότι ο διχασμός και αντιθετισμός έγινε κάποια στιγμή σταδιακά και όχι με τρόπο που θα το ορίζαμε ως έκρηξη.

4^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΔΙΧΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΘΕΤΙΣΜΟΣ

Εν όσω εις αυτήν την ουσίαν η δύναμις θεωρείται ηρεμούσα δεν υπάρχει ούτε Κόσμος ούτε Χώρος αλλά αμετάβλητη αιω­νιότητα. Επειδή εκ της αρχικής ουσίας και δυνάμεως δεν δύ­ναται να προέλθει η Φύσις και αι εις αυτήν Κίνησις και Ζωή, υπο­τίθεται αναγκαίος κάποιος διχασμός, δηλαδή αντιθετισμός, της εν αυτή δυνάμεως(β). Ο διχασμός ή αντιθετισμός αυτός λοι­πόν δύναται να παρα­χθεί δια των σημείων + και –

(β) Οι αρχαιότεροι αστρονόμοι εξηγώντας την κεντρομόλο κίνηση (δύναμη) των πλανητών εκ της έλξεως και βαρύτητας δεν μπορούσαν να εξηγήσουν και την κεντρόφυγα. Όθεν αναγκάσθησαν να την αποδώσουν εις κάποιο άμεσο ωθισμό του Θεού και επομένως να την εξηγήσουν εκ του σκοπού. Αλλά κατά την θεωρία, που εκθέτουμε και αναπτύσουμε η κεντρίφυξ δύναμης εξηγείται και μόνον ο αρχέγονος στοχασμός και η πρώτη κίνησης της κοσμογονικής ουσίας απαιτεί την εκ του σκοπού εξή­γησιν.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Δύναμη της ενεργού ουσίας είναι η τάση προς ενεργοποίηση της ενεργού ουσίας. Όσο η Δύναμη αυτή ήταν σε ηρεμία δεν υπήρχε ούτε Χώρος ούτε Κόσμος αλλά επικρατούσε αμετάβλητη αιωνιότητα. Για να εκπορευτούν οι Κόσμοι που συνιστούν την Φύση και οι νόμοι της Κινήσεως και της ζωής που είναι εκδηλωμένοι στην Φύση έπρεπε να γίνει διχασμός και αντιθετισμός της δυνάμεως της ενεργού ουσίας.

Διχασμός της ενεργού ουσίας είναι ο χωρισμός αυτής σε δύο ίσα μέρη τα Α και Α’ (όπως τα αναφέρει στο εδάφιο 7) ώστε αν θεωρήσουμε την αρχική κατάσταση της ενεργού ουσίας με το Α° τότε θα ισχύουν οι εξισώσεις:

Α = Α΄

και  Α + Α΄ = Α°

Αντιθετισμός της ενεργού ουσίας είναι η εμφάνιση αυτής σε δύο αντιθέτου δράσεως μερών + και – . Διχασμός με ταυτόχρονο αντιθετισμό σημαίνει τα δύο μέρη να είναι ίσα και αντιθέτου δράσεως δηλαδή Α+ και Α– (όπως τα αναφέρει στο εδάφιο 7) ώστε αν θεωρήσουμε την αρχική κατάσταση της ενεργού ουσίας με το Α° τότε να ισχύουν οι εξισώσεις:

|Α+| = |Α –|

και (Α+) + (Α–) = Α°

Όπως παρατηρούμε, τοποθετεί τα σημεία + και – μετά τον χαρακτήρα γιατί συμβολίζουν ηλεκτρικά φορτία (ιδέ στο εδάφιο 7) και όχι θετική και αρνητική κατάσταση π.χ. θετική και αρνητική ύλη όπως αναφέρουμε στο παράρτημα Β.

Ο λόγος για τον οποίο έπρεπε να γίνει διχασμός και αντιθετισμός της ενεργού ου­σίας ώστε να εκδηλωθεί η Φύση είναι διότι θα πρέπει η επανένωση των δύο μερών Α+ και Α–  να επαναφέρει τις ουσίες της Φύσεως στην αρχική τους κατάσταση την Α° (το Χάος), ώστε να ισχύουν οι προαναφερθείσες εξισώσεις άλλως δεν θα υπήρχε ισορροπία στις ουσίες της Φύσεως. Μας είναι γνωστό άλλως τε ότι η φύση κυριαρχείται από την ύπαρξη δύο αντιθέτων καταστάσεως π.χ.: Μεριστή και Αμέριστη ουσία, Άρρεν και Θήλυ, Φως και Σκότος (Ημέρα κα Νύκτα) κλπ.

Τέλος στην υποσημείωση (β) αναφέρει ότι όλα τα φυσικά φαινόμενα έχουν εξήγηση η οποία δεν πρέπει να ερμηνεύεται με βάση την ύπαρξη σκοπού (π.χ. στο εδάφιο 10) αλλά μόνον ο αρχέγονος στοχασμός και η πρώτη κίνηση απαιτούν την εκ του σκοπού εξήγηση. Ως αρχέγονο στοχασμό εννοεί την βούληση και θέληση του υπέρτατου όντος για την εκδήλωση της πρώτης κινήσεως στην κοσμογονική (ή ενεργό) ουσία που αναφέρεται κατωτέρω (στο εδάφιο 5).

3. Η ΕΚΠΟΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ

Η εκπόρευση της Φύσεως εκ της απολύτου ηρεμίας της ενεργού ουσίας (του Χάους) είναι αποτέλεσμα του Νόμου της Κινήσεως. Το πρόβλημα όμως εν προκειμένω είναι: ποιο ήταν το αίτιο το οποίο προκάλεσε την πρώτη κίνηση δηλαδή ποίο ήταν το αίτιο το οποίο προκάλεσε την έναρξη της δράσεως της κινήσεως  ώστε να εκπορευτεί η Φύση.

5^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου Η ΠΡΩΤΗ ΚΙΝΗΣΗ

Η εκ της απολύτου ηρεμίας αυτή εξέλευσις και κίνησις της κοσμογονικής ουσίας, η εξαγόμενη ει μη εκ του σκοπού (διότι δια να δράση έπρεπε να κινηθή κ.λ.π., προϋποθέτει βούλησιν και επομένως ύπαρξη πνεύματος του τινός απόλυτου όντος),

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Για να ενεργοποιηθεί και εξέλθει η Κοσμογονική (ή Ενεργός) Ουσία εκ της απολύτου ηρεμίας και να εκπορευτεί η Φύση έπρεπε να υπάρ­ξει μια ΠΡΩΤΗ κίνηση. Σκοπός της ΠΡΩΤΗΣ κινήσεως ήταν η δημιουργία της Φύσεως. Η θεώρηση όμως της υπάρ­ξεως σκοπού για την εκδήλωση αυτής της πρώτης κινήσεως προϋποθέτει βούληση και επομένως την ύπαρξη πνεύματος κάποιου απολύτου όντος. Αυτό σημαίνει ότι η πρώτη κίνηση είναι αποτέλεσμα μιας ώθησης έξωθεν επιβαλλομένης από κάποιο (εξωκοσμικό) απόλυτο ον ή «θεό», όπως πιστεύουν οι οπαδοί των βιβλικών θρησκειών.

Επισημαίνεται ότι η πρώτη αυτή κίνηση στην ενεργό ουσία αρχικά πρέπει να ήταν μια απειροελαχίστη κίνηση η οποία κατόπιν εκδηλώθηκε ως μετατόπιση «εν χώρω».

6^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΓΕΝΝΗΣΗ ΧΩΡΟΥ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΥ

γεννά δε τον Χώρο και τον Χρόνο και την εν Χώρω και Χρόνω αναπτυσσομένη Φύσιν, ως εξής φαίνεται: Η έκτασις της Κινή­σεως της εν τη κοσμογονική ουσία κατά σκοπό εκτεθείσης και εις ενέργεια μετάβασης δυνάμεως παρήγαγε τον ΧΩΡΟ, (Όσον μάλλον εκτεταμένη ήταν η Κίνησις τόσο εκτεταμένος ήθελε είναι και ο Χώρος) η δε παράτασις αυτής [της κινήσεως] τον ΧΡΟΝΟ. Ώστε αμ­φότερα αυτά (Χώρος και Χρόνος) ήθελον μηδενισθεί αν η κοσμογονική ουσία επέστρεφε εις την προϋ­ποτεθείσαν απόλυτον αυτής ηρεμίαν.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Η γέννηση του χώρου και του χρόνου είναι το άμεσο αποτέλεσμα της έξωθεν επιβληθείσης πρώτης κινήσεως στην κοσμογονική (ή ενεργό) ουσία από κάποιο (εξωκοσμικό) απόλυτο ον με αποτέλεσμα να εκδηλωθεί μια μετατόπιση «εν χώρω»:

Ο χώρος (όπως αναφέρει) είναι αποτέλεσμα της ΕΚΤΑΣΕΩΣ της κινήσεως της δυνάμεως στην κοσμογονική ουσία δηλαδή της επιμηκύνσεως (ή του απλώματος) της ουσίας κατά «χώρω». Συνεπώς όσο μακρύτερη είναι η κίνηση τόσο μεγαλύτερος είναι και ο χώρος ο οποίος παράγεται. Εξ αυτού συνάγεται ότι ο χώρος παράγεται από την έκταση ή επιμήκυνση της κινήσεως της ουσίας και οι σημερινές ασύλληπτες διαστάσεις αυτού του χώρου δείχνουν την αντίστοιχη αύξηση της εκτάσεως αυτής της κινήσεως και,

Ο χρόνος (όπως αναφέρει) είναι αποτέλεσμα της ΠΑΡΑΤΑΣΗΣ της κινήσεως δηλαδή της . Αυτό σημαίνει ότι όσο μεγαλύτερη είναι η παράταση της κινήσεως (δηλαδή όσο πιο παρατεταμένη είναι η διάρκεια της κινήσεως) τόσο μεγαλύτερος είναι και ο χρόνος. Όταν αναφέρει «παράταση» της κινήσεως πρέπει να εννοεί την χρονική διάρκεια του κάθε γεγονότος, η δε διάρκεια της κινήσεως είναι μέτρο της ταχύτητας ροής του χρόνου. Αυτή η ροή του χρόνου βαίνει με αυξανόμενο ρυθμό και αποτελεί μέτρο της εξελίξεως, η οποία επίσης βαίνει με αυξανόμενο ρυθμό. Αύξηση της ταχύτητας ροής του χρόνου σημαίνει μείωση της χρονικής διάρκειας εξελίξεως ενός γεγονότος και αντίστοιχα έχουμε επιτάχυνση της εξελίξεως.

Η εκδήλωση της κινήσεως στην Φύση πρέπει να είναι αδιάκοπη γιατί αν η κίνηση διακόψει την δράση της τότε η κοσμογονική ουσία θα επιστρέψει στη «απόλυτη» ηρεμία και ο χώρος και ο χρόνος θα επιστρέψουν στο μηδέν. Αυτό όμως δεν μπορεί να συμβεί γιατί η κίνηση στην εκδηλωμένη Φύση εμφανίζεται επίσης και ως εσωτερική ώθηση προς αύ­ξηση των δυναμικοτήτων της ουσίας ή άλλως ως εσωτερική ώθηση προς εκδήλωση των νόμων της ουσίας και είναι συνεχώς αυξανομένη με επιταχυνόμενο ρυθμό. Αυτό φαίνεται άλλως τε τόσο από την συνεχώς επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος και την επιταχυνομένη αύξηση της ροής του χρόνου. Όμως από την στιγμή που η ουσία της Φύσεως αυξήσει τις δυναμικότητές της δεν υπάρχει περίπτωση επιστροφής προς τα πίσω με μείωση των δυναμικοτήτων της. Συνεπώς η εξέ­λιξη της Φύσεως θα ακολουθήσει την προς τα πρόσω πορεία της στον άπειρο χρόνο χωρίς τέλος.

4. Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΩΝ

Οι ουσίες της Φύσεως είναι δυο. Είναι αυτές που ο Πλάτων τις χαρακτηρίζει ως Μεριστή και ως Αμέριστης ουσία. Σχετικά με τις ουσίες αυτές ο Σπ. Νάγος αναφέρει:

Η ΜΕΡΙΣΤΗ (ή Ατομική) ουσία, στο εκδηλωμένο Σύμπαν, αποτελείται από το άπειρο πλήθος ατόμων. Τα ΆΤΟΜΑ της ατομικής ουσίας νοούνται ως στιγμές (δηλαδή ως μαθημα­τικά σημεία χωρίς διαστάσεις) και έχουν κέντρο και περιφέρεια. Κέντρο είναι η ΔΥΝΑΜΗ του ατόμου η οποία εκδηλώνεται ως ο Νόμος της Κινήσεως. Περιφέρεια είναι αυτό τούτο το ΕΙΝΑΙ του ατό­μου η οποία έχει την έννοια της ΕΜΦΑΝΙΣΕΩΣ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΕΩΣ του ατόμου και εκδηλώνεται ως ο Νόμος της Ζωής([8]). Με την εμφάνιση των ατόμων στην Φύση (δηλαδή στην ενεργητική κατάσταση), ο μεν Νόμος της Κινήσεως ουδέποτε καταπαύει τη δράση του, ενώ ο Νόμος της Ζωής είναι εκείνος που τηρεί την ατομικότητα του κάθε ατόμου διακεκριμένη έναντι των άλλων ατόμων.

Η ΑΜΕΡΙΣΤΗ (ή Συνεχή) ουσία, στο εκδηλωμένο Σύμπαν, αποτελεί με το Είναι της τον ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ μέσα στον οποίο ενεργούν τα άτομα της ατομικής ουσίας. Συνεπώς  είναι το άπειρο περιέχον του Σύ­μπαντος εντός του οποίου τα πάντα γίνονται. Η Συνεχής Ουσία ή ΑΙΘΕΡΑΣ είναι η πάντα συνεχής προς τον εαυτό της και το γεγονός αυτό δίνει την έννοια του Χώρου. Η Συνεχής Ουσία έχει σε εκδήλωση τον Νόμο της Ενεργείας και γι’ αυτό η συνεχής ουσία ονομάστηκε Ενέργεια από ορισμένα φιλοσοφικά συστήματα της αρχαιότητας. Ενέργεια είναι εκείνο το οποίο συγκροτεί τις μορφές των κόσμων αλλά και αποσυνθέτει αυτές προκειμένου να διαπλάσει εκ των αποσυντεθεισών μορφών άλλες αρτιότε­ρες.

7^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΕΚΠΟΡΕΥΣΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΟΥΣΙΑΣ

Επειδή δε η εις τα προηγούμενα στοιχεία Α και Α΄, η ενεργούσα δύναμις, ενεργεί εξωτερικώς, δύναται το μεν Α+ να θεωρηθεί εξ απείρων ομογενών ατόμων α+ συγκείμενον, το δε Α– ομοίως εξ απείρων ατόμων α– συγκείμενον, ονο­μαζομένων ατόμων των ελαχίστων και εις το μηδέν εγγυτάτω  εν Χώρω μορίων αυτών.

Επειδή τα κοσμογονικά στοιχεία αυ­τών Α+ και Α– και τα απειροστημόριά τους άτομα α+ και α– προήλθαν εκ του διχασμού μιας και της αυτής ουσίας, τείνουν εις την πρώτη τους ενότητα. Όθεν προέρχεται η διηνεκής φυ­γή των ομογενών ατόμων και η έλξις των ετερογενών ως αντί­θετα κατά διευθύνσεις δύο φαινόμενα, πράγμα που μας το δει­κνύει μεν η Χημεία χωρίς όμως να δύναται και να μας το εξηγή­ση. (Από αυτό ακριβώς βλέπουμε την χρησιμότητα της φιλο­σοφίας, γιατί μόνη η Χημεία κ.λ.π. δεν μπορεί να εξηγήση τα πράγματα).

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Η έξοδος της Ενεργού Ουσίας εκ της απολύτου ηρεμίας έγινε με διχασμό και αντιθετισμό της σε δύο ίσα στοιχεία αντιθέτου δράσεως το στοιχείο Α+ και το Α– (όπως εξηγήθηκε ανωτέρω στο εδάφιο 4).

Τα στοιχεία αυτά (Α+ και Α –) αποτε­λούνται από ένα άπειρο πλήθος ομογενών ατόμων των οποίων οι δια­στάσεις είναι κοντά στο μηδέν δηλαδή είναι σημειακά (χωρίς διαστάσεις) ως εξής: το στοιχείο Α+ είναι το σύνολο των ατόμων α+ ενώ το στοιχείο Α– είναι το σύνολο των ατόμων α–. Τα ομογενή άτομα (δηλ. όσα έχουν το ίδιο σημείο π.χ. α+) απωθούνται μεταξύ τους ενώ τα ετερογενή (δηλ. όσα έχουν αντίθετα σημεία π.χ. α+ και α–) έλκονται.

Τα άτομα α+ και α– πρέπει να θεωρηθούν ότι είναι τα Άτομα της Ατομικής (ή Μεριστής) Ου­σίας, η οποία αποτελείται από άτομα δύο καταστάσεων (α+ και α–). Το + πρέπει να θεωρηθεί ως το θετικό ηλεκτρικό φορτίο και το – ως το αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο. Έτσι, σε μια απλουστευμένη προσέγγιση, ένα π.χ. ηλεκτρόνιο είναι μια πυκνή συσσωμάτωση([9]) από άτομα α+ και α– αλλά τα άτομα α– είναι κατά ένα περισσότερα με αποτέλεσμα το ηλεκτρόνιο να έχει αρνητικό φορτίο ενώ ένα ποζιτρόνιο είναι ομοίως μια πυκνή συσσωμάτωση από άτομα α+ και α– αλλά τα άτομα α+ είναι κατά ένα περισσότερα με αποτέλεσμα το ποζιτρόνιο να έχει θετικό φορτίο. Το αυτό πρέπει να θε­ωρήσουμε και για τα λοιπά λεπτόνια ενώ τα αδρόνια (π.χ. τα πρωτόνια κλπ) συγκροτούνται κατά την άποψη της επιστήμης από κουάρκς([10]) δηλαδή έχουν σύνθετη εσωτερική δομή γιατί τα κουάρκς είναι λεπτόνια. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δύναται να εξηγηθεί το ηλεκτρικό([11]) φορτίο των στοιχειωδών σωματιδίων.

8^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΑΙΘΕΡΟΣ

Επειδή δε η απόλυτος ένωσις των ετερογενών ατόμων α+ και α– ήθελε επαναγάγει την Φύση εις το (0) μηδέν δια το λόγον αυτόν δεν γίνεται απόλυτος ένωσις αλλά κάποια σχετική ένωσις κατά Χώρον αυτών μεν αλλήλων και εις άλληλα είσδυσις παριστάμενη όχι δια του α°, αλλά δια του –α–.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Η πρώτη υπόσταση η οποία προήλθε από τα άτομα α+ και α– ήταν ο Αιθέρας. Ο Αιθέρας (ο οποίος χαρακτηρίζεται και ως Αμέριστη ή Συνεχής ουσία) έχει εσωτερική δομή γιατί συγκροτείται από την σχετική ένωση κατά χώρο των ατόμων α+ και α– με μερική διείσδυση των ατόμων α+ και α– η οποία (μερική διείσδυση) παριστάνεται με το –α–. Συνεπώς ο Αιθέρας έχει υλική υπόσταση.

Σχετική ένωση κατά χώρο των ατόμων α+ και α– με μερική διείσδυση μεταξύ τους ση­μαίνει ότι σε κάθε ένα εξ αυτών των ατόμων συνδέοντα (με μερική μεταξύ τους διείσδυση) πολλά άτομα αντιθέτου σημείου π.χ. (α+)(α–)(α+) κλπ. Οι λόγοι για τους οποίους έχουμε αυτήν την σχετική κατά χώρο ένωση με μερική διείσδυση και όχι την πλήρη ένωση είναι δύο([12]) α) γιατί με την έξοδό τους εκ της απο­λύτου ηρεμίας αυξάνεται η δυναμικότητα τους και για να ενωθούν πλήρως πρέπει να έχουν την δυναμικότητα της απόλυτης ηρεμίας που βρισκόντουσαν προ του διχασμού σε Α+ και Α- (δηλαδή θα έπρεπε να γίνει μείωση της δυναμικότητάς τους) και β) γιατί πέριξ κάθε ατόμου π.χ. α– υπάρχει μεγάλο πλήθος ατόμων α+ (και αντιστρόφως) και όταν ένα άτομο α+ επιχειρήσει να ενωθεί με το α– τα άλλα άτομα α+ το απωθούν κλπ. Συνεπώς ο Αιθέ­ρας είναι μια νέα ουσία συνεχής και αμέριστη γιατί η σύνδεση μεταξύ των ατόμων α+ και α– γίνεται με μερική μεταξύ τους διείσδυση με αποτέλεσμα να υπάρχει η τάση να μην αποχωρίζονται και συνεπώς η σύνδεσή τους είναι άρρηκτη. Έτσι δεν υπάρχει μεταξύ τους διά­κενο αλλά συνέχεια ώστε να μην είναι δυνατός ο επιμερισμός τους.

9^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ & ΠΕΡΙΔΙΝΗΣΗ

 Αυτή η ένω­σις αποτελεί την λεπτεπίλεκτον εκείνην ουσία η οποία καλείται Αιθήρ και η οποία υποτίθεται εις διηνεκή σκόπιμη κυκλοφορίαν και περιδίνησιν. Οι δυνάμεις + και – εκ της ενώσεως των οποίων προήλθε το Αιθέριο Ρευστό ή άλλως η υπό την διττήν αυτήν μορφήν παριστάμενη Ψυχή του Κόσμου, δεν έρχεται ενταύθα σε απόλυτη ηρεμία διότι ο διχασμός δεν επανήλθε ούτε και δύναται να επανέλθει εις την απόλυτη ενότητα, η οποία δεν είναι ο σκοπός του.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Από την μερική κατά χώρο ένωση των ατόμων α+ και α– (όπως είδαμε ανωτέρω) παρήχθη μία λεπτεπίλεπτη ουσία που χαρακτηρίσθηκε αιθέρας. Αποτέλεσμα της μερικής κατά χώρο ενώσεως των ατόμων α+ και α– είναι να υπάρχουν εσωτερικές τάσεις τόσο προς πλήρη ένωση όσο και προς πλήρη διχασμό αυτών των ατόμων. Οι εσωτερικές αυτές τάσεις έχουν ως αποτέλεσμα την συνεχή αλλαγή της θέσεως των ατόμων α+ και α– μεταξύ τους. Επομένως δεν υπάρχει απόλυτη ηρεμία στα άτομα α+ και α– που συγκροτούν τον Αιθέρα αλλά να βρίσκονται αυτά σε συνεχή εσωτερική κυκλοφορία και περιδίνηση. Η κυκλοφορία και περιδίνηση των ατόμων α+ και α– του αιθέρα τον εμφανίζει ως ρευστό, γι’ αυτό χαρακτηρίζεται και ως ΑΙΘΕΡΙΟ ΡΕΥΣΤΟ. Στην (εσωτερική) κυκλοφορία των ατόμων α+ και α– οφείλονται τα διάφορα γνωστά μας φυσικά φαινόμενα τα οποία αναφέρονται κατωτέρω (εδάφιο 10) ενώ στη περιδίνηση των ατόμων α+ και α– του αιθέρα οφείλεται η περιστροφική κίνηση όλων των μορφών του Σύμπαντος, η οποία είναι άμεσα εμφανής από την περιστροφική κίνηση των ουρανίων σωμάτων τόσο γύρω από τον εαυτόν τους όσο και πέριξ άλ­λων ουρανίων σωμάτων μεγαλύτερης μάζας([13]).

Τέλος διευκρινίζει ότι το Αιθέριο Ρευστό ή Αιθέρας (ή Αμέριστη ή Συνεχής Ουσία) είναι η ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ της οποίας η δράση εκδηλώνεται με την διπλή μορφή των δυνάμεων + και – (δηλαδή των δύο καταστάσεων) οφειλομένη στα άτομα α+ και α– τα οποία συνιστούν τον Αιθέρα.

Η κυκλοφορία και περιδίνηση των ατόμων α+ και α– του Αιθέρα ή Ψυχής του Κόσμου αποτελεί ένα βασικό του χαρακτηριστικό το οποίο έχει πολύ μεγάλη σημασία γιατί στην κυκλοφορία και περιδίνηση του ΑΙΘΕΡΑ οφείλεται η συνεχής του δράση η οποία εκδηλώνεται ως ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ αυτού. Αυτή η δράση του Αιθέρος (ή Ψυχής του Κόσμου) επί των μορφών του σύμπαντος που εκδηλώνεται ως συνθετική και αποσυνθετική δράση δηλαδή ως η μεταμορφωτική του δράση.

10^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΦΥΣΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

Αντιθετίζει δε περαιτέρω τον Αι­θέρα και δια του αντιθετισμού αυτού σχηματίζει εις αυτόν κι­νή­σεις οι οποίες παρίστανται ως Ηλεκτρισμός, ως Χημισμός, ως Φως. Ως θερμότης υπάρχει και άλλη άποψις. Και ως Ηλε­κτρισμός μεν εμφανίζεται η εις ένωση τάσις των στοιχείων του Αιθέρος ή των περαιτέρω αντιθετισθέντων μορίων αυτού. Ως Χημισμός δε η μη διαλυόμενη ένωσις αυτών ή των εξ αυτών αντιθέτων ουσιών, ως Μαγνητισμός η κατά μίαν μόνην διεύ­θυνση τάσις, ως Φως η ελαχίστη κίνησις των μορίων του Αιθέ­ρος προερχόμενη εκ τίνος ανθετισμού αυτών, ως θερμότης η βραδυτέρα κίνησις αυτών προερχόμενη εκ της αντιστάσεως των ουσιών δια των οποίων κινείται.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Στην συγκρότηση του αιθέρα από άτομα α+ και α- και στην εσωτερική κυκλοφορία αυτών των ατόμων οφείλονται τα διάφορα γνωστά μας φυσικά φαινόμενα, όπως το ηλεκτρικό και το μαγνητικό πεδίο, η χημική δράση, η διάδοση του φωτός αλλά και η θερμότητα. Έτσι:

Ως ηλεκτρισμό εννοεί το ηλεκτρικό πεδίο που εμφανίζεται στο χώρο (ο οποίος πλη­ρούται από αιθέρα). Το ηλεκτρικό πεδίο οφείλεται (στην πλέον απλή του μορφή) σε δύο ηλεκτρικούς πόλους εκ των οποίων ο ένας έχει θετικά φορτία (+) και ο άλλος αρνητικά (–) και, όπως γνωρίζουμε από την φυ­σική, μεταξύ τους υπάρχει τάση προς ένωση. Προφανώς η ύπαρξη αυτού του πεδίου στον χώρο (δηλαδή στον αιθέρα που παρεμβάλλεται μεταξύ των δυο πόλων) οφείλεται στα στοιχεία α+ και α– του αιθέρος τα οποία (όπως είδαμε κατά την εξέταση του εδαφίου 7) έχουν ηλεκτρικά φορτία + και – αντίστοιχα.

Ως χημισμό εννοεί γενικά την χημική δράση η οποία, όπως γνωρίζουμε, είναι ηλεκτρικής φύσεως, δηλαδή οφείλεται στα θετικά και αρνητικά φορ­τία των ιόντων. Συνεπώς οι χημικές ενώσεις (με βάση όσα προα­ναφέραμε για τον ηλεκτρισμό) οφείλονται στα παρεμβαλλόμενα στοιχεία (α+ και α–) του αιθέρος και (όπως είδαμε στο εδάφιο 8) στην μεταξύ τους τάση να μην αποχωρίζονται.

Ως μαγνητισμό εννοεί το μαγνητικό πεδίο που εμφανίζεται στον χώρο (ο οποίος πληρούται από αιθέρα) και οφείλεται (στην πλέον απλή του μορφή) σε δύο μαγνητικούς πόλους. Ο μαγνητι­σμός όμως, όπως γνωρίζουμε από την φυσική, έχει άμεση σχέση με τον ηλεκτρισμό αφού οφείλε­ται στην περί τον εαυτόν τους περιστροφική κίνηση των ηλεκτρονίων (το spin των ηλεκτρονίων) και από πλευρά κατευθύνσεως το μαγνητικό πεδίο είναι κάθετο προς το ηλεκτρικό. Γενικά τα μαγνητικά πεδία προέρχονται από ηλεκτρικά πεδία και αντιστρόφως.

Το φως όμως, όπως γνωρίζουμε από την φυσική, είναι ένα ηλεκτρο­μαγνητικό κύμα δηλαδή ένα ταυτόχρονα κινούμενο ηλεκτρικό και μαγνητικό πεδίο. Η διά­δοση του φωτός, δηλαδή του ηλεκτρομαγνητικού κύματος, οφείλεται στα άτομα α+ και α– του αιθέρος τα οποία μεταβιβάζουν την ταλάντωση του ηλεκτρικού και μαγνητικού πεδίου (ηλεκτρομαγνητικό κύμα).

Η θερμότητα (όπως αναφέρει) είναι αποτέλεσμα της επιβράδυνσης της κίνησης των υλικών ουσιών (οι οποίες επίσης συγκροτούνται από άτομα α+ και α–) που κινούνται μέσω του αιθέρα. Η διατύπωση αυτή μας θυμίζει την παραγωγή θερμότητας με την τριβή.

5. Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΩΝ ΜΟΡΦΩΝ

Όπως θα δούμε κατωτέρω η εμφάνιση των υλικών μορφών της Φύσεως έγινε σταδιακά από τις ατελε­στέρας μορφικές προς στις τελειότερες. Έτσι έχουμε σταδιακά:

1. εμφάνιση των νεφελωμάτων (εδάφιο 11)
2. εμφάνιση των ηλιακών συστημάτων της ζωικής φύσεως (εδάφιο 12)
3. εμφάνιση της Κοσμογονικής ζωής (εδάφιο 13)

11^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΥΛΙΚΗΣ ΟΥΣΙΑΣ

Μετά την παραγωγή του Αιθέρος του υλικού τούτου ρευστού απητήτο να παραχθούν διάφορα Ουράνια σώματα και τα διάφορα τούτων συστήματα δια να αναπτυχθεί επ’ αυτών βαθμηδόν η Οργα­νική και Λογική Φύσις. Για το λόγο αυτό τα μέρη του Αιθέρος αντιθετιζόμενα έτειναν εις νέα ένωση εκ της οποίας βαθμηδόν προήλθαν αεριοδέστεραι ουσίαι, σώματα ατμοειδή οποία φαίνονται οι Κο­μήται (α) έχοντας εξαίσιο όγκο και περιστρεφόμενα.

Δια του αντιθετισμού αυτός ο όγκος κατατέμνεται σε διάφορους μι­κρότερους όγκους των οποίων ένας, μέγιστος πάντων έμεινε εις το κέντρο του όλου συστήματος. Δια της βαθμηδόν γενο­μέ­νης συμπυκνώσεως αυτών των όγκων εσχηματίσθη και το ιδικό μας Ηλιακό σύστημα όπως και όσα άλλα Ηλιακά συστή­ματα που συνιστούν τον Κόσμο, του μεν κεντρικού όγκου συμπαγέντος εις ήλιο περιστρεφόμενον περί το ίδιο αυτού κέ­ντρο, των δε περιφεριακών εις Πλάνητος κυκλοφορούμενος περί τον ήλιο και τα ίδια αυτών κέντρα.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Μετά την παραγωγή του Αιθέρα (εδάφιο 8) έχομε την παραγωγή αεροδεστάτων ουσιών και ατμοειδών σωμάτων δια αντιθετισμού του αιθέρα. Ο αντιθετισμός τμημάτων του αιθέρα έγινε ως εξής υποθέτω([14]): η (εσωτερική) κυκλοφορία των ατόμων α+ και α- εμφανίζει τμήματα του αιθέρα στα οποία να υπερέχουν αριθμητικά τα άτομα α+ και άλλα τμήματα στα οποία να υπερέχουν αριθμητικά τα άτομα α–. Τα τμήματα αυτά ενώνονται και σχηματίζουν ανά ζεύγη συμπαγείς μάζες στις οποίες υπερέχουν αριθμητικά στα μεν πρώτα τα άτομα α+ στα δε άλλα τα άτομα α-. Από αυτές τις ενώσεις δημιουργούνται ζεύγη στοιχειωδών σωματιδίων π.χ. ηλεκτρονίου και ποζιτρονίου.

Από τα στοιχειώδη σωματίδια παράγονται αρχικά τα ελαφρά στοιχεία της Φύσεως: υδρογόνο και ήλιο τα οποία εμφανίζονται σε μεγάλες συγκεντρώσεις και συνιστούν τις αναφερόμενες στο κείμενο αεροδέστατες ουσίες (τα γνωστά από την αστρονομία νεφελώματα).

Από τις αεροδέστατες ουσίες (νεφελώματα) σχηματίζονται ατμοειδή σώματα. Τα ατμοειδή σώματα έχουν κάποιο κεντρικό πυρήνα με μεγαλύτερη συγκέντρωση ύλης ο οποίος περιλαμβάνεις και βαρύτερα στοιχεία και χημικές ενώσεις. Ατμοειδή σώματα, σε μικρογραφία, είναι οι γνωστοί μας κομήτες([15]) οι οποίοι παρατηρού­νται κατά καιρούς να περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο.

Από ατμοειδή σώματα πολύ μεγάλης κλίμακας δημιουργούνται οι γαλαξίες με τα ηλιακά συστήματα τα οποία, ως γνωστόν, είναι απαραίτητα για να αναπτυχθεί επ’ αυτών η οργα­νική και λογική φύση, όπως θα εξηγηθεί κατωτέρω.

12^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Ένεκα της αρχικής περιδινήσεως του Αιθέρος έκαστο Ηλιακό Σύστημα συνιστά οργανισμό τινά μέγα του οποίου τα μέρη υπάρχουν και διατη­ρούνται όπως τα του οργανικού σώματος ένεκα αλ­λήλων και δι’ άλληλα, αρμονικώς αείποτε κινούμενα και πόρρωθεν εις άλ­ληλα απορρέοντα δια του Αίθέρος ο οποίος πληροί το μεταξύ διά­στημα.

Δι’ αυτό η παραγαγούσα και συντηρούσα αυτά δύναμις δεν δύναται να εκληφθεί ως τυφλώς και ασκόπως ενεργούσα, (ας ίδουν την σκοπιμότητα όσοι την αρνούνται) αλλά είναι εκείνη η δύναμις, η οποία ονομαζόμενη Ψυχή του Κόσμου, εφάνη μεν το πρώτον αμυδρώς κατά σκοπόν ενεργούσα «εν τω αντιθετισμώ» της Κοσμογονικής Ουσίας δεικνύει δε την κατά σκοπόν ενέργειάν της προφανέστερη, γιατί γίνονται σώματα και οργανικές υπάρξεις και δεν συγκρούονται.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Αποτέλεσμα της αρχικής περιδινήσεως του Αιθέρος είναι η συγκρότηση Ηλιακών συστημάτων με την γνωστή μορφή δηλαδή ένας κεντρικός αστέρας και γύρω του να περιστρέφονται οι πλανήτες. Η άποψη ότι κάθε Ηλιακό Σύστημα συνιστά μέγα οργανισμό του οποίου τα μέλη βρίσκονται μεν μακριά (πόρρωθεν) αλλά συνδέονται δια του αιθέρος που πληρώνει τον μεταξύ τους χώρο, δεν μπορεί να ελεγχθεί άμεσα. Για το δικό μας Ηλιακό σύστημα οι ασχολούμε­νοι με την αστρολογία θεωρούν ότι ο Ήλιος και οι πλανήτες του ασκούν μεγάλες επιδράσεις της Γης. Οι επιδράσεις αυτές είναι διαφορετικές από κάθε πλανήτη και ασκούνται, ως γνωστόν, σε κάθε ψυχή που ενσαρκώνεται στην Γη τόσο κατά την γέννησή της όσο και σ’ ολό­κληρη την μετέπειτα ζωή της. Έτσι ολόκληρο το πλανητικό σύστημα του Ηλίου ασκεί την επίδρασή του στις ζωικές υπάρξεις της Γης λειτουργών ως ένας ενιαίος οργανισμός.

Η δύναμη εκείνη που παράγει και συντηρεί την προαναφερθείσα δράση του κάθε ηλιακού συστήματος είναι η ονομαζό­μενη Ψυχή του Κόσμου, η οποία δεν ενεργεί τυφλά και άσκοπα αλλά ενεργεί κατά ορισμένο σκοπό. Η δράση της Ψυχής του Κόσμου φάνηκε πρώτα κατά σκοπό ενεργούσα στον διχασμό και αντιθετισμό της Κοσμογονικής (ή ενεργού) ουσίας αλλά η δράση της γίνεται εμφανέστερη όταν συγκροτούνται οργανικές υπάρξεις.

13^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου Η ΚΟΣΜΟΓΟΝΙΚΗ ΖΩΗ

Η παραγωγή των Ουρανίων σωμάτων και των διαφόρων αυτών συστημάτων όπως και η Κο­σμογονική λεγόμενη Ζωή, είναι ο αμέσως όχι όμως και ο τελευταίος σκοπός της πρώτης εκείνης «εν τη Κο­σμογονική ουσία Κινήσεως». Όθεν, η «εν αυτή τη Φύσει» Κο­σμογονική δύναμις ή Ψυχή του Κόσμου, τείνει εις τον περαιτέρω αυτής σκοπό, δηλαδή, εις παραγωγή οργανικών όντων και οργανι­κής ζωής. Η τάσις αυτή είναι κάποια νέα ορμή εγερθείσα ήδη εις αυτήν, ασύγκριτα μεν αμυδρότερη από της εις τα ζώα λεγόμενης έμφυτης ορμής, αλλά ορμή όμως η οποία έχει υποτεθεί εις είδος ονει­ρώδους αισθήσεως και η οποία την ωθεί προς περαιτέρω σκόπιμο ενέργεια.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Η Κοσμογονική Δύναμη (ή Ψυχή του Κόσμου) εμφανίζει την πρώτη της δράση μετά την πρώτη κίνηση στην κοσμογονική (ή Ενεργό) ουσία που είναι η παραγωγή των ουρανίων σωμάτων και της Κοσμογονικής λεγομένης Ζωής. 

ΚΟΣΜΟΓΟΝΙΚΗ ΖΩΗ([16]) αποτελούν τα εμφανιζόμενα στην Φύση Ουράνια σώματα και ειδικότερα τα Ηλιακά Συστήματα τα οποία θεωρούνται ως μέγιστοι οργανισμοί, όπως είδαμε ανωτέρω (εδάφιο 12). Η παραγωγή των Ουρανίων σωμάτων είναι απαραίτητη για την εν συνεχεία παραγωγή οργανικών όντων και οργανι­κής ζωής με πρώτο στάδιο την παραγωγή της φυτικής ζωής όπως θα δούμε κατωτέρω (εδάφιο 14). Η εμφάνιση της λεγόμενης Κοσμογονικής Ζωής (δηλαδή των ουρανίων σωμάτων) ήταν ο πρώτος σκοπός (αλλά όχι ο τελευταίος) της πρώτης κινήσεως η οποία (πρώτη κίνηση) είχε ως αποτέλεσμα την έναρξη της εκπορεύσεως της Φύσεως.

Ο επόμενος σκοπός της Ψυχής του Κόσμου ή Κοσμογονικής Δύναμης είναι η παραγωγή (εμφάνιση και εκ­δήλωση) οργανικών όντων και οργανικής ζωής. Η τάση αυτή της Ψυχής του Κόσμου προς εμφάνιση των οργανικών όντων και οργανικής ζωής είναι ασύγκριτα αμυδρότερη από την έμφυτη ορμή που εμφανίζεται στα ζώα και είναι ένα είδος ονειρώδους αισθή­σεως η οποία την ωθεί προς περαιτέρω ενέργειες για την εμφάνιση ακολούθως της φυτικής κλπ ζωής.

6. ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΕΝΟΡΓΑΝΗΣ ΖΩΗΣ

Όπως θα δούμε κατωτέρω η εκπόρευση της ενόργανης ζωής έγινε σταδιακά από τις ατελε­στέρας μορφικές υπάρξεις ενόργανης ζωής στις τελειότερες. Έτσι έχουμε σταδιακά:

1. εμφάνιση της φυτικής ζωής (εδάφιο 14)
2. εμφάνιση της ζωικής φύσεως (εδάφιο 15)
3. εμφάνιση του πνεύματος (εδάφιο 16)

14^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου Η ΕΜΦΑΝΙΣΙΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ

Η νέα αυτή κατάστασις της Φυσιογονικής δυνάμεως έχει προς την αμέσως προηγουμένη ως ύπνος προς λήθαργο ή θε­ωρείται σαν κάποια μεταμόρφωσίς της η οποία μεταβαίνει εις κάποια τε­λειώτερη μορφή και ελευθερώτερη ενέργεια. Ονομά­ζεται δε η Φυσιογονική δύναμις εις την νέαν αυ­τής κατάσταση ή μεταμόρφωση δύναμις οργανική ή κυριώτερον Φυτική ενερ­γούσα [δύναμη] κατά σκοπόν του οποίου δεν έχει παρά μόνον κάποια ονειρώδη αίσθηση, υποτάσσει εις εαυτήν τις κατώτερες φυσι­κές δυνάμεις, αυτές που ενεργούν εις την ανόργανο Φύση, συ­νάπτει κατ’ άλλους νόμους συνθετώτε­ρους την Ύλη εκείνη που σχηματίσθηκε από τα πρώτα στοιχεία της Φύσεως και γε­νομένη αρχή της φυτικής ζωής παράγει τα διάφορα φυτά όπως χρησιμεύσουν εις σκοπόν περαιτέρο της Δημιουργίας. Επειδή δε η Φυτική ζωή όπως ανωτέρω η Κοσμογονική [ζωή] δεν είναι ολοτελώς ο τελευταίος σκοπός της Δημιουργίας, δεν ενεργεί εις τον βαθμόν της μεταμορφώσεως εις τον οποίο μέχρι τούδε προέβη, αλλά βαίνει πάλιν προς τον περαιτέρο εκείνο σκοπό, όθεν εγείρεται νέα ορμή εις αυτήν συνοδευόμενη με αίσθηση κινούσα αυτήν εις περαιτέραν ενέργεια σκόπιμον προς παρα­γωγή όντων αισθητικών και αυ­τοκινήτων και φύσεως Ζωικής.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Η Κοσμογονική Δύναμη (ή Ψυχή του Κόσμου) που αναφέραμε προηγουμένως όταν δρα περαιτέρω προς παρα­γωγή οργανικών όντων και οργανικής ζωής χαρακτηρίζεται ως και ως Φυσιογονική Δύναμη και έχει σχέση προς την προηγουμένη κατάστασή της (την κοσμογονική δύναμη) όπως ο ύπνος προς τον λήθαργο. Η Φυσιογονική Δύναμη στην νέα της κατάσταση ή νέα της μεταμόρφωση ονομάζεται Οργανική δύναμη ή Φυτική ενεργούσα δύναμη. Συνεπώς Φυσιογονική Δύναμη είναι αυτή η οποία μεταμορφώνει την ανόργανη ύλη σε οργανική με πρώτη([17]) της εκδήλωση την Φυτική Ζωή η οποία παράγει τα διάφορα φυτά που είναι απαραίτητα για τον περαιτέρω σκοπό της δημιουργίας. Η Φυτική Ζωή έχει κάποια ονειρώδη αίσθηση και υποτάσσει τις κατώτερες φυσικές δυνάμεις, αυτές που ενεργούν στην ανόργανη φύση.

Η ΦΥΤΙΚΗ ΖΩΗ είναι αποτέλεσμα της δράσεως της Φυσιογονικής Δυνάμεως, εκδηλώνεται αμέσως μετά την εμφάνιση της Κοσμογονικής Ζωής και αποτέλεσε τον πρώτο([18]) σταθμό στην εμφάνιση αυτοαναπαραγομένης ζωής. Οι φυτικοί οργανισμοί σε σχέση με τους οργανισμούς των ουρανίων σωμάτων θεωρούνται ότι έχουν σχέση ύπνου προς λήθαργο. Την σχέση αυτή (ύπνου προς λήθαργο) αν την θεωρήσουμε αναφορικά με την αισθητικότητα τότε το θέμα αυτό προφανώς δεν μπορεί να ελεγχθεί με βάση τα σημερινά επιστημονικά δεδομένα. Θεωρεί τους φυτικούς οργα­νισμούς ότι έχουν κάποια ονειρώδη αίσθηση και υποτάσσουν τις κατώτερες φυσικές δυνάμεις δηλαδή τις δυνάμεις οι οποίες ενεργούν στην ανόργανη ύλη που σχηματίσθηκε από τα πρώτα στοιχεία της Φύσεως. Επίσης το θέμα της ονειρώδους αισθήσεως δεν μπορεί να ελεγχθεί με βάση τα σημερινά επιστημονικά δεδομένα γιατί στα φυτά δεν έχει βρεθεί κεντρικό νευρικό([19]) σύστημα. Παρά ταύτα από ορισμένα πειράματα([20]) που έχουν γίνει κατά καιρούς με υπερευαίσθητα όργανα έχει βρεθεί ότι τα φυτά αντιδρούν όχι μόνον στους ήχους (π.χ. την μουσική) αλλά και στις διαθέσεις των ανθρώπων απέναντί τους.

Η φυτική ζωή δεν είναι ο τελευταίος σκοπός της δημιουργίας, αλλά εγείρεται νέα ορμή προς περαιτέρω εξέλιξη η οποία έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση οντοτήτων Ζωικής φύσεως με αί­σθηση και δυνατότητα αυτοκίνησης (δηλαδή την κατά βούληση κίνησή τους).

15^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου Η ΕΜΦΑΝΙΣΙΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Η Φυσιολογική Δύναμις δια της εις αυτά διεγέρσεως της ρη­θείσης νέας ορμής και της προσγι­νομένης αισθήσεως εξυπνίζεται, μεταμορφούται επί το τελειότερο και λαμβάνουσα ελευθεροτέραν ενέργειαν προσεγγίζει βαθμηδόν εις το πνεύμα. Ονομάζεται δε, κατ’ αυτή την τελειότερη μεταμόρ­φωση της και την εις ελευθερώτερη ενέργεια μετάβαση, Ψυχή.

Αυτή γενομένη αρχή υψηλότερος ζωής υποτάσσει εις εαυ­τήν την οργανική δύναμη, αυτή ήτις διαπλάσσει τα διάφορα όργανα της ενεργείας της η οποία έχει παραγάγει οργανικό τι ζώο και εμφανί­ζεται ως ενεργούσα ως δύναμις Αισθητική, Ορεκτική, Αυτοκινητική, των ενεργειών της τούτων έχουσα συνείδηση και ως Ψυχή διέρχεται διάφορους βαθμούς ενερ­γείας και δια της φαντασίας και του ειρμού των φαντασμάτων, αισθημάτων και ορέξεων ανυψούμενη εις είδος τι κριτικής ενεργείας αυτόματης συνδιαλύει χωρίς να απαλλάσσεται όμως των επιδράσεων της Ύλης αλλά προσδεδεμένη εις αυ­τήν συνδυαλύεται μετ’ αυτής (ζώα πλην του ανθρώπου);

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Η Φυσιογονική Δύναμη, αφού διέλθει τις προαναφερθείσες μεταμορφώσεις της στην φυτική ζωή μεταμορφώνεται σε μια δύναμη τελειότερη που ονομαζόμενη Ψυχή. Τότε εμφανίζονται τα Ζώα όλων των σταδίων στην εξελικτική τους κλίμακας που είναι αποτέλεσμα της νέας ορμής της προς τελειότερη μεταμόρφωση της ήδη εμφανισθείσης Φυτικής Ζωής.

Η ΨΥΧΗ([21]) (ή ψυχική ατομικότητα) είναι ο επόμενος και τελειότερος σταθμός στην εμφάνιση αυτοαναπαραγομένης ζωής γιατί έχει αίσθηση και μεγαλύτερη ελευθερία ενεργείας. Αποτελεί την πρώτη εμφάνιση της ψυχικής ατομικότητας και την αρχή υψηλότερης ζωής γιατί έχει την δυνατό­τητα να υποτάσσει την οργανική δύναμη η οποία διαπλάσσει τα διάφορα όργανα της ενεργείας της. Επίσης εμφανίζεται (όπως αναφέρει ανωτέρω το κείμενο) ως έχουσα όχι μόνον δύναμη Αισθη­τική, Ορεκτική και Αυτοκινητική αλλά και συνείδηση αυτών των ενεργειών της. Ως έχουσα όμως συνείδηση αυτών των ενεργειών της προσεγγίζει βαθμιαία το πνεύμα.

Αισθητική δύναμη είναι δύναμη της Ψυχής η οποία εκδηλώνεται δια του οργανισμού τον οποίο αυτή διαθέτει. Η δυνατότητα αυτή, ως ψυχική δύναμη, εκδηλώνεται ενσυνείδητα δια των πέ­ντε αισθήσεων που της εξασφαλίζει ο οργανισμός της και της επιτρέπει να αντιλαμβάνεται και αι­σθάνεται κατά ενσυνείδητο τρόπο ότι συμβαίνει στο περιβάλλον της.

Ορεκτική δύναμη είναι η δυνατότητα να λαμβάνει ενσυνείδητα την τροφή που είναι απαραί­τητη για την διατήρηση του οργανισμού της σε καλή λειτουργία ώστε να έχει (ο οργανισμός της) όλες τις απαραίτητες δυνάμεις για να δράση.

Αυτοκινητική δύναμη είναι η δυνατότητα να μετακινείται ενσυνείδητα με την βοήθεια του οργανισμού που διαθέτει είτε προς αναζήτηση τροφής, είτε για να προφυλαχθεί από κινδύνους είτε, τέλος, για την ικανοποίηση οποιωνδήποτε άλλων αναγκών της.

Θα μπορούσε να προστεθεί και η Αναπαραγωγική δύναμη (δηλαδή η δύναμη αναπαρα­γωγής ομοίων οντοτήτων) η οποία εκδηλώνεται κατά το πλείστον ενστικτωδώς.

Τέλος η ψυχή αυτή διέρχεται διαφόρους βαθμούς δράσεως και δια της φαντασίας και του συ­νειρμού των εικόνων της φαντασίας της, δια των αισθημάτων και των ορέξεών της ανυψώνεται σε ένα είδος αυτόματης κριτικής ενεργείας όπου προσπαθεί να διαχωρίσει τον εαυτόν της από την ύλη χωρίς όμως να απαλλάσσεται από τις επιδράσεις της ύλης. Έτσι μένει προσδεδεμένη στην ύλη και πορεύεται μετ’ αυτής (αυτό αφορά τις ψυχές των ζώων και όχι του ανθρώπου).

7: Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΨΥΧΗ.

16^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου Η ΛΟΓΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΨΥΧΗ

Αφού η Φυσιογονική δύναμις η εμπνευσθείσα άπαξ εις την κοσμογονική εκείνη ουσία υπό Δη­μιουργικού τινός πνεύματος διέλθει τις μέχρι διακριθείσες διάφορες μεταμορφώσεις, μεταμορφούται τέλος πάντων εις δύναμιν υψηλοτέραν, τιμιωτέραν και ελευθερωτέραν, την καλουμένην Ψυχήν (αν­θρώπινον συνείδησιν) η οποία αναφαίνεται ενεργούσα εν τω τελειότατα) των ζώων, τω λογικό. (Ενταύθα βλέπομεν ότι δεν ακολουθεί­ται η θεωρίο είπε και εγένετο. Έχουμε την πραγματική βαθ­μιαία εξέλιξη όπως και τη θεωρία ότι δεν κατέπαυσε η Δημι­ουργία. Μέγιστες αυτές αλήθειες επιστημονικές και οι οποίες δεν είναι καθόλου διαδεδομένες παρά τω λαώ, ένεκα της πλημελούς διδασκαλίας και δια της Παλαιάς Γραφής μορφώσεως γνώσεων παρά τω λαώ).

Η λογική λοιπόν Ψυχή υποτάσσει εις εαυτήν όλες τις κατώ­τερες δυνάμεις και υψούμενη εις Αυ­τοσυνειδησία και Αυτε­νέργεια, αυτενεργεί όχι μόνον σαν δύναμις Αισθητική, Ορε­κτική και Αυτοκι­νητική, αλλά και ως Νοητική του Αληθούς του Καλού και του Αγαθού, Βουλητική αυτού και Πρα­κτική.

Έτσι το εις εμάς γνωστό λογικό ζώο, ο άνθρωπος, παρίστα­ται ως το άνθος του μεγάλου οργανι­σμού της Φύσεως, το δε εν αυτώ πνεύμα ως ο καρπός του, ένεκα του οποίου δημιουρ­γήθηκε. (Σκοπός λοιπόν της Φύσεως είναι η Δημιουργία πνεύ­ματος), ο οποίος και περιέχει «εν εαυτώ» και σπέρμα ανωτέρας ζωής (διαβάθμησις πνευμάτων, της καθαρός πνευματικής ζωής αποχωριζόμενο της υλικής Φύσεως όπως μεταφυτευθεί.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Η Φυσιογονική Δύναμη, αφού διέλθει όλες τις προαναφερθείσες μεταμορφώσεις της (δηλαδή την φυτική ζωή και την ζωική φύση) μεταμορφώνεται σε μια δύναμη υψηλότερη, τιμιότερη και πε­ρισσότερο ελεύθερη την οποία ονομάζουμε λογική ψυχή ή ανθρώπινη ψυχή ή συνείδηση, η οποία λειτουργεί στο τελειότερο των ζώων το λογικό ζώο δηλαδή τον άνθρωπο.

Αυτή η εξελικτική πορεία της Φυσιογονικής δυνάμεως η οποία εμφάνισε σταδιακά να εμφανί­σει την ανθρώπινη ψυχή δείχνει ότι η άποψη της «παλαιάς διαθήκης» βάσει της οποίας τα πάντα έγιναν από τον Γιαχβέ  με την γνωστή φράση «είπε και εγένετο» δεν ανταποκρίνονται στην πραγ­ματικότητα. Αντίθετα έχουμε αφενός μεν μια συνεχή εξελικτική πορεία αφετέρου η εκπόρευση νέων ουσιών εκ του Χάους συνεχίζεται ή άλλως η «δημιουργία» δεν περατώθηκε αλλά συνεχίζεται και θα συνεχίζεται στον άπειρο χρόνο. Οι αλήθειες αυτές είναι άγνωστες σε όσους μένουν μόνον με τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει από την «παλαιά διαθήκη» και δεν έχουν επιστημονική κατάρτιση ή τουλάχιστον έλλειψη φανατισμού ώστε να δουν την αλήθεια όπως αυτή διατυπώνεται στην ελεύ­θερη από φανατισμούς βιβλιογραφία.

  Η ΛΟΓΙΚΗ ΨΥΧΗ, υποτάσσει όλες τις κατώτερες δυνάμεις. Ανυψώνεται σε αυτενέργεια και σε αυτοσυνείδηση δηλαδή έχει την δυνατότητα να αποκτήσει την αυτογνωσία, το «γνώθι σ’ αυτόν». Η Λογική Ψυχή αυτενεργεί όχι μόνον ως Αισθητική, Ορεκτική και Αυτοκινητική δύναμη (που όπως είδαμε στο εδάφιο 14 αυτενεργούν οι ψυχές των ζώων) αλλά επιπροσθέτως και ως Νοητική δύναμη του Αληθούς, του Καλού και του Αγαθού, ως επίσης και ως Βουλητική δύναμη αυτού και ως Πρακτική δύναμη αυτού. Συνεπώς η Λογική Ψυχή του ανθρώπου έχει τις εξής επιπλέον δυ­νάμεις (τις οποίες δεν έχει η ψυχή των ζώων): Νοητική δύναμη, Βουλητική δύναμη, Πρακτική δύναμη. Σ’ αυτές μπορεί να προστεθεί και η Δύναμη της Θελήσεως την οποία διαθέτει μια λογική ψυχή στην ανώτερη, για το ανθρώπινο επίπεδο, εξέλιξή της.

Νόηση είναι το σύνολο των ενεργειών της Λογικής Ψυχής η οποία επεξεργάζεται τις πληρο­φορίες που λαμβάνει μέσω των αισθήσεων και οδηγείται στην ανακάλυψη γνώσεων. Συνε­πώς η Νόηση διαφέρει από την αίσθηση. Γενικά νόηση είναι η ικανότητα της σκέψεως με την οποία αντιλαμβανόμαστε και κατανοούμε τα γεγονότα που εξελίσσονται γύρω μας. Δια της νοήσεως η Λο­γική Ψυχή οδηγείται στην γνώση και αφηρημένων εννοιών όπως το καλό, το αγαθό κλπ. ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ είναι η δυνατότητα της Λογικής Ψυχής να διακρίνει ενσυνείδητα τι είναι εννοιολογικά το Καλό([22]), το Αγαθό και το Αληθές. Η γνώση αυτή είναι το πρώτο βήμα που θα οδηγήσει την Λο­γική Ψυχή στην εξάλειψη των παθών και στην αποβολή των ψευδών δοξασιών είτε αυτές είναι κοι­νωνικές είτε θρησκευτικές, ώστε να αποκαθαρθεί και να οδηγηθεί τελικά στην αποθέωση.

Βούληση είναι γενικά είναι μια νοητική λειτουργία της Λογικής Ψυχής και τελείται σε τέσσερα στάδια: πρώτον στάδιο η επιλογή θεμάτων ανταγωνιζομένων (δηλαδή αντιθέτων μεταξύ τους) τα οποία θα μας οδηγήσουν σε μία πράξη, δεύτερον στάδιο η απόφασης με την οποία επιλέγετε ένα εκ των ανταγωνιζομένων θεμάτων, τρίτον στάδιο καταρτισμός σχεδίου δια του οποίου θα εφαρμο­σθεί στην πράξη το επιλεγέν θέμα και τέταρτον στάδιο η εκτέλεση της απόφασης. ΒΟΥΛΗΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ είναι η νοητική ενέργεια εκείνη δια της οποίας η Λογική Ψυχή εξάγει δικά της συμπερά­σματα, αποφασίζει ελευθέρως για τις πράξεις της και εκτελεί τις πράξεις της.

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ είναι το σύνολο των ενεργειών της Λογικής Ψυχής με τις οποίες εφαρ­μόζει και εκτελεί τις επιθυμίες της για την ικανοποίηση αναγκών της.

Η θέληση είναι ο αρτιότερος νόμος της Λογικής Ψυχής, εις τον οποίον καταλήγουν όλοι οι άλλοι νόμοι. Ο νόμος αυτός εκδη­λώνεται ως άρτια νοητική λειτουργία έναντι της οποίας υποχω­ρούν όλα τα εμπόδια. Όταν εκδηλωθεί ο Νόμος της Θελήσεως στην Λογική Ψυχή της δημιουργείται αυστηρή προσήλωση στους Νόμους της Φύσεως. ΔΥΝΑΜΗ ΘΕΛΗΣΕΩΣ έχει μια Λογική Ψυχή όταν η Βουλητική της Δύναμη είναι σταθερά εναρμονισμένη με τους Φυσικούς Νόμους και η Πρακτική της Δύναμη δεν υποχωρεί στην εκτέλεση των πράξεών της προ ουδενός εμποδίου.

8. ΕΠΙΛΟΓΟΣ

17^ον Εδάφιο κειμένου Νάγου ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ

Αυτή είναι η θεωρία (περί της πραγματικής αρχής της Φύ­σεως) η καλούμενη Οργανική κατ’ αντίθεση προς τις λεγόμε­νες νεκροδυναμικές, συμφωνούσα δε με τα γιγνόμενα της Φύ­σεως καθίστα­ται πασών των άλλων πιθανωτάτη.

Επεξηγήσεις Λυκόφρωνα

Χαρακτηρίζει την θεωρία του αυτή ως Οργανική γιατί σε όλα τα σημεία της θεωρεί τις οργανικές μορφές ως τις βάσεις των διαφόρων βαθμίδων εξελίξεως της Φύσεως. Έτσι θεωρεί ακόμα ότι και τα Ηλιακά Συστήματα συνιστούν οργανισμούς (ιδέ στο εδάφιο 12), οι οποίοι είναι αποτέλεσμα της τάσεως της Κοσμογονικής Δύναμης ή Ψυχής του Κόσμου (π.χ. εδάφια 12 και 13). Δεν μας είναι γνωστό τι εννοεί με τον όρο νεκροδυναμικές θεωρίες. Πιθανόν να εννοεί τις επιστημονικές θεωρίες οι οποίες δέχονται ως αρχή της Φύσεως το λεγόμενο αρχικό «άτομο» το οποίο ξεκίνησε από μια μαθημα­τική ανωμαλία (singularity) που είχε απεί­ρως μικρές διαστάσεις, μικρότερες από τις δια­στά­σεις ενός πρω­τονίου (δηλαδή μηδέν;) με άπειρη πυκνό­τητα και θερμο­κρα­σία και ότι η Φύση προέκυψε εξ αυτού ως αποτέλεσμα της αρχικής Με­γάλης Έκρη­ξης (Big Bang).

Ο Νάγος, στα αναφερόμενα στο κείμενο αυτό, δέχεται, όπως είδαμε, ότι η πρώτη κίνηση επιβλήθηκε έξωθεν από κάποιο απόλυτο ον και ότι έκτοτε η όλη εξέλιξη του Σύμπαντος οφείλεται στην εκ του σκοπού δράση της Ψυχής του Κόσμου. Γι’ αυτό είναι ενδιαφέρον να δούμε πως εννοείται η Ψυχή του Κόσμου, τόσο στο εν λόγω κείμενό του όσο και στην εσωτερική φιλοσοφία γενικότερα.

ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ: Είναι ο Αιθέρας ή το Αιθέριο Ρευστό (εδάφιο 9) ή Αμέριστη ουσία ή Συνεχής ουσία. Είναι ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών γιατί ο Αιθέρας πληροί ολόκληρο τον χώρο του σύμπαντος και ταυτίζεται με τον χώρο. Είναι ο Συνθετικός και Αποσυνθετικός Λόγος( [23] ) των μορφών του απείρου και συνεπώς ο ατελεύτητα Μεταμορφωτικός Λόγος αυτών δηλαδή είναι ο χορηγός και συντηρητής κάθε ζωής που σημαίνει ότι είναι ο κύριος του Νόμου της Ζωής και ο ατελεύτητα μεταμορφωτής που σημαίνει ότι είναι ο κύριος του Νόμου του Θανάτου. Είναι, τέλος, ο άνευ διακοπής συνεχίζων το όλον των δημιουργηθέντων κόσμων στις ατελευτητες μεταμορφώσεις των πλάσμάτων τους. Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινισθεί ότι θάνατος στη φύση (με τη βέβηλη έννοια του εξαφανισμού) δεν υπάρχει και οι γνώστες αυτών των θεμάτων με τη λέξη θάνατος νοούν τη μεταμόρφωση κάθε ύπαρξης. Αυτή η δράση του Αιθέρος, παρερμηνεύθηκε από όσους γνώριζαν ελλιπώς αυτό το θέμα, με αποτέλεσμα να θεωρήσουν τον Αιθέρα ως το Δημιουργικό Αίτιο του Σύμπαντος([24]) και να του αποδώσουν λατρεία.

---

[1] Η λέξη ΦΥΣΙΣ προέρχεται εκ του ρήματος φύομαι (φυτρώνω) που σημαίνει εμφανίζομαι και αναπτύσσομαι από έναν σπόρο που στην προκειμένη περίπτωση είναι η ενεργός ουσία.

[2] ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι όροι ΑΠΕΙΡΟ, ΠΑΝ,  ΣΥΜΠΑΝ και  ΦΥΣΙΣ είναι ταυτόσημοι.

[3] Ο όρος ΚΟΣΜΟΣ και ΚΟΣΜΟΙ είναι μέρη του Σύμπαντος τα οποία έχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ τους που οφείλονται στην διαφορά του εξελικτικού τους σταδίου.

[4] η λέξη «ουσία» σημαίνει ύπαρξη.

[5] Σχετικά με τον χρησιμοποιούμενο όρο «εκπόρευση» επισημαίνεται ότι άλλοι χρησιμοποιούν αντίστοιχα τον όρο «δημιουργία».

[6]  Ιδέ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ Κοντόπουλου & Κωτσάκη, β’ έκδοση 1984 σελ. 13, 204, 245

[7] Και λίγη φαντασία για το Μηδέν και το Άπειρο. Το ΜΗΔΕΝ συμβολίζεται με χαρακτήρα που ομοιάζει με το γράμμα Όμι­κρον. Αυτός ο συμβολισμός του μηδενός με σύμβολο που μοιάζει με το όμικρον οφείλεται σε σύμπτωση. Η σύμπτωση όμως αυτή μας οδηγεί στις εξής σκέψεις αν θεωρήσουμε ότι το 0 ή Ο ως το πρώτο γράμμα της λέξεως Όλο ή Ολοκλήρωση: Έτσι αν στην μονάδα (1) τοποθετήσουμε δίπλα το μηδέν (0) έχουμε τον αριθμό 10. Ο αριθμός 10 στην Πυθαγόρειο Αριθμολογία χαρακτηρίζεται ως η Ιερή Δεκάδα([7]) η οποία (για τους Πυθαγορείους) συμβολίζει την Ολοκλή­ρωση του 1^ου εξελικτικού κύκλου. Το ΑΠΕΙΡΟ, ως γνωστόν, έχει ως σύμβολο δύο μηδέν ενωμένα 00. Αυτός ο συμβολισμός του απείρου με τα δύο μηδέν ή όμικρον ενωμένα οφείλεται σε σύμπτωση. Η σύμπτωση όμως αυτή, μας οδηγεί επίσης στις εξής σκέψεις, αν συσχετίσουμε το σύμβολο της Ιερής Δεκάδας (10) με το  σύμβολο του απείρου (00) όπου στην θέση του 1 υπάρχει το 0: Έτσι το Άπειρο (που είναι μια άλλη ονομασία της Φύσεως) θα μπορούσαμε να το θεωρήσουμε αντίστοιχα ως την Ολοκλήρωση του 0 (μηδενός) εκ του οποίου εκπορεύτηκε η Φύση (σύμφωνα με την νέα φιλοσοφική θεώρηση της φυσικής).

Επίσης γνωρίζουμε ότι κάθε αριθμός διαι­ρούμενος δια του 0 μας δίδει το άπειρο ενώ κάθε αριθμός διαιρούμενος δια του απείρου δίνει το μηδέν. Αυτό δείχνει ότι το μηδέν οδηγεί στο άπειρο και τα άπειρο οδηγεί στο μηδέν (όπως αναφέρει η νέα φιλοσοφική θεώρηση περί της εκ του μηδενός εκπορεύσεως της Φύσεως).

[8] Ως ΖΩΗ νοείται η εμφάνιση της υπάρξεως των ατόμων ως αυτοτελών υπάρξεων ώστε να μην συγχέονται με τα άλλα άτομα και όχι την ζωή των όντων

[9] Κατά τον θεοσοφιστή Leadbeater το ηλεκτρόνιο θεωρείται ότι συγκροτείται από εννέα (9) υποσωματίδια, συνεπώς, αν δεχθούμε αυτήν την άποψη, τότε το ηλεκτρόνιο συγκροτείται από 4 άτομα  α+ και 5 άτομα α – (συνολικά 9 άτομα) με αποτέλεσμα να υπερισχύει το αρνητικό ηλεκτρικό φορτία.

[10]  ιδέ σχετικά στο βιβλίο του Παν. Τσιλιμίγκρα ΦΥΣΙΚΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΩΝ ΣΩΜΑΤΙΩΝ

[11]  Η επιστήμη σήμερα θεωρεί ότι το ηλεκτρικό φορτίο οφείλεται σε ασυμμετρία των στοιχειωδών σωματιδίων.

[12]  Στο παράρτημα Β αναφέρεται και τρίτος λόγος

[13]  Π.χ. οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό τους και γύρω από τον ήλιο, ο Ήλιος περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του και πέριξ του Κέντρου του Γαλαξία κλπ

[14] στο κείμενό του δυστυχώς δεν αναφέρει πως εννοεί τον αντιθετισμό του αιθέρα.

[15] Οι ΚΟΜΗΤΕΣ θεωρούνται ως ουράνια σώματα τα οποία αποτελούνται από σχετικά συμπαγή πυρήνα και περιβάλλονται από ένα πολύ αεριώδες περίβλημα. Οι κομήτες που υπάρχουν στο ηλιακό μας σύστημα διαγράφουν πολύ ελλειπτική τροχιά με αποτέλεσμα η εμφάνισή τους να γίνεται σε πολύ αραιά χρονικά διαστήματα και γίνονται ορατοί όταν προσεγγίσουν τον Ήλιο από το φως του Ηλίου. Επίσης η έντονη Ηλιακή ακτινοβολία ωθεί το πολύ αεριώδες περίβλημα αυτών προς την αντίθετη προς τον Ήλιο κατεύθυνση (η γνωστή μας «ουρά» των κομητών). Οι κομήτες δεν είναι σώματα που εμφανίστηκαν κατά την διαμόρφωση του ηλιακού μας συστήματος άλλα δεσμεύτηκαν από το πεδίο βαρύτητας του ηλίου όταν προσέγγισαν το ηλιακό σύστημα και γι’ αυτό διαγράφουν την πολύ ελλειπτική τροχιά. Ως φαίνεται ( κατά τον Νάγο) οι κομήτες αποτελούν το πρώτο στάδια  συμπυκνώσεως  της ύλης εκ της οποίας προήλθαν αρχικά οι γαλαξίες, και κατόπιν  τα ηλιακά συστήματα κλπ.

[16] Όπως π.χ. την φυτική ζωή αποτελούν τα εμφανιζόμενα στην Φύση φυτά

[17] η πραγματικά πρώτη εκδήλωση ζωής ήταν οι ιοί, κατόπιν οι μονοκύτταροι οργανισμοί κλπ τους οποίους δεν αναφέρει ίσως για λόγους συντομίας στην εξέταση αυτού του θέματος

[18] πολλοί θεωρούν ως πρώτο σταθμό τους κρυστάλλους οι οποίοι έχουν την δυνατότητα αναπαραγωγής ομοίων ακριβώς με αυτούς μορφών

[19] Οι εσωτεριστές πιστεύουν ότι στα φυτά υπάρχει ένα υποτυπώδες νευρικό σύστημα μη υλικής φύσεως π.χ. αποτελούμενο από συνεχή ουσία (αιθέρα).

[20] σχετικά έχουν γίνει διάφορα δημοσιεύματα.

[21] Ιδέ σχετικά στο περιοδικό ΙΧΩΡ τεύχος 38 το δημοσίευμά μου «Οι ανώτεροι κόσμοι και η πορεία της ψυχής»

[22] Η Νοητική αυτή δύναμη η οποία οδηγεί την Λογική Ψυχή να διακρίνει το Καλό από το Κακό είναι απαγορευμένος καρπός σύμφωνα με την «παλαιά διαθήκη» που είναι το ιερό βιβλίο των βιβλικών θρησκειών. Κατά την «παλαιά διαθήκη» ο Γιαχβέ απαγόρευσε στους πρωτόπλαστους (Αδάμ και Εύα) να φάγουν από το ξύλο της ΓΝΩΣΕΩΣ του καλού και του κακού (γένεσις Β16) δηλαδή τους απαγόρευσε την νοητική λειτουργία η οποία θα τους οδηγούσε στην γνώση του καλού κλπ. Επειδή οι πρωτόπλαστοι παραβίασαν αυτήν την απαγόρευση καταδικάστηκαν αφενός μεν να εργάζονται ώστε στο εξής μόνον με την ΕΡΓΑΣΙΑ τους (γένεσις Β19) θα εξασφάλιζαν τα μέσα της διαβίωσής τους αφετέρου δε να χάσουν τον «παράδεισο» (γένεσις Β 24) ο οποίος θεωρείται ως χώρος στον οποίο ζούσαν οι «πρωτόπλαστοι» σε κατάσταση αδράνειας δηλαδή αποβλάκωσης (γένεσις Β 15). Έτσι η εργασία για τους οπαδούς της παλαιάς διαθήκης θεωρείται καταδίκη, ενώ η εργασία είναι ΔΙΚΑΙΩΜΑ του έμφρωνος ανθρώπου και ΕΥΛΟΓΙΑ.

[23] Η λέξη λόγος εδώ έχει την έννοια του αιτίου.

[24] Για το περί του Δημιουργού θέμα σας παραπέμπω στο άρθρο μου «Περί Θεού και Θεών» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος 20 του περιοδικού ΙΔΕΟΘΕΑΤΡΟ.

Η ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ

Πρώτη άποψη.

Το Φως της Φύσεως, ισχυρίσθηκαν ορισμένα από τα αρχαία μυστή­ρια, ότι είναι η ψυχή της Φύσεως και τέμνεται κατά την δράση της σε ατομικότητας. Όμως τη πίστη τους αυτήν την απέκρουσαν άλλα επι­κρατέστερα των αρχαίων μυστηρίων όπως τα Ελευσίνια και προ πα­ντός τα Πυθαγόρεια. Και επειδή το φως είναι εκδήλωση του Αιθέρα εναλλακτικά ως Ψυχή της Φύσεως ορίζεται ο Αιθέρας (ή Αμέριστη ουσία ή Συνεχής ουσία). Κατ’ αυτήν την θεώρηση η ψυχή της Φύσεως ή Αιθέρας:

• Είναι ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών γιατί ο Αιθέρας πληροί ολόκληρο τον χώρο του σύμπαντος και ταυτίζεται με τον χώρο.
• Είναι ο Συνθετικός και Αποσυνθετικός Λόγος([1]) των μορφών του απείρου και συνεπώς ο ατελεύτητα Μεταμορφωτικός Λόγος αυτών.
• Είναι το παγκόσμιο Πυρ, δια του οποίου ολόκληρη η φύση αναγεννιέται,
• Είναι  ο άνευ διακοπής συνεχίζων το όλον των δημιουργηθέντων κόσμων στις ατελεύτητες μεταμορφώσεις των πλασμάτων τους.
• Είναι ο χορηγός και συντηρητής κάθε ζωής (που σημαίνει ότι είναι ο κύριος του Νόμου της ζωής) και ο ατελεύτητα μεταμορφωτής (που σημαίνει ότι είναι ο κύριος του νόμου του θανάτου[2])..

Αυτή η δράση του Αιθέρος, παρερμηνεύθηκε από όσους γνώριζαν ελλιπώς αυτό το θέμα, με αποτέλεσμα να θεωρήσουν τον Αιθέρα ως το Δημιουργικό Αίτιο του Σύμπαντος([3]) και να του αποδώσουν λατρεία. Είναι σ’ όλους μας γνωστή η φράση «ο πανταχού παρών και τα πάντα πλήρων» (Θεός των βιβλικών θρησκειών) επειδή ο Αιθέρας πληροί τον χώρο σε ολόκληρο το Σύμπαν ως επίσης και η φράση του κατά Ιωάννη ευαγγελίου που αναφέρει ότι «Εν αρχή ην ο Λό­γος και ο Λόγος ην προς Θεώ και Θεός είναι ο Λόγος…» γιατί ως Λόγος, με την έννοια του αιτίου της δημιουργίας, χαρακτηρίζεται ο Δημιουργός [των βιβλικών θρησκειών] ή Θεός ο οποίος δημιούργησε τα πάντα εκ του μηδενός.

Δεύτερη άποψη

Το Φως δεν είναι η ψυχή της Φύσεως, είναι μέρος της ψυχής της Φύσεως και μάλιστα εί­ναι η φυσική εκείνη δύναμη, η οποία έφερε την ψυχή του κόσμου εις την αντίληψη του Είναι αυτής, είναι το μέσον της προόδου της ψυ­χής του κόσμου είναι τέλος η δύναμη εκείνη της Φύσεως, από την οποίαν απορρέει ο νόμος της εξελίξεως.

Η ψυχή της Φύσεως μετέχει και των τριών δυνάμεων της δημιουργίας: Κίνηση – Ζωή – Ενέργεια που συνιστούν την ιερή τριάδα της κατά τους Πυθαγορείους.

Πανθεϊστικές δοξασίες

Κατά τις Πανθεϊστικές δοξασίες η Ενεργός Ουσία (ή αυθυπόστατη δύναμη) δεν είναι ουσία απόλυτη και ανεξάρτητη αλλά θεωρείται ότι έχει κάποια σχέση με το απόλυτο ον (δηλαδή τον Θεό των βιβλικών θρησκειών). Πανθεϊσμός είναι η δο­ξασία σύμφωνα με την οποία τα πάντα είναι ο Θεός. Αυτό μπορεί να νοηθεί κατά δυο θεωρήσεις: ή ότι  ο Θεός είναι η μόνη πραγματικότητα και η φύση είναι ένα σύνολο εκδηλώσεων ή απορροιών του Θεού (π.χ. πανθεϊσμός Spinoza) ή ότι η Φύση είναι το μόνο πραγματικό και Θεός είναι το σύ­νολο όλων όσων υπάρχουν στην Φύση (π.χ. πανθεϊσμός του  D’ Holbach, του Diderot και του Χέγ­γελ). Οι δύο θεωρήσεις ονομάζονται και ως πανθεϊστικός νατουραλισμός ή ως πανθεϊστικός ματε­ριαλισμός αντίστοιχα.

 ΛΥΚΟΦΡΩΝ

---

[1] Η λέξη λόγος εδώ έχει την έννοια του αιτίου.

[2] Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινισθεί ότι θάνατος στη φύση (με την βέβηλη έννοια του εξαφανισμού) δεν υπάρχει και οι μεμυημένοι με τη λέξη θάνατος νοούν τη μεταμόρφωση κάθε ύπαρξης. Ο Νόμος του θανάτου είναι Νόμος που εκπορεύεται από το Λόγο προς το σκοπό να μην αφήνει μονίμως το πνεύμα σε χαμηλές λειτουργίες και τη διάνοια καθηλωμένη στα πάθη της και τις ψευδείς της δοξασίες

[3] Για το περί του Δημιουργού θέμα σας παραπέμπω στο βιβλίο μου ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΣΜΟΣ εκδόσεις ΕΥΑΝΔΡΟΣ.